صدای بورس- حمیده قاسمی؛ مصوبات اخیر دولت در حمایت از بازار سرمایه از نگاه کارشناسان به طور نسبی مطلوب ارزیابی می‌شود؛ در بخشی از این مصوبات از سرمایه‌گذاری مالیات نقل و انتقال سهام در صندوق تثبیت بازار سرمایه صحبت شده است.
همچنین مقرر شده تا ۱۰ درصد از وجوه حاصل از عرضه اولیه شرکت‌های دولتی برای بازارگردانی در اختیار صندوق تثبیت قرار گیرد. از سوی دیگر تخصیص مبلغ ۳۰ هزار میلیارد تومان جهت افزایش سرمایه صندوق تثبیت بازار مطرح شده است. مصوباتی که در عین سخاوتمندی، به دلیل روشن نبودن عملکرد صندوق تثبیت بازار سرمایه در دوره حیات خود تا به امروز با ابهامات بسیاری همراه است.
احسان بیگی، کارشناس بازار سرمایه در این خصوص به خبرنگار صدای بورس گفت: در لایحه بودجه ۱۴۰۱ و مصوبه اخیر هیات وزیران برای نخستین بار ردیفی به صندوق تثبیت بازار اختصاص داده شده و قرار است کلیه مالیات معاملات به صندوق تثبیت واریز شود.
وی در خصوص نقش صندوق تثبیت بازار سرمایه در اوج و فرودهای بازار خاطرنشان کرد: یکی از وظایف صندوق تثبیت این است که در شرایط نزولی بازار با خرید سهام ضمن افزایش نقدشوندگی و تعادل بخشی به معاملات، از افت و کاهش ارزش سهام بکاهد. همچنین در صعودهای شارپی و شدید بازار، با فروش سهام شرایط متعادلی را در بازار ایجاد کند.
بیگی در خصوص مجاری تامین منابع صندوق تثبیت قبل از مصوبه اخیر گفت: در حال حاضر تامین منابع صندوق تثبیت بازار از سه محل است؛ اول دارایی‌های دولت، دوم یک درصد از منابع صندوق توسعه ملی و سوم کارمزد کارگزاری‌ها و شرکت رایان بورس. با مصوبه اخیر دولت، مالیات فروش سهام نیز به منابع این صندوق افزوده می‌شود.
- بیشتر بخوانید:
نبود شفافیت، تزریق منابع را بی‌اثر می‌کند
این کارشناس بازار سرمایه با تاکید بر این که صندوق تثبیت همواره منابع خوبی را در اختیار داشته است، تصریح کرد: مشکل اصلی در صندوق تثبیت نبود شفافیت است؛ هر چقدر از صندوق تثبیت حمایت شود و منابع زیادی به سمت آن سرازیر شود، به تنهایی کافی نیست. تا زمانی که شفافیت وجود نداشته باشد، فعالان و سرمایه‌گذاران بازار ندانند که صندوق تثبیت منابع خود را در چه محلی مصرف می‌کند و از چه سهم‌هایی حمایت می‌کند، سوق منابع به سمت این صندوق عملا بی‌فایده است.
وی حمایت صندوق تثبیت از چند سهم خاص در شرایط بحرانی بازار را «بی‌اثر» توصیف کرد و یادآور شد: ممکن است صندوق در شرایط بد بازار با حمایت از چند سهم خاص و صرفا شاخص ساز جو روانی بازار را تا حدی کنترل کند و فشار روانی را از روی سرمایه‌گذاران خرد بردارد، اما به تجربه دیده‌ایم که این مساله دارای اثری موقت و گذراست و در بلندمدت بی‌اثر خواهد بود. چون حمایت واقعی توسط این صندوق از بازار صورت نگرفته است.
صندوق تثبیت تافته جدا بافته نیست!
بیگی با اشاره به ارائه گزارش عملکرد ۳۵۰ صندوق و ایجاد شفافیت آنها به دلیل الزامات بورس گفت: صندوق تثبیت نیز باید برای تامین نظر فعالان و سرمایه‌گذاران بورس اعم از حقیقی و حقوقی اقدام به انتشار گزارش عملکرد خود کند و با ایجاد شفافیت همچون سایر صندوق‌ها اعتماد لازم را در بین بورسی‌ها ایجاد کند. در غیر این صورت چنانچه صندوق تثبیت بخواهد با رویه فعلی عمل کند، فعالیت آن و در اختیار گذاشتن منابع برای آن فایده‌ای نخواهد داشت.
بیگی در خصوص "شایعه انتقال زیان برخی پورتفوهای خاص به صندوق تثبیت در دوران ریزش بازار" نیز گفت: من نه این شایعه را رد و نه تایید می‌کنم. چراکه گزارشی از عملکرد صندوق برای بررسی چنین ادعاهایی در دست نیست و چنانچه گزارش عملکرد صندوق تثبیت منتشر شود، همه چیز روشن می‌شود.