صدای بورس- مسعود خوانساری رئیس اتاق بازرگانی تهران در صفحه خود در فضای مجازی تصویر نامه اتاق بازرگانی که به کاظم خاوازی وزیر وقت جهاد کشاورزی نامه زده بود و درباره احتمال بازگشت محصولات کشاورزی ایران هشدار داده بود را منتشر کرد.
در بخشی از این نامه آمده است :«استفاده نادرست و بی رویه از آفت کش‌ها و وجود پسماند آنها در محصولات باغی و زراعی، منجر به بروز مشکلات زیست محیطی و بسیاری از بیماری ها و ناهنجاری‌های انسانی در جامعه شده است. از طرفی به علت وجود باقیمانده سموم در محصولات کشاورزی، صادرات این محصولات با مشکل مواجه شده و منجر به مرجوع شدن برخی از محموله‌های صادراتی شده است.»
بنابر این گزارش درشرایطی مرجوع شدن صدها تن انواع محصولات کشاورزی صادراتی از فلفل دلمه‌ای گرفته تا سیب زمینی و کیوی در روزهای گذشته خبرساز شده و موضوع استفاده از سموم غیراستاندارد و با ماندگاری بالا نگرانی‌های بسیاری در جامعه ایجاد کرده است که اتاق تهران طی سال‌های گذشته هشدارهای مکرری نسبت به استفاده از سموم غیراستاندارد در تولید محصولات کشاورزی به وزارت کشاورزی داده اما تاکنون مورد توجه قرار نگرفته است.
هشدارها و نامه‌نگاری‌های اتاق تهران با مسئولان و مقامات وزارت کشاورزی به خوبی نشان می‌دهد موضوع مرجوع شدن محصولات کشاورزی صادراتی به ماه‌ها و هفته‌های گذشته و البته چند محصول خاص باز نمی‌گردد و ابعاد گسترده‌تری دارد؛ اتفاقی که سلامت جامعه را به خطر انداخته است و روز گذشته مسعود خوانساری رئیس اتاق تهران هم در متنی در اینستاگرام از آن به عنوان «مرگ خاموش» یاد کرد و نوشت:« استفاده کنونی از سموم باماندگاری بالا سلامت مردم را به شدت تهدید می کند و باعث بروز انواع سرطان‌ها می‌شود.»
متن این نامه به شرح زیر است.
جناب آقای دکتر کاظم خاوازی
وزیر محترم جهاد کشاورزی
احتراما همانگونه که مستحضرید، رشد جمعیت و نیاز روزافزون به محصولات کشاورزی و وجود عوامل خسارت‌زا سبب شده تا مصرف سموم و کودهای کشاورزی در چند دهه اخیر به شدت افزایش یابد و استفاده نادرست و بی‌رویه و آفت‌کش‌ها و وجود پسماند آنها در محصولات باغی و زراعی، منجر به بروز مشکلات زیست محیطی و بسیاری از بیماری‌ها و ناهنجاری‌های انسانی در جامعه گردد. از طرفی به علت وجود باقیمانده سموم در محصولات کشاورزی، صادرات این محصولات با مشکل مواجه شده و منجر به مرجوع شدن برخی از محموله‌های صادراتی گردیده است. لذا بنا به درخواست اتحادیه های صادراتی حوزه محصولات کشاورزی، مسائل و مشکلات تولید و صادرات محصولات زراعی و باغی، با تشکیل کارگروه تخصصی و با مشارکت مسئولین و مدیران سازمان‌های دولتی و کارشناسان تخصصی بخش خصوصی، در اتاق تهران احصاء و راهکارهای عملی شناسایی گردید.
با عنایت به عمق مشکلات ناشی از استفاده نادرست از سموم و کودهای شیمیایی در محصولات باغی و زراعی که علیرغم پیگیری های متعدد این اتاق از سازمان های مرتبط و همچنین دستگاه های نظارتی، تا به حال توفیقی در این زمینه حاصل نشده است؛ در این کارگروه "سند تحقیقاتی بررسی باقیمانده سموم در محصولات کشاورزی" پیرامون جمع‌بندی مشکلات ناشی از وجود باقیمانده سموم در محصولات کشاورزی و ارائه راهکارهای عملی به منظور خروج از این بحران، تدوین گردیده که به پبوست جهت استحضار و بهره‌برداری تقدیم می گردد.
با عنایت به اهمیت موضوع، خواهشمند است دستور فرمایید این موضوع با قید اولویت مورد بررسی قرار گرفته و نتایج حاصل از آن نیز به این اتاق منعکس گردد.
پیشاپیش از بذل توجه و دستور مساعد جنابعالی سپاسگزاری می گردد.
مسعود خوانساری
سند تحقیقانی بررسی باقیمانده سموم در محصولات کشاورزی
بنابراین گزارش اتاق بازرگانی پیش از این سند تحقیقانی بررسی باقیمانده سموم در محصولات کشاورزی رونمایی کرده بود و به وزارت جهاد کشاورزی دولت گذشته ارائه داده بود. متن این سند در ذیل این مطلب آمده است.
رشد جست و نیاز روز افزون به محصولات کشاورزی و وجود عوامل خسارت‌زا سبب شده تا مصرف سموم و کودهای کشاورزی در چند ده اخیر به شدت افزایش یابد. استفاده نادرست و بی‌رویه از آفت‌کش‌ها و وجود پسماند آنها در محصولات باغی و زراعی باعث بروز مشکلات زیست محیطی و بسیاری از بیماری‌ها و ناهنجاری‌های انسانی در جامعه شده است.
اهم چالش‌های این بخش:
- عدم امکان ردیابی به دلیل شناسنامه‌دار نبودن بخش عمده محصولات کشاورزی
- عدم آگاهی کافی کشاورزان از نظر میزان و زمان استفاده از سموم
- استفاده از سموم پرخطر با دوره کارنس بالا
- مصرف سموم ارزان و بی‌کبفیت
- وجود فروشگاه‌های غیرمجاز فروش سم
- استفاده کشاورزان از یک سم برای چند محصول
- برداشت و عرضه محصولات کشاورزی به بازار قبل از خروج اثرات سم از محصول
- فروش سموم بدون نسخه گیاه پزشکی
- تبعیت سنتی از سایر کشاورزان
- عدم تجهیز آزمایشگاه‌های کنترل و کیفیت سموم
- کاهش کیفیت سموم به سبب فقدان توزیع سالم
- طولانی بودن زمان ثبت سموم کم خطر
- عدم گسترش استفاده از آفت‌کش‌های ارگانیک
- مرجوع شدن محصولات صادراتی به دلیل باقیمانده سموم
با توجه به چالش‌های فوق‌الذکر سه راهکار ترمیمی جهت کنترل مصرف آفت‌کش‌ها و میزان باقیمانده سموم در محصولات کشاورزی طی بررسی‌های انجام شده به شرح ذیل ارائه گردید:
۱- برنامه‌ریزی جهت شناسنامه‌دار شدن محصولات کشاورزی جهت تسهیل در ردیابی محصول تولیدی
۲- هماهنگی سازمان‌های ذیربط جهت جایگزینی سموم کم خطر
۳-آموزش و ترویج کشاورزان با حمایت اتاق تهران و همکاری صدا و سیما
مسعود خوانساری