ریپو یکی از ابزارهای نشات گرفته از بازار پول وشبکه بانکی است که اولین بار در سال ۱۹۱۸ از سوی فدرال رزرو آمریکا منتشر شد. مکانیسم آن به این صورت است که دو نهاد مالی بانکی که یکی دچار کمبود منابع و دیگری دارای مازاد منابع است، با یکدیگروارد تعامل می‌شوند.
به عنوان مثال؛ بانک «الف» در انتهای دوره‌ای که حساب‌هایش را بسته است، با کمبود نقدینگی ۱۰۰ میلیارد تومان مواجه و با بانک «ب» وارد معامله می‌شود، به این صورت که دارایی‌های مالی که عمدتا اوراق قرضه و دارای ارزش است را با این توافق که در سررسید مشخص ۱۰۰ میلیارد تومان به ۱۱۰ یا ۱۲۰ میلیارد تومان باز پس دهد، دراختیار طرف مقابل می‌گذارد و یا آن را می‌فروشد.
- بیشتر بخوانید:
ریپو انواع مختلفی دارد؛ به لحاظ زمانی می‌تواند یک شبه، دارای سررسید با تاریخ مشخص یک ماهه، شش ماهه و یا دارای سررسید باز باشد یعنی براساس اینکه چند روز در اختیار طرف مقابل باشد برحسب نرخ بهره بازار با طرف اول تسویه می‌شود. همچنین با توجه به اینکه طرفین معامله به یکدیگر اعتماد داشته باشند یا خیر ریپو می‌تواند دوطرفه یا سه‌طرفه باشد. در صورتی که افراد به هم اعتماد داشته باشند اوراق میان دو طرف تبادل می‌شود و نیازی به رکن سوم نیست درغیر این صورت اما رکن سومی به عنوان رکن تسویه یا نهاد واسط مطرح می‌شود که اوراق مبنای تامین مالی در مکانیسم ریپو را در اختیار آن قرار می‌دهند و فرآیند تسویه از طریق نهاد واسط انجام می‌شود.
- احسان ذاکرنیا - معاون سرمایه‌گذاری هلدینگ بانک کشاورزی