از آنجا که در بازار سرمایه نمی‌توان ریسک‌های سیستماتیک را از طریق هیچ ابزاری کاهش داد، اگر فردی تصمیم بگیرد یکی از ابزارهای بازار سرمایه را خریداری کند باید بخشی از ریسک را که به صورت ریسک ذاتی بازار است، بپذیرد.
آنچه از طریق سرمایه‌گذاری غیرمستقیم عامل کاهنده ریسک سرمایه‌گذاری است، در چند مدل خلاصه می‌شود. در مورد سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها که صرفا در سهام سرمایه‌گذاری می‌کنند، سرمایه‌گذار در مقایسه با سرمایه‌گذاری مستقیم مزیت‌هایی همچون نقدشوندگی بالا را می‌تواند داشته باشد. در بسیاری از موارد سرمایه‌گذاران در صورت سرمایه‌گذاری مستقیم در بازار سرمایه و ورود ریسک سیستماتیک با صف‌های فروش طولانی یا متوقف شدن نماد آن شرکت‌ها مواجه می‌شوند.
بنابراین، در این صورت قدرت نقدشوندگی سرمایه‌گذاران کاهش پیدا می‌کند در حالی که در صندوق‌های سرمایه‌گذاری، مدیر صندوق موظف است در مدت زمان مشخصی که در امیدنامه اشاره شده است، وجوه مردم را بر اساس خالص ارزش روز پرداخت کند. بنابراین، ارزش هر دو متغیر ممکن است در یک مقطع زمانی به یک اندازه کاهش پیدا کرده باشد و این نقدشوندگی در سرمایه‌گذاری غیرمستقیم نسبت به سرمایه‌گذاری مستقیم بسیار بیشتر است و این یک مزیت به حساب می‌آید.
مزیت دوم این است که صندوق‌های سرمایه‌گذاری معمولا توسط افراد حرفه‌ای مدیریت می‌شود و مدیران صندوق‌های سرمایه‌گذاری توسط سازمان بورس تأیید صلاحیت می‌شوند که باید دارای ویژگی‌های حرفه‌ای از قبیل مدارک حرفه‌ای و تجربه مرتبط در حوزه مدیریت دارایی باشند. بنابراین، اطلاعات و قدرت تحلیل آنها معمولا نسبت به فردی که به صورت مستقیم در بازار سرمایه‌گذاری می‌کند و احتمالا سرعت دسترسی کمتری به پردازش اطلاعات دارد، بیشتر است. بنابراین تصور می‌شود آنها می‌توانند مدیریت بهتری از پرتفوی افراد داشته باشند. البته این موضوع در مورد افراد غیر حرفه‌ای است که در بازار سرمایه سرمایه‌گذاری می‌کنند.
- بیشتر بخوانید:
موضوع سوم، تدوین اصول مدیریتی ریسک برای صندوق‌ها توسط سازمان بورس است. به عنوان مثال، صندوق‌های سرمایه‌گذاری بیش از ۵ درصد منابع یک صندوق را نمی‌توانند در سهام یک شرکت سرمایه‌گذاری کنند. از این طریق هم بخشی از ریسک تصمیم‌گیری و سرمایه‌گذاری توسط مدیران سرمایه‌گذاری پوشش داده می‌شود. این اتفاق هم می‌تواند باعث کاهش ریسک سرمایه‌گذاری این دسته از سرمایه‌گذاران شود. اما به هر حال زمانی که بازار سرمایه برای دوره‌ای پایدار روند نزولی دارد و سرمایه‌گذار هم نسبت به خرید سهام صندوق سرمایه‌گذاری صرفا در سهام اقدام کرده بدیهی است که مدیران صندوق نمی‌توانند کار خارق‌العاده‌ای را انجام دهند و طبیعتا ارزش سرمایه‌گذاری آنها هم کاهش پیدا می‌کند.
دسته دیگری از صندوق‌های سرمایه‌گذاری، صندوق‌های با درآمد ثابت هستند. این صندوق‌ها برای افرادی طراحی شده بودند که دارای درجه ریسک گریزی بالایی هستند. در سال‌های گذشته بر اساس رویه‌ها در مقاطعی دستورالعمل‌های ابلاغی به مدیران این صندوق‌ها به گونه‌ای بود که این صندوق‌ها هم موظف بودند بخشی از منابعی را که گردآوری می‌کنند، در سهام شرکت‌های پذیرفته شده در بورس سرمایه‌گذاری کنند. این دسته از صندوق‌ها بازده پایین‌تر از بازده شاخص بورس ندارند و کاهش ارزش از اصل سرمایه سرمایه‌گذاران اتفاق نیفتاده است اما ممکن است در برخی از مقاطع مقایسه‌ای با توجه به اینکه این صندوق‌ها بین ۱۰ تا ۱۵ درصد سهم دارند، اگر بازار سرمایه روند صعودی داشته باشد، بازده آنها از بازده شبکه پولی و سپرده‌گذاری در بانک‌ها بالاتر باشد یا در مقاطعی بر اساس شرایط بازار مثلا از آبان ۹۹ تا آبان ۱۴۰۰ از بازده بازار پول پایین‌تر باشد.
- علی اسلامی - عضو هیأت مدیره کارگزاری آرمان تدبیر