صدای بورس - مهراز حبیبی؛ حدود ۶۰ درصد بدن از آب تشکیل شده است و حدود ۷۱ درصد از سطح سیاره زمین را آب پوشانده است. شاید این خاصیت که آب همه جا حاضر است به این معنی باشد که نوشیدن روزانه آن به اندازه کافی در صدر فهرست اولویتهای بسیاری از مردم قرار نیست!
حقایقی در مورد آب آشامیدنی:
بالغ بر ۹۰درصد بدن انسان، آب است.
برای مصرف روزانه، هیچ مقداری از آب که مورد توافق جهانی باشد، وجود ندارد.
مصرف آب برای کلیهها و سایر عملکردهای بدن بسیار ضروری است.
در صورت کم آبی، پوست در برابر اختلالات پوستی و چین و چروک آسیب پذیرتر میشود.
نوشیدن آب به جای نوشابه قطعا میتواند به کاهش وزن کمک کند.
برای از فواید نوشیدن آب:
فواید احتمالی نوشیدن آب از حفظ سلامت کلیهها تا کاهش وزن متغیر است. برای عملکرد صحیح همه سلولها و اندامهای بدن به آب نیاز است. در اینجا چند دلیل برای نیاز بدن ما به خوردن آب آورده شده است:
۱. مفاصل را روان میکند
غضروفی که در مفاصل و دیسکهای ستون فقرات یافت میشود، حدود ۸۰ درصد آب دارد. کم آبی طولانی مدت میتواند توانایی جذب شوک مفاصل را کاهش دهد و منجر به درد مفاصل شود.
۲. ایجاد بزاق و مخاط میکند
بزاق به هضم غذا کمک میکند و دهان، بینی و چشمها را مرطوب نگه میدارد. این از اصطکاک و آسیب جلوگیری میکند. نوشیدن آب نیز دهان را تمیز نگه میدارد. مصرف آن به جای نوشیدنیهای شیرین، میتواند پوسیدگی دندان را نیز کاهش دهد.
۳. اکسیژن را به سراسر بدن میرساند
خون بیش از ۹۰ درصد آب است و خون اکسیژن را به قسمتهای مختلف بدن میرساند.
۴. سلامت و زیبایی پوست را افزایش میدهد
با کم آبی، پوست در برابر اختلالات پوستی و چین و چروکهای زودرس آسیب پذیرتر میشود.
۵. بهبود عملکرد مغز، نخاع و سایر بافتهای حساس
کم آبی میتواند بر ساختار و عملکرد مغز تأثیر بگذارد. همچنین در تولید هورمونها و انتقال دهندههای عصبی نقش دارد. کم آبی طولانی مدت میتواند منجر به مشکلاتی در تفکر و استدلال شود.
۶. دمای بدن را تنظیم میکند
آبی که در لایههای میانی پوست ذخیره میشود، وقتی بدن گرم میشود، به صورت عرق به سطح پوست میآید. همانطور که تبخیر میشود، بدن را خنک میکند. برخی از دانشمندان معتقدند زمانی که آب در بدن کم باشد، ذخیره گرما افزایش مییابد و فرد کمتر میتواند فشار گرمایی را تحمل کند. اگر استرس گرمایی در طول ورزش اتفاق بیفتد، وجود آب زیاد در بدن ممکن است فشار فیزیکی را کاهش دهد. با این حال، تحقیقات بیشتری در مورد این اثرات مورد نیاز است.
۷. عملکرد دستگاه گوارش به آن بستگی دارد
روده برای عملکرد صحیح به آب نیاز دارد. کم آبی بدن میتواند منجر به مشکلات گوارشی، یبوست و معده بیش از حد اسیدی شود. این امر خطر سوزش سر دل و زخم معده را افزایش میدهد.
۸. مواد زائد بدن را شستشو میدهد
آب در فرآیندهای تعریق و دفع ادرار و مدفوع مورد نیاز است.
۹. به حفظ فشار خون کمک میکند
کمبود آب میتواند باعث غلیظ شدن خون و افزایش فشار خون شود.
۱۰. راههای هوایی به آن نیاز دارد
هنگامی که آب بدن کم میشود، راه های هوایی توسط بدن در تلاش برای به حداقل رساندن از دست دادن آب محدود میشود. این میتواند آسم و آلرژی را بدتر کند.
۱۱. مواد معدنی را در دسترس قرار میدهد
مواد معدنی و مواد مغذی در آب حل میشود و این امکان را برای آنها فراهم میکند تا به نقاط مختلف بدن برسد.
۱۲. از آسیب کلیه جلوگیری میکند
کلیهها مایعات بدن را تنظیم میکنند. آب ناکافی میتواند منجر به سنگ کلیه و سایر مشکلات شود.
۱۳. عملکرد را در حین ورزش افزایش میدهد
کم آبی بدن در حین ورزش ممکن است عملکرد را مختل کند. برخی از دانشمندان پیشنهاد کرده اند که مصرف بیشتر آب ممکن است عملکرد را در طول فعالیت های شدید افزایش دهد. برای تایید این موضوع به تحقیقات بیشتری نیاز است، اما یک بررسی نشان داد که کم آبی عملکرد را در فعالیت هایی که بیش از ۳۰ دقیقه طول می کشد کاهش میدهد.
۱۴. کاهش وزن
اگر آب به جای آب میوههای شیرین و نوشابههای گازدار مصرف شود، ممکن است به کاهش وزن نیز کمک کند. نوشیدن آب قبل از غذا میتواند با ایجاد حس سیری از پرخوری جلوگیری کند.
آسیب کلیه
آب به حل شدن مواد معدنی و مواد مغذی کمک میکند و باعث میشود که بدن بیشتر در دسترس باشد. همچنین به حذف مواد زائد کمک میکند. کلیهها نقش کلیدی در متعادل کردن سطح مایعات دارند. این دو عملکرد آب را برای کلیهها حیاتی میکند. کلیهها هر روز حدود ۱۲۰ تا ۱۵۰ لیتر مایع را فیلتر میکنند. از این مقدار، تقریباً ۱-۲ لیتر به صورت ادرار از بدن خارج میشود و بقیه توسط جریان خون بازیابی میشود. آب برای عملکرد کلیهها ضروری است. اگر کلیهها به درستی کار نکنند، مواد زائد و مایعات اضافی میتوانند در داخل بدن جمع شوند. بیماری مزمن کلیه درمان نشده میتواند منجر به نارسایی کلیه شود. اندامها از کار میافتد و دیالیز یا پیوند کلیه دوباره انجام میشود. عفونتهای دستگاه ادراری (UTIs) دومین نوع شایع عفونت با منبع مطمئن در بدن است. اگر عفونت به دستگاه ادراری فوقانی از جمله کلیهها گسترش یابد، آسیبی دائمی میتواند ایجاد شود. لازم است عفونت ناگهانی یا حاد کلیه میتواند تهدید کننده زندگی باشد!
نوشیدن آب زیاد یک راه ساده برای کاهش خطر ابتلا به عفونت ادراری و کمک به درمان عفونت ادراری موجود است. سنگ کلیه در عملکرد کلیهها اختلال ایجاد میکند. در صورت وجود، میتواند عفونت ادراری را پیچیده کند. این عفونتهای ادراری پیچیده به دورههای طولانیتری از آنتی بیوتیکها برای درمان نیاز دارد که معمولاً ۷ تا ۱۴ روز طول میکشد.
علت اصلی سنگ کلیه کمبود آب است. افرادی که آنها را گزارش میکنند اغلب مقدار توصیه شده روزانه آب نمینوشند. سنگ کلیه همچنین ممکن است خطر بیماری مزمن کلیه را افزایش دهد. در نوامبر ۲۰۱۴، کالج پزشکان آمریکا دستورالعملهای جدیدی را برای افرادی که قبلاً دچار سنگ کلیه شدهاند، صادر کرد. دستورالعملها بیان میکند که افزایش مصرف مایعات برای امکان ادرار کردن ۲ لیتر در روز میتواند خطر عود سنگ را حداقل به نصف کاهش دهد و عوارض جانبی نداشته باشد.
کم آبی در صورتی اتفاق میافتد که بیشتر از مقداری که بدن آب مصرف میکند و آن را از دست میدهیم، میتواند منجر به عدم تعادل در الکترولیتهای بدن شود. الکترولیت ها مانند پتاسیم، فسفات و سدیم به انتقال سیگنال های الکتریکی بین سلول ها کمک میکنند. کلیهها زمانی که به درستی کار میکنند سطح الکترولیت های بدن را ثابت نگه می دارند. هنگامی که کلیهها قادر به حفظ تعادل در سطوح الکترولیت ها نباشند، این سیگنال های الکتریکی با هم مخلوط میشوند. این میتواند منجر به تشنج شود که شامل حرکات غیر ارادی عضلات و از دست دادن هوشیاری میشود. در موارد شدید، از دست دادن آب بدن میتواند منجر به نارسایی کلیه شود که میتواند تهدید کننده زندگی باشد. عوارض احتمالی نارسایی مزمن کلیه عبارتند از کم خونی، آسیب به سیستم عصبی مرکزی، نارسایی قلبی، و سیستم ایمنی ضعیف.
منابع تامین آب بدن:
مقداری از آب مورد نیاز بدن از طریق غذاهای با محتوای آب بالا مانند سوپ، گوجه فرنگی، پرتقال به دست میآید، اما بیشتر از طریق آب آشامیدنی و سایر نوشیدنیها تامین میشود. در طول عملکرد روزمره، بدن آب از دست میدهد و باید جایگزین شود. متوجه میشویم که از طریق فعالیتهایی مانند تعریق و ادرار، آب از دست میدهیم، اما حتی هنگام تنفس نیز آب از دست میرود.
نوشیدن آب، چه از شیر آب و چه از بطری، بهترین منبع مایع برای بدن است. شیر و آب میوه ها نیز منابع خوبی از مایعات هستند، اما نوشیدنیهای حاوی الکل و کافئین مانند نوشابه، قهوه و آبجو ایده آل نیستند زیرا اغلب حاوی کالری خالی هستند. نوشیدن آب به جای سودا میتواند به کاهش وزن کمک کند. قبلا تصور میشد که نوشیدنیهای کافئین دار دارای خواص ادرارآور هستند، به این معنی که باعث میشود بدن آب آزاد کند. با این حال، مطالعات نشان میدهد که از دست دادن مایعات به دلیل نوشیدنیهای کافئین دار حداقل است.
مقدار مصرف توصیه شده:
اینکه چقدر آب باید مصرف کنیم تحت تأثیر آب و هوا است. مقدار آب مورد نیاز در روز از فردی به فرد دیگر متفاوت است، بسته به میزان تحرک، میزان تعریق و غیره. مقدار ثابتی از آب وجود ندارد که باید روزانه مصرف شود، اما توافق کلی در مورد مصرف مایعات سالم وجود دارد. طبق آکادمی ملی علوم، مهندسی و پزشکی ایالات متحده، میانگین مصرف روزانه توصیه شده آب از غذا و نوشیدنی عبارت است از: برای مردان: حدود ۳.۷ لیتر و برای زنان: حدود ۲.۷ لیتر . این حدود ۱۵.۵ فنجان برای مردان و کمی بیش از ۱۱ فنجان برای زنان است. با این حال، حدود ۸۰ درصد از این باید از نوشیدنیها از جمله آب و بقیه از غذا تامین شود.
این بدان معنی است که : مردان باید حدود ۱۰۰ اونس یا ۱۲.۵ فنجان مایعات بنوشند و زنان باید حدود ۷۳ اونس یا کمی بیش از ۹ فنجان بنوشند. میوه ها و سبزیجات تازه و تمام مایعات غیر الکلی در این توصیه به حساب میآید.
زمان هایی که نوشیدن آب زیاد مهم است عبارتند از: وقتی تب دارید، قتی هوا گرم است، اگر اسهال و استفراغ دارید و زمانی که مثلاً به دلیل فعالیت بدنی زیاد عرق میکنید.
آیا به اندازه کافی آب مینوشیم؟
مطالعهای که توسط مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریها (CDC) انجام شد، دادههای انستیتوی ملی سرطان را مورد تجزیه و تحلیل قرار داد. از یک نمونه ۳۳۹۷ بزرگسال، محققان دریافتند: ۷ درصد از بزرگسالان گزارش دادند که روزانه آب آشامیدنی مصرف نمیکنند. ۳۶ درصد از بزرگسالان گزارش کردند که ۱ تا ۳ فنجان آب آشامیدنی در روز مینوشند. ۳۵ درصد از بزرگسالان گزارش کردند که ۴ تا ۷ فنجان آب مینوشند. ۲۲ درصد از بزرگسالان گزارش دادند که ۸ فنجان یا بیشتر در روز آب مینوشند. اگر افراد ۱ فنجان یا کمتر میوه یا سبزیجات در روز مصرف می کردند، احتمال بیشتری داشت که روزانه کمتر از ۴ فنجان آب آشامیدنی بنوشند. این مطالعه فقط میزان مصرف آب آشامیدنی را اندازه گیری کرد. مایعات را می توان از نوشیدنیهای دیگر به دست آورد، اما آب بهترین است زیرا بدون کالری، بدون کافئین و الکل است. هفت درصد از پاسخ دهندگان گزارش کردند که اصلاً روزانه آب نمینوشند و کسانی که حجم کم آب مینوشند نیز میوه و سبزیجات کمتری مصرف میکنند. این نشان میدهد که تعداد معینی از افراد با دریافت نکردن مایعات کافی سلامت خود را به خطر میاندازند. حتی اگر پاسخ دهندگانی که سطوح پایین مصرف آب را گزارش میکنند، مایع کافی دریافت میکنند، این احتمال وجود دارد که آنها آن را از منابعی دریافت کنند که به طور بالقوه میتواند سلامت آنها را از راههای دیگر به خطر بیندازد.
نویسندگان این مطالعه مینویسند: "نیاز بیولوژیکی برای آب ممکن است با آب ساده یا از طریق غذاها و نوشیدنیهای دیگر برآورده شود. نتایج مطالعات اپیدمیولوژیک قبلی نشان میدهد که مصرف آب ممکن است با حجم نوشیدنیهای شیرین شده با کالری و سایر مایعات مصرفی رابطه معکوس داشته باشد."