بازار طلا و سکه یکی از آن مقاصد جذاب سرمایه‌گذاری است که چه سرمایه‌گذاران و چه عموم مردم دوست دارند بدانند سال جدید این بازار در چه شرایطی قرار خواهد گرفت. بنابراین برای پیش‌بینی روند این بازار لازم است به عوامل اثرگذار بر قیمت طلا و سکه بپردازیم.
در تعیین قیمت طلا در بازار داخل، دو فاکتور اصلی وجود دارد؛ اولی قیمت جهانی طلا یا همان اونس است که در بازارهای خارجی مشخص می‌شود و شرایط و فاکتورهای خاص خود را برای تعیین قیمت دارد و باتوجه به شاخص‌های اقتصادی که در دنیا وجود دارد و نیز تحولات سیاسی همچون منازعات، جنگ، وضعیت اقتصادی کشورها و سیاست‌های پولی و مالی که پیش می‌گیرند و ممکن است در هر زمانی و حتی به طور غیرمنتظره پیش بیاید، قیمت اونس مشخص خواهد شد. فاکتور دوم قیمت دلار در بازار داخلی است که خود تحت تأثیر روابط و اخبار سیاسی است. این دو فاکتور را فاکتورهای اصلی تعیین قیمت طلا در بازارهای داخلی می‌دانیم. مهر سال گذشته اونس جهانی طلا به علت شرایط کرونا و گرفتاری دنیا به پاندمی و تأثیر آن بر اقتصاد جهانی تا ۲۱۰۰دلار نیز رسید و رکورد شکست. پس از آن باتوجه به اینکه واکسن‌ها آمدند و شرایط بهتر شد، روند کاهشی قیمت اونس را داشتیم و تا نزدیک ۱۷۰۰ دلار رسید. اما مجددا مدتی است که قیمت جهانی طلا افزایش یافته و به علت آغاز جنگ روسیه با اوکراین اونس طلا حتی به مرز ۱۹۸۰ دلار هم رسید. گرچه با سخنرانی بایدن رئیس جمهور آمریکا مبنی بر اینکه آمریکا درگیر جنگ با روسیه در اوکراین نمی‌شود از کانال ۱۹۰۰ دلاری عقب نشینی کرد.
اما اینکه در شرایط فعلی قیمت اونس به کدام سو برود، بستگی به آن دارد که چه اتفاقاتی قرار است رخ دهد. آیا ابعاد جنگ روسیه و اوکراین گسترده‌تر خواهد شد؟ آیا آمریکا سیاست افزایش نرخ بهره را انجام می‌دهـد یا خیر؟ که خود این موضوع به شرایط اقتصادی آنان بستگی دارد ولی زمزمه‌هایی این تصمیم به گوش می‌رسد. این سیاست‌گذاری بر قیمت طلا بسیار موثر است. باتوجه به اینکه اکنون نرخ اونس در محدوده ۱۹۰۰ دلار است، احتمال دارد سال جدید میلادی ما بین ۱۵۰ دلار چه مثبت و چه منفی نوسان داشته باشیم. البته بحث جنگ کمی این معادلات رو برهم ریخته است.
فاکتور دوم اثرگذار بر قیمت طلای داخلی قیمت دلار است. اما برای سال جدید چه اتفاقی برای دلار می‌افتد؟ برای سال جدید بودجه با نرخ تسعیر دلار ۲۳ هزار تومانی بسته شده است. یعنی دولت قصد دارد درآمدهای نفتی خودکه بدلار است را با این نرخ به ریال تبدیل کند. تحربه به ما نشان داده که همیشه در سال‌هایی که وضعیت هم خوب بوده است و مشکلات امروزی در حوزه تحریم، فروش نفت یا اف‌ای تی اف نبود دلار نوساناتی داشت. اما امروز اوضاع متفاوت است. شرایط درآمد ارزی کشور مثبت نیست و این موضوع در تعیین نرخ دلار موثر است. حجم نقدینگی ما نیز افزایش داشته است که تأثیر آن را در تورم‌های بالا می‌بینیم. قیمت دلار در روزهای اخیر به علت اخبار مثبت وین کاهش داشت و معامله‌گران اخبار را پیگیری می‌کنند و این سبب می‌شود نوسان نرخ ارز را داشته باشیم. اگر توافقی در کار باشد کاهش دلار بر قیمت طلا و سکه اثر خواهد گذاشت. باتوجه به اینکه برآیند دو فاکتور اونس جهانی طلا و دلار داخلی روی هم پایین‌تر بود، کاهش قیمت طلا و سکه را در روزهای اخیر شاهد بودیم و این بستگی دارد در روزهای آینده بالانس به چه صورت باشد. در سال جدید نیز مهم است دلار چه روندی داشته باشد. هرچند اخبار روزها اخیر مثل توافق و... بر نرخ ارز موثر است، اما در شرایط عادی دلار باید روی رقمی بایستد که هم برای صادرات و هم برای واردات متعادل شود. ممکن است با اعلام رسمی توافق جو روانی داشته باشیم؛ اما تنها بار روانی است و برای ساعات اولیه است؛ با عادی شدن شرایط، دیگر شاهد شرایط این هیجانات نیستیم و بعد از توافق، موضوعات دیگر مثل FATF و تورمی که داشتیم هم به میان می‌آید که بر روی نرخ ارز اثرگذار است.
اگر توافق کنیم نمی‌توان چندان دلخوش کرد شرایط با سال گذشته فرق دارد زیرا همچنان تورم بالایی داریم. باید توجه داشته باشیم مهار بازار و کنترل تورم به تیم اقتصادی قوی و هماهنگ نیاز دارد تا این شرایط مدیریت شود اما متاسفانه انچه تاکنون دیدیم در تیم اقتصادی دولت جدید افراد توانمندی نیستند و کم تجربه هستند. تیم اقتصادی دولت هم جوان و کم تجربه هستند و به نظر نمی‌رسد این توانایی را داشته باشند که بازار دلار، تولید و صادرات را مدیریت کنند و کارشان خیلی سخت است. اگر تیم اقتصادی قوی و کارکشته و بحران‌دیده‌ای بودند شرایط فرق داشت که با حصول توافق بتوان کارهای اساسی در جهت اصلاحات اقتصادی انجام داد اما سال گذشته شرایط متفاوت است. در مجموع سال بسیار سختی را در پیش داریم وضعیت اقتصاد و شاخص‌ها در سال جدید به مدیریت دولت و مجلس بستگی زیادی دارد و حتی توافق هم دامنه اثرگذاری چندانی ندارد اگر بساط سیاست‌های غلط و پوپولیستی برداشته نشود.
- سهراب اشرفی - تحلیلگر بازارهای مالی