بازار رمز ارزها و تکنولوژی مبتنی بر آن هر ساله در حال پیشرفت روز افزون است و با توجه به همین پیشرفت مداوم توجه تمامی نهادها و ارگان‌های مالی و همچنین دولت‌ها، سازمان‌ها و بانک‌ها بیشتر و بیشتر به فضای رمز ارز معطوف شده است. همین توجه روزافزون سبب شده است که آینده پیش روی فضای رمز ارزها بسیار روشن تلقی شود.
نیاز هر روزه کاربران اینترنت و فضای مجازی به امنیت در اینترنت و تکنولوژی وب ۳ سبب شده است که توجه به رمز ارزهای غیر از بیت‌کوین و تکنولوژی‌های نوظهوری چون متاورس و NFT و دیفای هر روزه بیشتر شود و این امر باعث ورود سرمایه زیادی از سمت صندوق‌های سرمایه گذاری خطر پذیر و شرکت‌های بزرگ در حوزه رمزارزها شده است. گرچه حمله نظامی روسیه به اوکراین همانند دیگر بازارهای مالی این بازار را تحت تاثیر قرار داد و بیت‌کوین تا مرز ۳۶ هزار دلار سقوط کرد اما برخی اتفاقات در این جنگ باعث شد تا روند نزولی دوام نداشته باشد و حتی در روزهای بعد این رمزارز حتی به مرز ۴۴ هزار دلار نیز یورش برد، ولی به علت کاهش توان حرکتی نتوانست از این محدوده عبور کند. به نظر می‌رسد بحران بازارهای سهام و اقتصاد متزلزل در روسیه و اوکراین معامله‌گران این بازارها را به سمت بازار رمزارزها سوق داده است. روبل روسیه روزبه‌روز به موجب جنگ، ارزش خود را در برابر دلار از دست می‌دهد. در سمت اوکراین نیز به علت سخت‌تر شدن شرایط جنگ، بانک میزان برداشت و نقل و انتقال پول را برای شهروندان محدود کرده‌اند. این موضوع باعث شده پناهندگانی که قصد خروج از کشور را دارند به خرید رمزارزها روی آورند. از طرفی کمک‌های مردمی و سازمان‌های مردم نهاد از طریق رمزارزها تا لحظه نگارش این تحلیل که ۱۰ روز از تجاوز نظامی روسیه به خاک اوکراین می‌گذرد، صورت گرفته است. به نظر می‌رسد با توجه به عواقب جنگ، سرمایه‌گذاران سرمایه‌های خود را به سمت بازار طلا و بازار رمزارزها سوق داده تا بتوانند از سرمایه‌های خود در برابر آثار اقتصادی جنگ محافظت کنند. آنچه مشخص است در صورت سخت‌تر شدن تحریم‌ها روسیه به استفاده از رمزارزها برای مبادلات تجاری خود روی خواهد آورد. البته این بازار همچنان تحت تاثیر تغییرات نرخ بهره از سوی فدرال رزرو قرار دارد و نوسانات در این بازار را شاهد هستیم.
از همین رو به پیش‌بینی فرصت‌ها و چالش‌های فضای رمز ارز در سال پیش رو می‌پردازیم.
پیش‌بینی بازار رمزارزها در سال ۱۴۰۱ از دید فاندامنتال
*فاندای صعودی: از دیدگاه فاندامنتال یا بنیادی بسیاری از کارشناس مطرح بازار سال پیش رو را یکی از طلایی‌ترین سال‌ها برای فضای رمز ارز می‌داند. دلیل این پیش‌بینی، تغییرات بسیار زیاد تکنولوژی در سطح جهان است. یکی از بزرگترین این دلایل صدور دلار دیجیتال توسط فدرال رزرو بنام USDF است.
پیش‌بینی می‌شود با ایجاد دلار دیجیتال توسط فدرال رزرو سرمایه بسیار زیادی وارد بازار رمز ارزها می‌شود و این منجر به رشد بازار رمزارزها در سال آینده خواهد شد. دلیل اصلی این رشد را می‌توان در افزایش کل پول موجود در بازار رمز ارز دانست. شاخص Total که کل پول موجود در بازار رمز ارزها را نشان می‌دهد با ایجاد رمز ارز فدرال رزرو و متعاقبا رمز ارز بقیه کشورها رشد بسیار زیادی خواهد کرد که همین امر منجر به رشد بقیه رمز ارزهای موجود در بازار نیز خواهد شد.
همچنین با ایجاد دلار دیجیتال بقیه کشورها نیز به فکر ایجاد رمز ارز ملی خود خواهند افتاد که در ایران ما نیز رمز ریال توسط بانک مرکزی طراحی شده و آماده توزیع است.
وجود یوآن دیجیتال و گسترش روز افزون کاربردهای آن درمبادلات تجاری نیز یکی دیگر از همین دلایل است. از سوی دیگر دلایل فاندامنتال دیگری نیز برای رشد فضای رمز ارزها می‌توان به ایجاد نسل جدیدی از اینترنت بنام متاورس اشاره کرد. فضای متاورس فضایی مجازیی است که انتظار می‌رود در طی سال‌های آتی شکل کنونی اینترنت را به کلی تغییر داده و به ایجاد جهان‌های دیجیتالی می‌انجامند. (نمودار شماره ۱)
شرکت فیس بوک با تغییر برند تجاری خود به متا سعی در توسعه متاورس و ایجاد این تکنولوژی جدید در زندگی عموم مردم دارد. از جمله مهمترین چالش‌های متاورس اثبات مالکیت یک چیز یا تایید اصالت یک کالا، شخص، دارایی و... در فضای متاورس است. تکنولوژی بلاکچین به عنوان بهترین راه حل جهت چالش‌هایی موجود، سهم بسیار کاربردی را در فضای متاورس بر عهده دارد. همچنین وجود ابزارهای وب ۳، دیفای و دائو سبب شده است که تکنولوژهای بلاکچینی و رمز ارزی آینده بسیار روشنی را در فضای متاورس داشته باشند.
فضای متاورس با بلاکچین و کریپتو و NFT همبستگی و آمیختگی بسیار زیادی دارد، این امر منجر خواهد شد که با پیشرفت متاورس توسط کمپانی متا در سطح جهان، نیاز به ابزارهای web۳ و NFT روز به روز بیشتر حس شود. همین امر منجر به رشد بازار رمزارهای مرتبط با این حوزه خواهد شد.
یکی دیگر از دلایل فاندامنتال رشد رمزارزها در طی سال آتی را می‌توان پذیرش بیت‌کوین به عنوان یک ابزار پرداخت در بسیاری از کشورها دانست. این کار توسط کشور السالوادور پایه گذاری شد و با قانونی شدن بیت‌کوین به‌عنوان یک واحد پولی قانونی توسط این کشور می‌توان خوشبین بود که در آینده بقیه کشورها نیز از بیت‌کوین به عنوان ابزار پرداخت استفاده کرده و آن را به عنوان یک پول برای پرداخت‌های کشور خود بپذیرند.
*اثر فاند جنگ بر رمز ارزها: یکی از دلایلی که باعث نوسانات شدید قیمت بیت‌کوین بوده جنگ روسیه و اوکراین است. تنش بین روسیه و اوکراین قبل از آغاز جنگ بازارهای مالی از جمه رمز ارزها را تحت تاثیر قرار داده بود، افزایش قیمت نفت و ریزش سهام‌های شاخص ساز بازارهای مالی سبب ترس سرمایه گذاران کلان شد و بازارهای مالی چون سهام و کریپتوکارنسی در مسیر نزولی افتادند. در روز حمله نظامی روسیه به اوکراین گرچه بیت در همان ساعات اولیه ریزش پیدا کرد، اما در ادامه ورق برگشت و همانطور که ابتدای این تحلیل اشاره شد همزمان با افزایش تنش‌ها میان روسیه و اوکراین و آغاز رسمی جنگ، بسیاری از بازارهای مالی تحت تاثیر آن، نوسان‌های شدیدی داشتند. بیت‌کوین و رمزارزها نیز از این موضوع مستثنی نبودند، اما بیت‌کوین پس از یک ریزش سریع، دوباره به روند خود بازگشت. به گفته تحلیلگران جنگ تاثیر چندانی روی بیت‌کوین نگذاشته است و برای بازار کریپتوکارنسی از حالا به بعد یک خبر سوخته است. یعنی اگر قرار بود بیت‌کوین شارپ ریزش کند یا بازار دچار بحران مشابه زمان کرونا شود باید این اتفاق تا حالا می‌افتاد، اما برعکس آن رخ داده است و واقعا نه تنها بیت‌کوین در جایگاه قیمتی خود باقی مانده بلکه حجم معاملات سنگینی هم روی بیت‌کوین در حال انجام است که تفسیر آن همان افزایش همبستگی با طلاست.
*فاندای نزولی: یکی دیگر از چالش‌های که اخیراً بازارهای مالی با آن بسیار درگیر بوده اند مسئله افزایش نرخ بهره بانکی توسط آمریکا است. دولت بایدن با افزایش نرخ بهره در چندین مرحله و همچنین مالیات ۴۰ درصدی بر درآمد حاصل از فعالیت در بازارهایی چون رمز ارز سبب ترس از بازارهای مالی شده است. از طرفی نیز همچنان فدرال رزرو تاکید بر افزایش نرخ بهره در سال ۲۰۲۲ دارد. رئیس فدرال رزرو در سخنرانی اخیر خود بار دیگر تکرار کرد که این روند شامل «افزایش نرخ بهره» و همچنین نشانه‌هایی مبنی بر اینکه فدرال رزرو در نهایت کاهش دارایی‌های اوراق قرضه را در پیش خواهد گرفت، بود. به گفته جروم پاول مسیر احتمالی برای افزایش نرخ بهره افزایش یک چهارم درصدی خواهد بود، اگرچه او همزمان تصریح کرد که در صورت بدتر شدن تورم، فدرال رزرو آماده اقدامات تهاجمی‌تر خواهد بود. قطعا این اخبارها در کوتاه مدت تاثیر منفی بر بازارهای سهامی دارند و برای عبور از این روند نزولی نیاز به گذر زمان جهت وفق پیدا کردن با شرایط جدید یا کاهش نرخ بهره است. (نمودار شماره ۲)
یکی دیگر از چارت‌های مهم بازار که تاثیر بسیار زیادی در قیمت بیت‌کوین دارد چارت سلطه بیت‌کوین است. این چارت نشان دهنده میزان تقسیم پول موجود در بازار بین بیت‌کوین و بقیه ارزهاست. به عنوان مثال اگر سلطه بیت‌کوین ۴۰ درصد باشد بدین معنی است که ۴۰ درصد از کل پول موجود در بازار در بیت‌کوین و ۶۰ درصد دیگر در بقیه ارزها جریان دارد. در حال حاضر در ماه ژانویه سال ۲۰۲۲ سلطه بیت‌کوین شاخص ۴۲.۵ را نشان می‌دهد.
با توجه به ریزش این شاخص از ۷۵ به ۴۰ طی یک سال گذشته چارت سلطه بیت‌کوین در کف خود قرار دارد و انتظار بازگشتی کوتاه تا ۴۵ درصد دور از انتظار نیست. این بازگشت به معنی ریزش قیمت بیت‌کوین نیز بوده چرا که رشد آلتکوین‌ها سبب کاهش شاخص سلطه بیت‌کوین خواهد شد و ریزش قیمت آلتکوین‌ها سبب خروج ارز از دارایی‌های پرریسک تر و درنتیجه افزایش سلطه بیت‌کوین خواهد شد. طبق این چارت اگر سلطه بیت‌کوین در سال آینده در زیر ۴۰ درصد قرار بگیرد، شاهد ایجاد یک آلت سیزن خواهی بود که در آن پول بسیاری از بیت‌کوین وارد آلتکوین‌ها خواهد شد، این امر منجر به افزایش قیمت آلتکوین‌ها به میزان بسیار زیادی می‌شود. با توجه به ایجاد متاورس و گسترش فضای وب ۳ و NFT این انتظار طی سال آینده وجود دارد که توجه بسیار زیادی معطوف به آلتکوین‌ها شده و در نتیجه سلطه بیت‌کوین به زیر ۴۰ درصد برسد.
نتیجه‌گیری
بازار رمز ارزها مانند سایر بازارهای مالی نوسانات بسیاری را طی سال آینده می‌تواند تجربه کند. در سال آینده نیز بازار رمزارزها مانند سال گذشته می‌تواند گاهی صعودی و گاهی نزولی ا شاید تا پایان سال روندی خنثی داشته باشد. با توجه به داده‌هایی که داریم سعی کردیم بازار را پیش‌بینی کنیم و جهت جریان بازار را در سال ۱۴۰۱ حدس بزنیم. تا پیش از این داده‌های فاندامنتال با توجه به امکان وجود جنگ در اروپایی شرقی و اوکراین احتمال ریزش قیمت در کوتاه مدت دلار را محتمل می‌دانست که با وقوع جنگ این اتفاق افتاد و بیت‌کوین تا ۳۶ هزار دلار ریزش کرد. همانطورکه گفته شد جنگ تاثیر چندانی روی بیت‌کوین نگذاشت و همان اثرات آن را داشته و حتی تحریم‌های روسیه و مشکلات نقل و انتقلات پول در اوکراین باعث شد تا تقاضا برای بیت‌کوین بیشتر شود. از طرفی با توجه به ایجاد متاورس و رمز ارزهای بانک‌های مرکزی پتانسیل رشد بالایی در بیت‌کوین و سایر رمزارزها وجود دارد که انتظار می‌رود در طی ماه‌های آینده خبرهای زیادی در این مورد بشنویم که منجر به افزایش قیمت بیت‌کوین و بقیه رمز ارزها شود.
- آیسان خلیقی - کارشناس بازار رمزارزها