به گزارش صدای بورس، مسئله تورم که از آن به افزایش سطح عمومی قیمت در یک بازه زمانی مشخص تعبیر می‌شود، یکی از معضلات اقتصادی است که تا یکی دو سال پیش تقریباً در خیلی از کشورهای دنیا به‌ویژه اقتصادهای توسعه‌یافته اروپا و آمریکا حل شده بود، و مردم این کشورها با مسئله‌ای به‌نام تورم و گرانی مواجه نبودند، اما با شیوع ویروس کرونا و به‌ویژه پس از حمله اخیر روسیه به اوکراین و تحریم‌هایی که علیه روسیه اتفاق افتاد، به‌نظر می‌رسد مسئله تورم دوباره به یک معضل جهانی تبدیل شده است و امروز بسیاری از مردم کشورهای دنیا به‌ویژه در اروپا و آمریکا که تجربه تورم بالا را نداشته‌اند، این روزها با گرانی‌های عجیب و غریبی روبه‌رو هستند که رسانه‌های اروپایی از آن به تجربیات وحشتناک تعبیر می‌کنند.
بررسی آمارهای رسمی بانک جهانی و فائو نشان می‌دهد، قیمت مواد غذایی در جهان طی سال ۲۰۲۱ روند صعودی کم‌سابقه‌ای داشته است. جدیدترین آمارهای بانک جهانی از رشد تا ۱۰۰درصدی ۲۲ قلم ماده غذایی در سال ۲۰۲۱ حکایت دارد و بر اساس آمار فائو قیمت مواد غذایی در بازار جهانی طی این سال با رشد متوسط ۳۱درصدی نسبت به سال قبل مواجه شده است.
بر اساس این گزارش‌ها، قیمت گندم ۵۸ درصد، ذرت ۴۵ درصد، قیمت انواع روغن ۵۱ تا ۸۵ درصد، دانه سویا ۲۹ درصد، جو حدود ۱۰۰ درصد، گوشت مرغ ۴۱ درصد، گوشت قرمز ۲۵ تا ۳۲ درصد و شکر ۵۲ درصد طی سال ۲۰۲۱ افزایش داشته است که این میزان رشد قیمت در سالهای گذشته بی‌سابقه بوده است.
* رشد چندبرابری نرخ تورم در ۱۰ اقتصاد پیشرفته دنیا
بررسی آمارهای اولیه صندوق بین‌المللی پول هم نشان می‌دهد، نرخ تورم در سال ۲۰۲۱ در مقایسه با سال ۲۰۲۰ در بسیاری از کشورهای دنیا به‌ویژه اقتصادهای توسعه‌یافته رشد چندبرابری داشته است و در حالی که خیلی از این کشورها تورم منفی، یا زیر یک درصد را تجربه می‌کردند، طی سال گذشته با جهش ۲ تا ۱۰ برابری نرخ تورم مواجه شده‌اند.
تورم و بحران اقتصادی در کشورهای اروپایی در پی شیوع کرونا در یکی دو سال اخیر و به‌ویژه پس از حمله روسیه به اوکراین و اعمال تحریم‌های متعدد علیه مسکو، با توجه به وابستگی قاره سبز به این دو کشور در تأمین سوخت و مواد غذایی افزایش چشمگیری یافته است، کنار این مسئله باید توجه داشت که به‌تازگی موج امیکرون در دنیا فروکش کرده است و کشورها در ارائه برنامه‌های خود برای ترمیم اقتصادهای آسیب‌دیده خود پس از این بحران بودند که با آغاز بحران در اوکراین دچار مشکل شدند.
* نرخ تورم در آمریکا رکورد ۴۰ساله را شکست
گزارشی که اخیراً رویترز منتشر کرده است، نشان می‌دهد قیمت‌های مصرف‌کننده در آمریکا در ماه ژانویه به‌شدت افزایش یافت که منجر به تورم بی‌سابقه در ۴۰ سال گذشته شد. افزایش شدید قیمت‌ها که توسط وزارت کار این کشور گزارش شد، به‌دلیل افزایش هزینه‌های اجاره، برق و غذا صورت گرفت. تورم سالانه در ایالات متحده در ژانویه ۲۰۲۲ طی ۴۰ سال گذشته با بیشترین سرعت رشد کرد و در مقایسه با دوره مشابه در سال ۲۰۲۱ به‌میزان ۷.۵ درصد افزایش یافت.
بر اساس این گزارش، تورم در آمریکا برای هشتمین ماه متوالی بالای ۵ درصد است، این در حالی است که فدرال رزرو نرخ تورم ۲درصدی را برای این کشور به‌عنوان هدف تعیین کرده بود.
مرکز تحقیقات پیو PEW هم اخیراً گزارشی بر اساس داده‌های ۳۸ کشور عضو در سازمان همکاری و توسعهٔ اقتصادی (OECD) به‌علاوه ۸ کشور دیگر که از نظر اقتصادی مهم هستند، ارائه کرده است که نشان می‌دهد، قیمت‌ها در آمریکا در دوره سه‌ماهه ژوئیه تا سپتامبر ۲۰۲۱ با سرعت بیشتری نسبت به ۳۸ کشور دیگری که در گزارش مرکز تحقیقات پیو PEW مورد بررسی قرار گرفتند، افزایش یافت. طبق این گزارش، آمریکا پس از برزیل و ترکیه که هر دو به‌طور کلی دارای نرخ تورم قابل‌توجهی هستند، دارای بیشترین نرخ تورم در این دوره بوده است.
* رکوردشکنی تورم در منطقه یورو/ پیش‌بینی تورم ۷.۴درصدی در نیمه ۲۰۲۲
اداره آمار اروپا (یورو استات) پیشتر در گزارشی اعلام کرد که تورم سالیانه در ۱۹ کشور عضو اتحادیه اروپا در ۲۰۲۱ به رکورد ۴٫۹ درصد رسیده است که این مقدار افزایش قیمت آخرین بار در ژوییه ۱۹۹۱ در این بلوک ثبت شده بود، این شرایط درست عکس اتفاقی است که در سال گذشته میلادی افتاد، یعنی زمانی که اروپا تورم منفی ۰٫۳ درصد را تجربه کرده بود.
طبق گفته متخصصان، قیمت‌های بالای انرژی و ادامه اختلال در زنجیره‌های عرضه عوامل اصلی بالا رفتن تورم در اتحادیه اروپا بوده‌اند و روند بهبود اقتصاد از بحران کرونا در این منطقه را آهسته کرده‌اند.
همچنین اقتصاددان‌های جهانی عقیده دارند بالا رفتن قیمت انرژی به‌خاطر اختلال در عرضه نفت روسیه و همچنین افزایش قیمت محصولات کشاورزی در نتیجه بحران اوکراین، نرخ تورم در اروپا را در سال ۲۰۲۲ تا رکورد ۶.۷ درصد بالا ببرد و این نرخ تا نیمه اول سال ۲۰۲۲ هم به رکورد ۷.۵ درصد برسد، این بدان معناست که نرخ تورم در منطقه یورو سه‌برابر بیشتر از ۲درصدی خواهد بود که بانک مرکزی اروپا هدف‌گذاری کرده بود.
بلومبرگ در همین باره گزارش داد، جنگ روسیه در اوکراین و تأثیر آن بر افزایش قیمت انرژی باعث شده است تورم در منطقه یورو در ماه مارس ۲۰۲۲ به بالاترین رقم یعنی ۷.۵ درصد برسد که ۲۳۰ میلیارد یورو به مصرف‌کنندگان اروپایی ضرر زد.
* افزایش تورم در انگلیس به بالای ۵درصد برای اولین بار در ۱۰ سال گذشته
شاخص قیمت مصرف‌کننده در انگلیس در سال ۲۰۲۱ به بالای ۵ درصد افزایش یافت که نشان‌دهنده تندترین شیب افزایش طی یک دهه و بیش از دوبرابری هدف بانک مرکزی این کشور محسوب می‌شد، در عین حال بانک مرکزی انگلیس پیش‌بینی کرد که نرخ تورم انگلیس در ماه آوریل ۲۰۲۲ به بالاترین رقم در ۳۰ سال گذشته یعنی ۶ درصد خواهد رسید.
گروه صنعتی میک یوکِی MakeUK اخیراً اعلام کرد که شرکت‌های تولیدکننده بریتانیایی قراردادهای دستمزد بالاتری را به کارکنان خود پیشنهاد می‌دهند، اما بسیاری دیگر در حالی که تورم فزاینده را رصد می‌کنند و برای افزایش حداقل دستمزد و مالیات آماده می‌شوند، از پرداخت فعلاً خودداری می‌کنند.
* تورم ۶۱درصدی ترکیه در ماه مارس
شرکت دولتی واردکننده انرژی ترکیه اخیراً اعلام کرده است که قیمت گاز طبیعی را برای تأسیسات صنعتی ۵۰ درصد و برای خانوارها ۳۵ درصد افزایش داده است.
این افزایش قیمت باعث رشد چشم‌انداز تورم در این کشور شده است، به‌طوری که انتظار می‌رود در ماه مارس به بالای ۶۰ درصد برسد، همچنین قیمت گاز طبیعی برای تولید برق تا اول آوریل ۴۴.۳ درصد افزایش یافته است. ترکیه تقریباً تمام نیاز خود به انرژی را وارد می‌کند و این موضوع این کشور را در برابر نوسانات قیمتی آسیب‌پذیر می‌کند.
آمارهای دولتی نشان می‌دهد که هزینه‌های انرژی این کشور در ماه سپتامبر شروع به افزایش کرد و در دو ماه اول سال ۲۰۲۲ با ۲۱۲ درصد افزایش نسبت به مدت مشابه سال قبل به ۱۶.۸ میلیارد دلار رسید. به‌گفته اقتصاددانان، افزایش قیمت گاز خانگی تورم را ۵۵ واحد پایه افزایش می‌دهد.
بیشتر بخوانید: دوراهی سخت / احیای اقتصاد آمریکا با جنگ روسیه و اوکراین به کدام سو می‌رود؟
تورم قیمت مصرف‌کننده در ترکیه با ۵۴.۴ درصد در ماه فوریه، عمدتاً به‌دلیل کاهش ۴۴درصدی ارزش لیر در برابر دلار در سال گذشته صورت گرفت. این کاهش ارزش پس از یک سری اقدامات برای کاهش نرخ سود از سوی بانک مرکزی که مدت‌ها توسط رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور این کشور دنبال می‌شد، تشدید شد.
بر اساس نظرسنجی رویترز، تورم ترکیه در پی افزایش قیمت کالاها به‌دلیل تهاجم روسیه به اوکراین باز هم افزایش یافته است و انتظار می‌رود در ماه مارس به ۶۱.۵ درصد برسد، این رقم پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال به ۵۲.۲ درصد کاهش یابد.
* تکرار تجربه تورم بالا در آلمان پس از ۴۱ سال
اطلاعات اولیه منتشرشده توسط اداره آمار فدرال آلمان نشان می‌دهد نرخ تورم در این کشور به بالاترین رقم طی ۳۰ سال گذشته رسیده است. این اداره با اشاره به این‌که نرخ تورم در آلمان غربی در ۱۹۸۱ هم به‌همین اندازه بالا بوده است، اعلام کرد: «قیمت گاز طبیعی و محصولات نفتی افزایش قاب توجهی داشته و باعث بالا رفتن نرخ تورم شده است.»
اداره آمار آلمان همچنین مشکلات عرضه به‌خاطر اختلال در زنجیره‌های عرضه به‌دلیل بحران کرونا را عامل اصلی این افزایش قیمت قابل توجه اعلام کرده است. آمار نهایی تورم در ماه مارس، در دوازدهم ماه جاری اعلام خواهد شد.
گفتنی است، بی‌ثباتی در عرضه انرژی و بالا رفتن هزینه‌ها باعث شده است آلمان به‌عنوان بزرگ‌ترین اقتصاد اروپا پیش‌بینی خود از رشد اقتصادی در سال جاری میلادی را از ۴.۶ درصد تا ۱.۸ درصد پایین بیاورد.
* رشد متوالی تورم ایتالیا در ۹ ماه اخیر
مؤسسه ملی آمار ایتالیا نیز اعلام کرد که تورم در ماه مارس به سطحی رسید که از جولای سال ۱۹۹۱ مشاهده نشده بود. این مؤسسه در گزارشی نشان داد که تورم برای نهمین ماه متوالی به افزایش ادامه داده است.
به گزارش تسنیم، پیش از این امانوئل مکرون رئیس جمهور فرانسه در پاسخ به یکی از شهروندان فرانسوی در خصوص افزایش قیمت‌ها و ناتوانی در پرداخت هزینه‌های زندگی گفته بود: «ما راه‌حلی معجزه‌آسا برای قیمت انرژی و بنزین نداریم چرا که نفت و گاز نداریم. تنها راه برای ما ارزان‌تر خریدن انرژی است. باید کشورهای اروپایی را متحد کنیم و وابستگی به روسیه را پایان دهیم، امیدوارم پس از آن قیمت‌ها کاهش پیدا کند.»
با توجه به مواردی که ذکر شد، افزایش قیمت‌های مواد غذایی و انرژی در سطح جهانی باعث شده است تورم جهانی افزایش پیدا کند. با توجه به ساختار اقتصادی کشورهای اروپایی و آمریکا که سیاست اقتصاد آزاد را دنبال می‌کنند عموماً بار افزایش قیمت‌ها به مصرف‌کننده نهایی منتقل می‌شود.