بازار سرمایه در حال حاضر چند ماهی است که از نظر نسبت قیمت به سودآوری در محدودهای است که انتظار افت شدید از آن نمیرود. از طرف دیگر به دلیل بلاتکلیفیهایی که وجود دارد و بیاعتمادی که مردم در اثر اتفاقاتی که افتاده پیدا کردند، برای رشدهای شدید هم پول جدیدی وارد نمیشود.
به همین دلیل مدتی است بازار در حال درجا زدن است؛ اما ارزندگی سطوح قیمتی قاعدتا نمیتواند در هیچ بازار مالی مدت زیادی دوام بیاورد مخصوصا که با فصل مجامع که برخی از شرکتها سود تقسیمی دارند این نسبت P به E یا همان نسبت قیمت به سودآوری باز هم کاهش پیدا خواهد کرد.
همچنین اگر بررسی تاریخی هم داشته باشیم هر زمان که نسبت P به E کل بازار از میانگین تاریخی خود پایینتر آمده، این شرایط پایدار نبوده و رشد خود را داشته است. پارامترهای بلاتکلیفی یا نامشخصی هم رفته رفته رفع میشوند و باعث میشود تا سرمایهگذاران بتوانند پیش بینی بهتر و کم ریسکتری را نسبت به بازارها داشته باشند.
با وضعیت فعلی که بازار دارد به نظر میرسد یک بازدهی ۴۰ تا ۵۰ درصدی برای سال ۱۴۰۱، با متغیرهای امروز بازده معقولی باشد؛ اما عدم ثبات تصمیمگیری مدیران باعث میشود این پیش بینی که ما با این بازده انفجاری که داریم قابلیت اطمینان خیلی بالایی نداشته باشد به دلیل اینکه مدیران هر روز تصمیم جدیدی میگیرند و گاهی این تصمیماتی که میتواند سودآوری شرکتها را تحت تأثیر قرار دهد. اگر این همه فرکانس تصمیمگیریهای متعدد و گاها متناقض را به صورت بالا نداشته باشیم قاعدتا بازار میتواند مسیر خود را پیدا میکند.
فراتر از بازار سرمایه، فعالان اقتصادی در حوزه کسب و کار یا سرمایهگذاران در حوزه تولید هم میتوانند با اطمینان بیشتری وارد شوند. پس وقتی میگوییم بازده انتظاری امروز برای سال ۱۴۰۱ بازدهی مثلا ۴۰ تا ۵۰ درصدی معقول است با مفروضات امروز است و ممکن است فردا این مفروضات تغییر کند بنا به تصمیمات مدیران و این بازده انتظاری ما به شدت پایینتر یا بالاتر باشد.
- مهدی سوری - کارشناس بازار سرمایه