وزارت صمت با تأکید دستگاه‌های بالادستی سازوکار ثبت سفارش و میزان واردات را تغییر داد که بر این اساس هر صادرکننده‌ای که نسبت به سال گذشته از صادرات بیشتری برخوردار باشد، از شرط سقف و سابقه معاف خواهد بود و این موضوع حواشی‌ای را ایجاد کرده است.

به گزارش صدای بورس، اواخر سال گذشته بود که ستاد هماهنگی اقتصادی دولت طی جلسه‌ای که با حضور رئیس جمهور برگزار شد مصوبه‌ای را در خصوص جایگزینی اعتبارسنجی واردکنندگان به‌جای سقف واردات به تصویب رساند. این مصوبه از سوی معاون اقتصادی رئیس جمهور برای اجرا به وزارت صنعت، معدن و تجارت ابلاغ شد.

تصمیمات اجزاء (۴، ۵ و ۶) بند (ب) جلـسه ۴۶ ستاد هماهنگی اقتصادی دولت مورخ ۱۴۰۰/۱۲/۸ با حضور ریاست محترم جمهوری به دستگاه‌های اجرایی مربوط، جهت اجرا ابلاغ شده است که بند آخر آن مربوط به بحث جایگزینی اعتبارسنجی به‌جای سقف واردات برای ثبت سفارش است.

جزء (۶) بند (ب) این مصوبه به‌شرح زیر است:

وزارت صنعت، معدن و تجارت موظف است برای تسهیل فرآیندهای تجاری، سابقه واردکنندگان بر اساس نظام رتبه‌بندی اعتباری در سامانه اعتبارسنجی و رتبه‌بندی اعتبار را ملاک عمل قرار دهد. این تصمیم جایگزین مفاد بند (۲) مصوبه شماره ۶۴۸۵۴ مورخ ۱۳۹۷/۵/۱۸ ستاد هماهنگی اقتصادی دولت می‌گردد.

متن کامل این نامه به‌شرح زیر است:

گفتنی است، این مصوبه ستاد اقتصادی دولت، جایگزین مصوبه سال ۱۳۹۷ ستاد اقتصادی دولت شده که در نتیجه آن اعتبارسنجی جایگزین سقف واردات شده است.

این بدین معنا است که هر صادرکننده‌ای که نسبت به سال گذشته، از صادرات بیشتری برخوردار باشد، از شرط سقف و سابقه معاف خواهد بود، بر این اساس، شرط سقف و سابقه واردات برای هر صادرکننده به‌میزانی که افزایش صادرات نسبت به سال گذشته را تجربه کنند از ابتدای سال ۱۴۰۱ برداشته می‌شود و به‌عنوان مشوق می‌توانند هر کالایی را بدون سقف و سابقه وارد کنند.

بیشتر بخوانید: تجارت ۵۱ میلیارد دلاری ایران با همسایگان

گفتنی است، سقف واردات براساس میانگین دو سال واردات یک واردکننده تعیین می‌شده است که در زمان حاضر این موضوع کنار گذاشته شده است. با توجه به اینکه مدتی است از ابلاغ و اجرایی شدن این مصوبه ستاد اقتصادی دولت می‌گذرد، لازم است وزارت صمت نسبت به شفاف‌سازی شاخص‌های این اعتبارسنجی اقدام کند چراکه در زمان حاضر مشخص نیست که واردکنندگان بر چه اساسی اعتبارسنجی خواهند شد، ضمن اینکه مسئول این اعتبارسنجی مشخص نیست و تعیین نشده است که کدام نهاد یا شرکت این وظیفه را به‌عهده دارد.

همچنین برخی گزارش‌ها حاکی است که این تغییرات سبب افزایش سقف واردات شده است. با توجه به اینکه افزایش واردات سبب رشد تقاضای ارز خواهد شد و این مسئله در نهایت روی ذخایر ارزی کشور تأثیر مستقیم دارد، با توجه به این مسئله که یکی از مسائل بسیار مهم در راستای حفظ منافع ملی است پیشنهاد می‌شود وزارت صمت روش قبلی یعنی تعیین سقف واردات را در دستور کار قرار دهد و یا اینکه ترکیبی از روش اعتبارسنجی و تعیین سقف واردات را عملیاتی کند.

به گزارش تسنیم، در واقع این وزارتخانه می‌تواند سقف واردات را حفظ کند و رتبه‌بندی واردکنندگان را باید سخت‌تر بگیرند تا جهش واردات نداشته باشیم، با در نظر گرفتن این شرایط می‌توان سقف واردات را به رتبه متصل کرد، رتبه نیز می‌تواند براساس داده‌های گردش مالی و مالیاتی که کارت بازرگانی پرداخت می‌کند، محاسبه شود.

لازم به ذکر است، اگر چنین اقدامی صورت نگیرد می‌تواند منجر به ثبت‌سفارش بی‌رویه و افزایش شدید واردات می‌شود، در نتیجه شفاف‌سازی و انجام اقدامات فوری در این زمینه ضروری به‌نظر می‌رسد.