حبس سرمایه سهامداران داستان تازه‌ای نیست؛ داستانی که با توقف نمادها آغاز می‌شود و با گشایش آن به پایان می‌رسد. در این میان اگر شانس به سهامداران روی آورد، سرمایه‌هایشان که گاه به دلیل برگزاری مجامع محبوس شده، در مدت زمان کوتاهی آزاد می‌شود اما اگر جزء سهامداران بدشانس باشند، سرمایه‌هایشان به دلیل ابهامات، نبود شفافیت، انحلال شرکت، رعایت نکردن معیارهای پذیرش و موارد قضایی حتی ماه‌ها و سال‌ها خاک می‌خورد.
حبس سرمایه‌های این سهامداران اما تنها یک بخش داستان است. بخش دیگر مربوط به فصلی است که دست سهامداران به هیچ جایی بند نیست و مدت‌های مدید باید چشم انتظار بمانند تا شاید روزی سرمایه‌های کوچک و بزرگشان بنا به دستور نهاد ناظر بازگشایی شود.
با این حال، هر چند امسال کوتاه کردن فرآیند توقف نمادها یکی از سیاست‌های سازمان بورس است اما بازهم نمادهای متعددی هستند که از سال ۹۴ معلق مانده‌اند و هنوز پرونده بازشان خاک می‌خورد.
بازگشایی منوط به تایید نهادهای نظارتی
اطلاعات سایت شرکت بورس تهران حاکی از توقف ۵۳ نماد (تا لحظه تنظیم گزارش ۳۰ فروردین) دارد که از این تعداد ۷ نماد به دلیل برگزاری مجمع عادی سالانه، ۱۲ نماد به دلیل برگزاری مجمع فوق‌العاده، یک نماد به علت افشای اطلاعات با اهمیت، یک نماد به دلیل بررسی بیشتر معاملات متوقف شده‌اند. دراین میان البته ۲۸ نماد متعلق به نمادهای سرمایهگذاری استانی هستند که بنا به گفته مدیر پذیرش بورس، به دلیل افشا نکردن اطلاعات و مصوبه شورای عالی بورس درباره سود سهام عدالت تعلیق شده‌اند. البته دراین میان؛ نمادهای «دانا» از ۲۷ دی ۹۷، «زپارس» از ۱۷ اسفند ۱۴۰۰، «شپاکسا» از ۹ اسفند ۱۴۰۰، «شکربن» ۲۲ اسفند ۱۴۰۰، «وانصار» ۲۲ خرداد ۹۸ و نمادهای سرمایهگذاری استانی از اسفند ۱۴۰۰ متوقف شده‌اند.
محمد امین قهرمانی، مدیر پذیرش بورس و اوراق بهادار تهران درباره توقف نمادهایی چون «دانا»، «ز پارس»، «شپاکسا»، «شکربن»، «و انصار» از سال گذشته تاکنون گفت: به جز نماد «وانصار» که با بانک سپه ادغام شده، بقیه نمادها به دلیل افزایش سرمایه بیش از ۲۰۰ درصد ازمحل تجدید ارزیابی و اندوخته طبق مقررات تا زمان ثبت افزایش سرمایه نماد متوقف می‌مانند.
به گفته او، در کنار طولانی بودن زمان ثبت افزایش سرمایه، برخی از ناشران مثل «زپارس» و «دانا» علاوه بر تاییدیه سازمان باید از نهادهای نظارتی دیگر همچون سازمان خصوصی‌سازی و بیمه‌مرکزی نیز تاییدیه‌های لازم را دریافت کنند که نتیجه این کار طولانی شدن زمان پروسه افزایش سرمایه است. قهرمانی درباره نماد گروه‌های سرمایهگذاری استانی نیز متذکر شد: نمادهای استانی به دلیل افشا نکردن اطلاعات که جزییات آن در سایت بورس قابل مشاهده است، از یک سو و مصوبه شورای عالی بورس در باره سود سهام عدالت سال ۱۴۰۰ از سوی دیگر متوقف است.
نمادهای متوقف طولانی تعیین تکلیف می شوند
در فرابورس ایران و براساس اطلاعات مندرج در سایت این شرکت از میان ۵۹ نماد متوقف فرابورسی، ۶ نماد متعلق به بازار اول، ۱۲ نماد مربوط به بازار دوم، ۲۵ نماد متعلق به تابلوی پایه زرد، ۵ نماد مربوط به تابلوی پایه نارنجی، ۸ نماد متعلق به تابلوی پایه قرمز و ۳ نماد مربوط به ETF هاست به عبارتی بیشترین نمادهای متوقف به تابلوی پایه زرد و کمترین آنها به ETFها اختصاص دارد.
براساس اطلاعات موجود در سایت فرابورس، ۱۰ نماد به دلیل برگزاری مجامع فوق‌العاده، ۱۷ نماد به دلیل برگزاری مجامع عمومی سالانه و یک نماد به دلیل رعایت نشدن معیارهای پذیرش یا الزامات افشا و یک نماد به دلیل ضرورت برگزاری کنفرانس اطلاع رسانی متوقف شده‌اند. همچنین، ۳ نماد به دلیل افشای اطلاعات با اهمیت، ۹ نماد به دلیل رفع نشدن ابهام وضعیت اطلاعاتی، یک نماد به دلیل ادغام، یک نماد به علت انحلال متوقف مانده‌اند. دراین بین و با استناد به آمار موجود نمادهای «حکمت»، «وکوثر»، «بمیلا»، «وشهر»، «خبنیان»، «صغرب»، «فنابا»، «ومهر» و «پیشگام» بدون ذکر تاریخ و دلیل متوقفند.
زهرا زارع، مدیر نظارت برناشران فرابورس گفت: بخشی از نمادهای معاملاتی که تاریخ توقف آنها به بیش از یک ماه می‌رسد، مطابق ماده ۱۳ مکرر ۲ دستورالعمل نحوه انجام معاملات در فرابورس ایران حداکثر زمانی که نماد معاملاتی می‌تواند توسط فرابورس ایران و کمیته درج متوقف بماند ۴۰ روز کاری است. اما در مواردی که ابهام بااهمیتی وجود داشته باشد سازمان بورس و اوراق بهادار می تواند راسا نسبت به تعلیق نماد اقدام کند. در این میان نمادهایی نیز وجود دارد که بنا به دستور مرجع قضایی متوقف شده و بازگشایی آن علاوه بر رعایت قوانین و مقررات بازار سرمایه توسط ناشر منوط به دستور مجدد مراجع مربوطه است. نمادهای معاملاتی «فروشگاه‌های زنجیره‌ای رفاه»، «صنعت و تجارت آداک» و «موسسه مالی و اعتباری توسعه» از جمله این نمادها هستند. او اضافه کرد: نمادهایی چون «فسلیر»، «چبسپا» و «کچینی» به دلیل اینکه مطابق با مصوبات مجمع فوق‌العاده وارد فرآیند انحلال شده‌اند تا اتمام فرآیند مذکور قابل بازگشایی نیستند.
زارع با اشاره به دلایل مربوط به سایر نمادهای معاملاتی که تعلیق آنها بیش از یک ماه به طول انجامیده نیز گفت: نمادهای معاملاتی شرکت‌های پتروشیمی «ممسنی»، «کازرون» «دهدشت» در خرداد ماه سال ۱۳۹۹ به دلیل تصویب افزایش سرمایه شرکت پتروشیمی گچساران و ابهام در نحوه مشارکت شرکت‌های پتروشیمی در افزایش سرمایه مذکور و همچنین آثار مالی ناشی از کاهش درصد سرمایهگذاری در سهام شرکت پتروشیمی گچساران توسط هریک از شرکت‌های مذکور تعلیق شد. با توجه به ثبت مرحله اول افزایش سرمایه و انتشار اطلاعیه مربوط به ارائه دادخواست ابطال افزایش سرمایه توسط سه شرکت مذکور و ابهام درباره نتایح دادخواست ارائه شده و نیز انجام یا انجام نشدن مرحله دوم افزایش سرمایه تعلیق نماد معاملاتی تداوم یافت.
به گفته او، نماد معاملاتی «بانک آینده» به دلیل انتشار اخبار در فضای مجازی درباره انعقاد قرارداد توسط شرکت بین‌المللی ایران مال با شرکت تجارت ایران مال و آثار مالی قرارداد مذکور بر صورت‌های مالی بانک آینده تعلیق شد. در این میان انتشار اطلاعات درباره ترکیب سهامداری و مکاتبه بانک مرکزی مبنی بر برگزار نشدن مجمع منجر به تشدید ابهامات شد.
نماد معاملاتی شرکت آینده‌سازان بهشت پارس نیز به دلیل ابهام در حصول یا حصول نشدن نصاب لازم در مجمع عمومی عادی سالانه سال ۱۳۹۹ و انتشار اطلاعات مغایر از طریق سامانه کدال منتشر شد و با توجه به لزوم تغییر هیأت مدیره شرکت با توجه به ابلاغیه های سازمان بورس و اعمال نشدن تغییرات لازم در هیأت مدیره توسط ناشر، تعلیق نماد معاملاتی همچنان ادامه یافته است.
بازگشایی نمادهای متوقف؛ سیاست سازمان بورس
محسن انصاری مهیاری، مدیر نظارت بر ناشران سازمان بورس در گفت‌وگو با هفته‌نامه اطلاعات بورس با اشاره به سیاست‌های هیأت مدیره فعلی سازمان بورس و اوراق بهادار در مورد نمادهای متوقف گفت: براساس این سیاست‌ها نمادهای بورسی و فرابورسی باید در کمترین زمان ممکن متوقف بمانند و در اسرع وقت بازگشایی شوند.
او با بیان‌اینکه حفظ نقدینگی و شناوری سهام‌ها در اولویت اصلی سازمان بورس‌و اوراق بهادار است، اضافه کرد: به همین منظور کمیته‌ای در مدیریت نظارت بر ناشران سازمان در راستای بازگشایی نمادهایی متوقف به ویژه نمادهای متوقف در بازار پایه فرابورس تشکیل شده است.
انصاری مهیاری تاکید کرد: این کمیته تا زمانی که نمادهای متوقف در بازار پایه به حداقل برسد، به طور مداوم در حال برگزاری خواهد بود. او با اشاره به اینکه در طول دو هفته گذشته چندین نماد در بازار پایه بازگشایی شده است، اضافه کرد: سیاست سازمان بورس بازگشایی نمادهای بورسی و فرابورسی است اما در این میان اگر امکان بازگشایی نمادها به دلیل ابهامات اساسی فراهم نبود، حتما شفاف‌سازی‌های لازم انجام خواهد شد تا سهامداران از آخرین وضعیت نمادهای متوقف مطلع باشند.
این مقام مسئول، با بیان‌اینکه شفاف‌سازی آخرین وضعیت نماد بانک دی بر روی سامانه کدال قابل مشاهده است، این توضیح را هم داد که به مرور به سمت بازگشایی نمادهایی می‌رویم که قابلیت بازگشایی داشته باشند.
انصاری مهیاری در پایان اظهار امیدواری کرد: امسال کمترین میزان توقف نمادهای معاملاتی در چند سال اخیر را شاهد باشیم.
- ارمغان جوادنیا - روزنامه نگار