تاریخ انتشار: ۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۱ - ۱۳:۱۵

بحران نفتی سال ۱۹۷۳ میلادی که به افزایش جهاربرابری قیمت نفت خام انجامید، اقتصاد کشورهای واردکننده نفت به ویژه آمریکا را به شدت تحت تاثیر قرار داد. از همان زمان، آمریکا به فکر جلوگیری از تکرار اتفاقات مشابه بود که قانون NOPEC نتیجه آن است.

صدای بورس- قانون ضدیت با کارتل‌های تولیدکننده و صادرکننده نفت موسوم به NOPEC که یک لایحه مصوب کنگره آمریکاست، از سال ۲۰۰۰ تاکنون به اشکال گوناگون ارائه شده است. این لایحه در سال ۲۰۰۷ به تصویب کنگره رسید اما هیچگاه اجرایی نشد. این قانون به دولت آمریکا اجازه می‌دهد تا بر اساس قانون ضدانحصار، از اوپک و شرکت‌های ملی کشورهای عضو این سازمان به دلیل فعالیت‌های ضدرقابتی شکایت کند. اما با وجود محبوبیت اندک اوپک در کشورهای غربی، اجرای این قانون تاکنون ناموفق بوده است چرا که بسیاری از شرکت‌ها و سازمان‌های نفتی غرب نیز با آن مخالف هستند.

با این حال، به تازگی زمزمه‌هایی از کنگره آمریکا به گوش می‌رسد که نشان‌دهنده تلاش برای احیای این قانون علیه اوپک است. هفته گذشته، کمیته قضایی مجلس سنای آمریکا لایحه NOPEC را تصویب کرد. در مقابل، وزیران انرژی کشورهای عضو اوپک هشدار دادند، اجرای این قانون به افزایش شدید قیمت نفت خام (۲۰۰ تا ۳۰۰ درصد) منجر خواهد شد.

وزیر انرژی امارات با اشاره به تلاش اوپک برای تضمین عرضه نفت کافی به بازار در دهه‌های اخیر، در این باره گفت: آخرین چیزی که ما می‌خواهیم، مختل شدن این سیستم است. اگر این سیستم را مختل کنید، افزایش ۲۰۰ یا ۳۰۰ درصدی قیمت نفت را کلید زده‌اید، اتفاقی که جهان تحمل آن را ندارد.

با افزایش شدید قیمت بنزین در آمریکا، برخی قانونگذاران این کشور به دنبال احیای قانون NOPEC هستند. این قانون به دادستان کل آمریکا اجازه می‌دهد تا علیه اوپک یا اعضای آن به دلیل رفتارهای انحصاری اقامه دعوی کند. تاکنون اشکال مختلفی از این قانون در کمیته‌های کنگره آمریکا مورد بحث و توجه قرار گرفته‌اند که هیچگاه به مرحله اجرا نرسیده‌اند.

اوپک هشدار می‌دهد که اجرای این قانون به آشوب در بازار منجر می‌شود. اما این تنها اوپک نیست که با قانون NOPEC مخالف است. در آمریکا نیز برخی سازمان‌ها همچون موسسه نفت آمریکا (قدرتمندترین لابی نفت در این کشور) با آن مخالفت کرده‌اند. این موسسه معتقد است، اجرای قانون NOPEC به صنعت نفت و گاز آمریکا و منافع این کشور در جهان آسیب می‌زند. اتاق بازرگانی آمریکا نیز از مخالفان این قانون است. حتی کاخ سفید نیز نسبت به پیامدهای احتمالی اجرای این قانون ابراز نگرانی کرده است.

با این حال، در صورت تصویب و تلاش برای اجرای این قانون باید دید واکنش اعضای اوپک به ویژه کشورهای عرب صادرکننده نفت که عموما روابط تجاری و اقتصادی نزدیکی با آمریکا دارند، چه خواهد بود.