گئورگیسم (شکل امروزی آن Geoism) یا جنبش مالیات منفرد، ایدئولوژی اقتصادی است که میگوید: گرچه هر انسانی حق دارد مالک ارزشی باشد که خود خلق کرده است اما عواید حاصل از زمین (منابع طبیعی و منابع عمومی) باید به طور مساوی بین همه افراد جامعه تقسیم شود.
الگوی گئورگیسم که برگرفته از نام هنری جورج، مصلح اجتماعی و اقتصاددان آمریکایی است، به دنبال راهحل برای مشکلات اجتماعی و اقتصادی است. لئون والراس یکی از پیروان این ایدئولوژی اقتصادی است. او همچنین پیرو مکتب اقتصادی لوزان است.
ماری اسپریت لئون والراس، متولد ۱۶ دسامبر ۱۸۳۴ در فرانسه، اقتصاددان و گئورگیست فرانسوی است که تئوری ارزش نهایی را مستقل از ویلیام استنلی جیونس (اقتصاددان انگلیسی) و کارل منگر (اقتصاددان اتریشی-آمریکایی و بنیانگذار مکتب اقتصادی اتریش) تدوین و فرموله کرد. او همچنین از پیشگامان توسعه تئوری موازنه عمومی است. این تئوری به دنبال توضیح رفتار عرضه، تقاضا و قیمت در کل اقتصاد است.
پدر لئون، آگوست والراس مدیر مدرسه بود و با اینکه اقتصاددانی حرفهای نبود اما تفکرات اقتصادی او تاثیرات شگرفی بر دیدگاههای لئون جوان بر جا گذاشت. او دریافته بود که ارزش کالاها بر اساس میزان کمبود آنها نسبت به تقاضای انسانها تعیین میشود. او علاقه به اصلاحطلبی اجتماعی را نیز از پدرش به ارث برده بود. لئون والراس همچون اعضای انجمن سوسیال دموکراتهای «فابین» انگلیس خواستار ملی شدن زمینها و اراضی بود. یکی از کسانی که تاثیر زیادی بر افکار لئون گذاشت، آگوستین کورنات (فیلسوف و ریاضیدان فرانسوی)، همکلاسی پدرش بود. او تفکر ملیگرایی فرانسوی و استفاده از ریاضیات در اقتصاد را مدیون کورنات بود.
والراس ابتدا در رشته معدن شروع به تحصیل کرد اما خیلی زود از مهندسی خسته شد. او پیش از آنکه به طور جدی به مطالعات اقتصادی روی آورد، در نقش مدیر بانک، روزنامهنگار، نویسنده داستانهای عاشقانه و کارمند راهآهن مشغول به کار شد. در نهایت، به عنوان استاد اقتصاد سیاسی در دانشگاه لوزان سوئیس برگزیده شد.
قانون والراس، تئوری اقتصادی است که میگوید: وجود مازاد عرضه در یک بازار باید با مازاد تقاضا در بازار دیگر جفت شود، به این ترتیب هر دو به تعادل میرسند. اهمیت این قانون در اقتصادهای دارای عوامل و کالاهای محدود این است که از نظر ارزش، مازاد عرضه برای برخی کالاهای فرعی نمیتواند بدون مازاد تقاضا برای برخی کالاهای فرعی دیگر وجود داشته باشد. مشهورترین کتاب والراس، «ارکان اقتصاد محض» (یا ساختار اقتصاد ناب) است که از طریق مفهوم موازنه عمومی، کمک زیادی به ریاضیسازی اقتصاد کرده است. تعریف نقش کارآفرین در این کتاب را جوزف شامپیتر (اقتصاددان اتریشی) اتخاذ کرده و به تفصیل شرح داده است. مفهوم موازنه عمومی والراس به سرعت در میان اقتصاددانان بزرگ همچون ویلفردو پارتو، نات ویکسل و گوستاو کسل مورد پذیرش قرار گرفت.
در دانشگاه لوزان، والراس مکتب اقتصادی لوزان را با همراهی جانشینش، ویلفردو پارتو (اقتصاددان ایتالیایی) پایهگذاری کرد. به دلیل آنکه بیشتر کتابهای والراس به زبان فرانسوی منتشر میشدند، بسیاری از اقتصاددانان با آثار او ناآشنا بودند. اما در سال ۱۹۵۴ با ترجمه کتاب «ارکان اقتصاد محض» والراس به زبان انگلیسی، این شرایط تغییر کرد. البته فهم زبان ریاضی بسیار پیچیده والراس برای خوانندگان همان دوره نیز دشوار بود. لئون والراس را در کنار ویلیام استنلی جوونس و کارل منگر، یکی از سه رهبر اصلی انقلاب «مارجینالیسم» به شمار میآورند، اما جالب اینجاست که او با هیچیک از این دو نفر آشنایی نداشت و تئوریهای خود را به طور مستقل ارائه کرد.
در سال ۱۹۴۱، جورج استیگلر (اقتصاددان آمریکایی) درباره والراس نوشت: در تاریخ عمومی تفکرات اقتصادی انگلیسی زبانان تنها اشارات کوتاهی به آثار والراس مشاهده میشود. این خلاء را تا حد زیادی میتوان به استفاده والراس از زبان مادری (فرانسه)، همچنین حجم زیاد فرمولهای ریاضی نسبت داد. آنچه موجب شد تا دیدگاههای والراس در آمریکا مورد ارزیابی مجدد قرار گیرند، حضور گسترده دانشمندان آلمانی زبان به آمریکا بود. نسخه آلمانی کتاب والراس در سال ۱۸۸۱ منتشر شده بود. جوزف شامپیتر معتقد است، لئون والراس بزرگترین اقتصاددانی است که تاریخ به خود دیده است.
لئون والراس روز ۵ ژانویه ۱۹۱۰ در سوئیس درگذشت.
- علی دانیال- روزنامهنگار
- شماره ۴۴۹ هفته نامه اطلاعات بورس