به گزارش صدای بورس، پس از سیستان و بلوچستان که بالاترین تورم ماهانه را در خرداد ماه به ثبت رسانده است، استان های خراسان شمالی و آذربایجان‌غربی با تورم‌های ۹/ ۱۷ درصدی و ۱/ ۱۷درصدی دارای بیشترین تورم ماهانه در کشور بوده‌اند. استان تهران با تورم ۹/ ۸درصدی دارای کمترین تورم ماهانه خرداد بوده است.
ازآنجا که تورم ماهانه خرداد ۲/ ۱۲درصد بوده است، می‌توان گفت شوک تورمی ناشی از تغییر سیاست ارز ترجیحی، استان‌های محرومی مانند سیستان و بلوچستان را بیشتر از استان‌هایی مانند تهران تحت تاثیر قرار داده است. یکی از دلایل این امر آن است که شوک مذکور مواد خوراکی را به‌صورت چشمگیری تحت تاثیر قرار داده است و ازآنجاکه کسر قابل توجهی از درآمد افراد در این استان‌ها صرف خرید مواد خوراکی می‌شود، شوک‌ها در قیمت مواد خوراکی موجب انعکاس بیشتر تورم در این استان‌ها می‌شود. مرکز آمار ایران در آخرین گزارش خود به بررسی شاخص قیمت مصرف‌کننده به تفکیک استان‌ها پرداخته است.
بیشتر بخوانید: شوک تورمی حذف یارانه ها بر زندگی مردم
این گزارش بیان می‌کند که در خردادماه۱۴۰۱ عدد این شاخص کل مصرف‌کننده برای خانوراهای کشور به۱/ ۴۸۲ رسیده است. مقایسه عدد این شاخص با ماه گذشته بیانگر آن است که این شاخص رشد ۲/ ۱۲درصدی داشته است. همچنین مقایسه عدد شاخص مذکور با مدت زمان مشابه در سال گذشته نشان‌دهنده رشد ۵/ ۵۲درصدی است. نرخ تورم ۱۲ماهه منتهی به خرداد سال جاری برای خانوارهای کشور به عدد ۴/ ۳۹درصد رسیده است.
نمایی از تورم خرداد
پیش از این گزارش مرکز آمار از تورم خردادماه بیانگر یک رکورد تورم از ابتدای دهه ۱۳۸۰ بود. تورم ماهانه خرداد با رشد ۲/ ۱۲درصدی و تورم نقطه به نقطه با رشد ۵/ ۵۲درصدی، بیشترین نرخ تورم در دو دهه اخیر بوده‌اند. همچنین این گزارش نشان می‌داد که در خرداد سال جاری گروه خوراکی‌ها تورم ۹/ ۲۵درصدی داشته‌اند. بنابراین تورم خوراکی‌ها نیز در این ماه رکورددار بوده است. یکی از دلایل اصلی ثبت این رکوردهای تورمی در ماه گذشته حذف ارز ترجیحی و تغییر سیاست‌های مربوط به آن بوده است. هرچند که تغییر سیاست‌ها در زمینه تخصیص ارز ترجیحی شوکی برای تورم ماه گذشته بود، تورم مزمن در سال‌های گذشته نشان می‌دهد که ریشه اصلی این تورم را باید در سیاستگذاری‌های اقتصاد کلان جست‌وجو کرد. برای مثال یکی از ریشه‌های این تورم مزمن در سال‌های گذشته کسری بودجه‌های پی در پی بوده است.
شوک قیمتی مواد غذایی در استان‌های محروم
آمارهای رسمی نشان می‌دهد با وجود میانگین ۲/ ۱۲درصدی تورم ماهانه در کشور، تورم استان‌ها در خردادماه تفاوت قابل توجهی داشته است. برای مثال تورم ماه خرداد در تهران ۹/ ۸درصد بوده که کمترین میزان تورم در استان‌های مورد بررسی بوده است. این در حالی است تورم ماهانه همین ماه در استان سیستان و بلوچستان ۱۸درصد بوده است. جزئیات آمار تورم به تفکیک استان‌ها نشان می‌دهد که استان‌هایی که دارای محرومیت بیشتری هستند، تورم بیشتری داشته‌اند. پس از سیستان و بلوچستان استان‌های خراسان‌شمالی با تورم ۹/ ۱۷درصدی و آذربایجان غربی با تورم ۱/ ۱۷درصدی دارای بیشترین تورم ماهانه در استان‌ها بوده‌اند. نگاهی به اقتصاد سیستان و بلوچستان نشان می‌دهد که در سال‌های گذشته با وجود تخصیص اعتبارات برای سرمایه‌گذاری وحرکت به سمت توسعه این استان، در حال حاضر یکی از پایین‌ترین شاخص‌های اقتصادی و اجتماعی و اقتصادی متعلق به این استان است. با وجود آنکه زراعت در این استان از اصلی‌ترین محورهای اقتصادی است، ولی کشاورزی این استان همچنان مبتنی بر شیوه‌های سنتی بوده و تحولی در این زمینه نیز رخ نداده است. خراسان شمالی نیز از لحاظ اقتصادی و اجتماعی دارای وضعیت مطلوبی نیست.
علاوه بر آن کشاورزی این منطقه محوریت سنتی دارد، صنایع قابل توجهی در این استان وجود ندارد. آذربایجان غربی نیز در سال‌های گذشته از نظر شاخص‌های اقتصادی و توسعه‌ای وضعیت مطلوبی نداشته است. همان‌گونه در یک استان مشخص مناطق روستایی بیشتر از تورم مناطق شهری آن استان است، در ماه گذشته تورم در مناطق محروم بیشتر از مناطق دیگر بوده است.
حل شوک قیمتی در میانگین ۱۲ماهه
میانگین تورم نقطه به نقطه در خردادماه سال جاری ۵/ ۵۲درصد بوده است. بیشترین تورم نقطه به نقطه در میان استان‌ها متعلق به استان لرستان با تورم ۱/ ۶۱درصدی بوده است. پس از لرستان آذربایجان غربی با تورم ۵/ ۶۰درصدی و قزوین با تورم ۸/ ۵۹درصدی دارای بیشترین تورم نقطه به نقطه خردادماه در میان استان‌ها بوده‌اند. کمترین تورم نقطه به نقطه استانی متعلق به استان خوزستان با تورم ۷/ ۴۵درصدی بوده است. پس از استان خوزستان، استان بوشهر با تورم ۸/ ۴۷درصدی و استان تهران با تورم ۳/ ۴۹درصدی به ترتیب دارای کمترین تورم نقطه به نقطه استانی را داشته‌اند. میانگین تورم ۱۲ماهه در خرداد سال جاری ۴/ ۳۹درصد بوده است. تورم ۱۲ماهه به تفکیک استان‌ها نشان می‌دهد استان کهگیلویه و بویراحمد با تورم ۹/ ۴۶درصدی، استان مازندران با تورم ۸/ ۴۴درصدی و استان ایلام با تورم ۹/ ۴۳درصدی بیشترین تورم ۱۲ماهه در ماه مذکور را داشته‌اند. همین آمار نشان می‌دهد استان‌های سیستان و بلوچستان، خوزستان و قم با تورم‌های ۲/ ۳۴درصد، ۳۷درصد و ۳/ ۳۷درصد به ترتیب، دارای کمترین میزان تورم ۱۲ماهه در خرداد سال جاری بوده‌اند. یکی از دلایل متعادل‌تر بودن تورم ۱۲ماهه نسبت به تورم نقطه به نقطه و تورم ماهانه آن است که میانگین تورم ۱۲ماه گذشته شوک‌های ناشی از تغییرات سیاست ارز ترجیحی را در خود حل کرده است و به خوبی نمی‌تواند بیانگر وضع موجود باشد.
تورم خانوار شهری و روستایی
گزارش مرکز آمار بیان می‌کند که در خردادماه سال جاری شاخص کل قیمت مصرف‌کننده برای خانورارهای شهری به ۲/ ۴۷۳ رسیده است که این عدد نسبت به ماه گذشته از رشد ۵/ ۱۱درصدی حکایت دارد. در این ماه بیشترین نرخ تورم ماهانه خانوارهای شهری مربوط به استان خراسان شمالی با ۴/ ۱۷درصد است. همچنین کمترین تورم نرخ تورم ماهانه مربوط به استان بوشهر با تورم ۱/ ۸درصدی است. همچنین بررسی آمار تورم نقطه به نقطه نشان می‌دهد درصد تغییر شاخص کل نسبت به ماه مشابه سال قبل برای خانوارهای شهری کشور ۴/ ۵۱درصد است. بیشترین تورم نقطه به نقطه خانوارهای شهری مربوط به استان لرستان۶/ ۶۰ و کمترین آن مربوط به استان خوزستان با تورم ۸/ ۴۴درصد است. همچنین نرخ تورم ۱۲ماهه منتهی به خرداد۱۴۰۱ برای خانوارهای شهری به عدد ۹/ ۳۸ رسیده است. بیشترین نرخ تورم ۱۲ماهه مربوط به استان کهگیلویه و بویراحمد با ۲/ ۴۵درصد است. همچنین کمترین میزان تورم ۱۲ماهه مربوط به استان سیستان و بلوچستان ۸/ ۳۳درصد است. علاوه بر تورم خانوراهای شهری، میزان تورم در خانوارهای روستایی نیز مورد بررسی قرار گرفته است.
به گزارش دنیای اقتصاد ، در خرداد سال جاری عدد شاخص کل برای خانوارهای روستایی به عدد ۹/ ۵۳۱ رسیده که نسبت به ماه قبل ۸/ ۱۵درصد رشد داشته است. در ماه مذکور بیشترین نرخ تورم ماهانه خانورارهای روستایی مربوط به استان سیستان و بلوچستان با ۲/ ۲۴درصد و کمترین نرخ تورم مربوط به استان مازنداران با ۷/ ۱۰درصد است. بررسی تورم نقطه به نقطه مناطق برای خانورارهای روستایی ۲/ ۵۸درصد است. بیشترین تورم نقطه به نقطه در این مناطق مربوط به استان آذربایجان غربی با تورم ۴/ ۶۶درصد و کمترین میزان تورم مربوط به استان خوزستان با تورم ۲/ ۵۰درصد است. نرخ تورم ۱۲ماهه منتهی به خرداد سال جاری برای خانوارهای روستایی ۸/ ۴۱درصد است. بیشترین نرخ تورم ۱۲ماهه مربوط به استان کهگیلویه و بویر احمد با تورم ۵/ ۵۰درصد و کمترین آن مربوط به استان همدان با ۳۳درصد تورم است.