به گزارش صدای بورس، ترس از ظهور دوباره بحران اقتصادی جهانی حالا به خوبی در بازار سهام حس می‌شود و سقوط ناگهانی سهام شرکت‌های فعال در حوزه رسانه‌های اجتماعی نمودی از این نگرانی‌ها هستند.
روز جمعه بورس نیویورک شاهد کاهش شدید قیمت سهام دو شرکت اسنپ‌چت و توییتر بود، در حالی که مدیران این شرکت‌ها دلیل این اتفاق را ناشی از چشم‌انداز مبهم و تاریک اقتصادی می‌دانند. آنها معتقدند که دورنمای نه چندان روشن وضعیت اقتصادی و دغدغه‌های ناشی از بروز رکود، باعث شده است که شرکت‌های آگهی‌دهنده جیب‌های‌شان را ببندند و ترجیح بدهند با احتیاط بیشتری هزینه کنند.
نتایج نامطلوب مالی و ریزش قیمت سهام
نگاهی به روند کاهش قیمت سهام رسانه‌های اجتماعی چنین فرضیه‌ای را تایید می‌کند. بر اساس گزارش‌های منتشر شده در این زمینه، قیمت سهام شرکت پینترست - که پلتفرم اجتماعی برای به اشتراک‌گذاری تصاویر است- در روز جمعه کاهش شدید ۳/ ۱۱ درصدی را تجربه کرد. در این روز قیمت سهام متا (شرکت مادر فیس‌بوک) با کاهش ۶/ ۵ درصدی و قیمت سهام شرکت آلفابت (شرکت مادر گوگل) با کاهش ۳/ ۳ درصدی همراه شدند. انتشار گزارش مالی فصل دوم شرکت‌ها و اعلام آمارهایی نه چندان امیدوارکننده و کمتر از پیش‌بینی‌ها، در نهایت به کاهش قیمت سهام شرکت‌های تکنولوژی و به خصوص فعال در زمینه رسانه‌های اجتماعی منجر شده است. در حالی که دو شرکت متا و آلفابت قرار است گزارش مالی مربوط به فصل دوم خودشان را در هفته جاری منتشر کنند، اما با توجه به شرایط اقتصادی حاکم بر بازار کارشناسان انتظارات متفاوتی از این گزارش‌ها نداشته و پیش‌بینی می‌کنند که این شرکت‌ها هم آمار کاهشی میزان درآمد و سودشان در فصل گذشته را منتشر کنند. از طرفی روز پنج‌شنبه گذشته، بعد از انتشار گزارش مالی فصل دوم شرکت اسنپ و اعلام تصمیم این شرکت برای کاهش میزان استخدام‌هایش، سهام این شرکت هم افت قابل‌توجهی داشت.
بیشتر بخوانید: دستکاری ها زیرسر فضای مجازی
در حالی که بسیاری از تحلیل‌گران بازار انتظار داشتند که میزان فروش سهام این شرکت در فصل سوم افزایش ۱۸ درصدی داشته باشد، مدیران اسنپ اعلام کرده‌اند که درآمد آنها همچنان ثابت و بدون تغییر باقی مانده است. قیمت سهام شرکت اسنپ تنها پس از گذشت چند ساعت از زمان شروع به کار بازار سهام در روز پنج‌شنبه، کاهش ۲۶ درصدی را تجربه کرد، در حالی که بسیاری از سهامداران در انتظار انتشار گزارش‌های مالی فصل دوم شرکت‌های مشابهی بودند که فعالیت‌شان به تبلیغات آنلاین وابسته است. در آن روز هم قیمت سهام شرکت‌های متا، پینترست، توییتر و آلفابت کاهش پیدا کرد تا سهامداران را بیش از پیش ناامید کند. اسنپ دلیل ضررهای مالی خودش را کاهش تقاضا برای ثبت تبلیغات آنلاین در پلتفرمش می‌داند که ناشی از شدت گرفتن رقابت شرکت‌هایی مانند تیک‌تاک و چالش‌های مربوط به شرایط اقتصادی است. این شرکت در نامه‌ای به سهامداران و سرمایه‌گذارانش نوشت: «دومین فصل سال ۲۰۲۲ سخت‌تر از چیزی بود که انتظار داشتیم. با این شرایط پیش‌بینی از وضعیت مالی در فصل سوم هم چندان امکان‌پذیر نیست، چون دورنمای این شرایط همچنان و به طرز عجیبی تاریک است. ما هم از نتایج مالی به دست آمده، ناراضی هستیم.» بررسی‌ها نشان می‌دهد که شرکت اسنپ - که مالک اپلیکیشن اسنپ‌چت است- با کاهش حدود ۴۰ درصدی قیمت سهامش، کمترین میزان رشد فروش فصلی خودش به عنوان یک شرکت سهامی‌عام را تجربه کرده است. این شرکت در سال ۲۰۲۲ تقریبا دوسوم ارزش بازار خود را از دست داده است. کاهش قیمت سهام شرکت اسنپ به قدری بوده است که مدیران این شرکت اعلام کرده‌اند به دنبال منابع درآمدی جدیدی هستند.
توییتر هم روز جمعه گزارش مالی مربوط به فصل دوم خود را منتشر و اعلام کرد که درآمد سه ماهه دوم این رسانه اجتماعی ۱۸/ ۱ میلیارد دلار بوده که این میزان نسبت به درآمد این شرکت در فصل دوم سال گذشته میلادی کاهش یک درصدی داشته است. مدیران توییتر دلیل این اتفاق را وضعیت نابسامان و ضعیف بازار تبلیغات آنلاین و البته بلاتکلیفی وضعیت خرید این شرکت توسط ایلان ماسک می‌دانند. این شرکت همچنین فاش کرد که قیمت این معامله خرید - که ابتدا ۴۴ میلیارد دلار برآورد شده بود- حالا تا ۳۳ میلیون دلار کاهش پیدا کرده است. ۹۰ درصد از درآمد توییتر از محل تبلیغات به دست می‌آید و بیش از نیمی از درآمد تبلیغاتی این رسانه اجتماعی از آمریکا تامین می‌شود. تعداد کاربران فعال روزانه توییتر که شاخص کیفی مهمی برای سهامداران و البته آگهی‌دهندگان به حساب می‌آید، در فصل دوم با رشد ۱۶ درصدی به ۸/ ۲۳۷ میلیون نفر رسیده؛ با این حال این رقم کمتر از رقم ۷/ ۲۳۸ میلیون نفری پیش‌بینی شده توسط کارشناسان بوده است. یکی از تحلیل‌گران شرکت تحقیقاتی Insider Intelligence درباره شرایط توییتر می‌گوید: «این شرکت در موقعیتی است که به‌طور ناگزیری سعی دارد آگهی‌دهندگان را متقاعد کند که صرف‌نظر از نتیجه نهایی دادگاهش با ایلان ماسک و گزارش مالی فصل دوم، تجارت تبلیغاتش همچنان در وضعیت خوبی باقی می‌ماند.» با این همه بسیاری معتقدند که معلق شدن خرید این شرکت توسط ایلان ماسک بیشترین تاثیر را بر ایجاد این شرایط داشته و به همین دلیل مدیران توییتر از حضور در کنفرانس ارائه آمارهای مالی این شرکت اجتناب کرده‌اند. در نهایت هر سهم توییتر در روز جمعه با قیمت ۴۲/ ۳۹ معامله شد، در حالی که توافق آنها با ماسک برای خرید این شرکت با قیمت ۲/ ۵۴ دلار برای هر سهم آن بوده است.
آگهی‌دهندگان در گرداب تورم
با این اوصاف و از آنجا که همه این شرکت‌ها در زمینه فروش تبلیغات آنلاین هم فعالیت می‌کنند و بخش بزرگی از درآمدشان از این طریق تامین می‌شود، می‌توان گفت که کاهش تمایل شرکت‌های آگهی‌دهنده به تعامل و معامله با رسانه‌های اجتماعی در سایه شرایط نامساعد اقتصادی، عامل اصلی سقوط سهام رسانه‌های اجتماعی است. با در نظر گرفتن قیمت سهام فعلی، در برآوردی می‌توان گفت که شرکت‌های پینترست، متا، توییتر، آلفابت و اسنپ در مجموع چیزی در حدود ۴۲ میلیارد دلار از ارزش بازارشان را از دست داده‌اند.
به دنبال افزایش نرخ بهره و افزایش تورم، بسیاری از شرکت‌های آگهی‌دهنده، هزینه‌های تبلیغات آنلاین خود را کاهش داده‌اند. این در حالی است که بعضی از آنها با مشکلاتی از جمله کمبود نیروی کار و اختلال در زنجیره تامین، مواجه هستند. «راس مولد» مدیر سرمایه‌گذاری پلتفرم سرمایه‌گذاری آنلاین AJ Bell در این مورد می‌گوید: «اگر می‌خواهید مطمئن شوید که شرکت‌ها چقدر نگران چشم‌انداز اقتصادی هستند، کافی است نگاهی به وضعیت رسانه‌های اجتماعی و آژانس‌های تبلیغاتی بیندازید که چطور با بازار راکد و ضعیف تبلیغات دست و پنجه نرم می‌کنند.»
با در نظر گرفتن تغییراتی که اپل می‌خواهد بر شرایط و مقررات مربوط به حریم خصوصی اعمال کند، سرمایه‌گذاران در حال مواجهه با کمترین میزان رشد درآمدی تاریخ رسانه‌های اجتماعی هستند. از طرفی بسیاری از کارشناسان بازار تبلیغات معتقدند که بازار تبلیغات آنلاین و دیجیتال دورنمای خوبی ندارد و با این وصف انتظار می‌رود میزان هزینه‌های اختصاص یافته به این بخش همچنان روند کاهشی داشته باشد. پس تعجبی ندارد که این روزها همه منتظر انتشار گزارش مالی فصل دوم شرکت‌های بزرگ متا و آلفابت باشند. بعضی از تحلیل‌گران معتقدند که کاهش قیمت سهام این دو شرکت احتمالا انعکاسی از آمارها و محتوای گزارش مالی آنهاست.
به گزارش دنیای اقتصاد، تحلیل‌گران بانک تحقیقات جهانی آمریکا هم اعلام کرده‌اند: «در حالی که احتمال کاهش بیشتر قیمت سهام شرکت‌های وابسته به تبلیغات آنلاین وجود دارد، فکر می‌کنیم شرکت آلفابت به خاطر تنوع و گستره بیشتر آگهی‌دهندگانش، ثبات نسبی بیشتری در درآمدش داشته باشد.»