به گزارش صدای بورس نقدینگی این روزها افسارگسیخته از نردبان صعود بالا و بالاتر میرود، به طوریکه تقریبا همه بازارهای مالی از آهنگ رشد آن جا ماندهاند. این بازارها هر چند سعی دارند هر طور شده با جذب بیشترین میزان نقدینگی، ارزششان را حفظ و خود را با آهنگ رشد آن همگام کنند اما در این روزهای گرم تابستانی راه نفسشان بسته است و حتی قادر نیستند به گرد پای نقدینگی برسند.
اما نکته مهم اینجاست که ظاهرا نقدینگی هم راهش را گم کرده و به نوعی دچار سرگیجه شدیدی شده و نمیداند کدام بازارها بهترین گزینه برای انتخاب است. هر چند در این میان برخی بازارها گوی سبقت را از دیگران ربوده و سعی دارند فرش قرمز پیش پای نقدینگی پهن کنند اما برخی دیگر سرشان بیکلاه مانده و در جذب این نقدینگی کلان ناکام بودهاند.
آمارها گویای این واقعیت است که در میان بازارهای مالی، تنها بازارهای سهام، صندوقهای سرمایهگذاری از نوع درآمد ثابت و بازار مسکن هرچند بخشی از نقدینگی را جذب کردهاند اما بازهم راه زیادی تا رسیدن به آهنگ رشد نقدینگی دارند. بازارهای طلا، سکه، دلار، کریپتوکارنسی، زمین و خودرو و حتی سپردههای بانکی نیز به نوعی از این بازارها عقب ماندهاند. حال باید دید در شرایطی که ارزش بازارهای بزرگ و کوچک رشد چشمگیری نداشته، نقدینگیای که سال گذشته ۳۷۰۰ همت بود و اکنون از مرز ۵۱۰۰ همت نیز گذشته است، قرار است سر از کجا درآورد.
این گفتهها در حالی است که به تازگی ۱۴۰ نفر از فعالان بازار سرمایه در نامهای به رئیس سازمان بورس درباره خروج ۱۶۰ هزار میلیارد تومان سرمایه از این بازار هشدار دادهاند.
اعتماد از دست رفته
از وقتی سهامداران به بازار سهام بیاعتماد شده و داراییهای کوچک و بزرگشان را به سایر رقبا سپردهاند، این بازار نیز شور و حال گذشتهاش را از دست داده است. هر چند گفته میشود در آیندهای نه چندان دور بورس روی خوشش را به سهامداران نشان خواهد داد، اما بازهم این بازار نیازمند یک تقویتی قویتر است. با این وجود، هر چند براساس آمارهای سازمان بورس و اوراق بهادار، ارزش بازار سهام در یک سال منتهی به پایان خرداد ۱۴۰۱ از بیش از ۴۶ میلیون و ۶۵۲ هزار میلیارد ریال به بیش از ۶۱ میلیون میلیارد ریال رسیده است، اما بخش اعظمی از نقدینگی از این بازار خارج شده است.
صندوقهای خوشاقبال
با درآمد ثابتها نیز با اینکه وضعشان بهتر از صندوقهای دیگر است اما باز هم آنطور که باید و شاید نتوانستهاند نقدینگی زیادی را جذب کنند. به بیانی دیگر، ارزش دارایی حدود ۹۰ صندوق با درآمد ثابت مرتبا در حال تغییر است. بر اساس آمارهای سازمان بورس و اوراق بهادار، ارزش دارایی این صندوقها در یک سال گذشته از ۳ میلیون و ۳۶۵ هزار میلیارد ریال به ۴ میلیون و ۵۹۸ هزار میلیارد ریال رسیده است. بر این اساس، ارزش دارایی این صندوقها تنها در ماههای فروردین، اردیبهشت و خرداد امسال افزایش یافته است.
بازار گرانقیمت
بازار مسکن اما مدتهای مدیدی است که هیجان گذشتهها را ندارد. نه از ساختوسازها و آپارتمانهای تو در تو و بتنی خبری است و نه خرید و فروش رونق چندانی دارد. با اینکه قیمتها در این بازار نجومی است و آمارها حاکی از ورود بخشی از نقدینگی سرگردان به این بازار است، اما تاکنون هیچ دولتی نتوانسته یخهای رکودیاش را بشکند و رونق را به آن باز گرداند. آنطور که در گزارش بانک مرکزی آمده است، در خرداد ماه سال ۱۴۰۰ تعداد معاملات آپارتمانهای مسکونی شهر تهران به ۵۱۰۰ واحد مسکونی رسیده و متوسط قیمت خرید و فروش یک متر مربع زیربنای واحد مسکونی معامله شده از طریق بنگاههای معاملات ملکی شهر تهران ۲۹۶ میلیون و ۷۰۰ هزار ریال بوده است. این در حالی است که تعداد آپارتمانهای مسکونی معامله شده در شهر تهران در خرداد ماه امسال به ۱۳ هزار و ۸۷۴ واحد مسکونی رسیده و متوسط قیمت خرید و فروش یک متر مربع زیربنای واحد مسکونی معامله شده از طریق بنگاههای معاملات ملکی شهر تهران به ۳۹ میلیون و ۴۱۰ هزار تومان افزایش یافته است.
دلار
دلار نیز این روزها بازارش برخلاف گذشته داغ نیست و حرکتش لاکپشتی است. با اینکه خیلیها ترجیح میدهند برای حفظ ارزش داراییهایشان سرمایههای خود را به دلار تبدیل کنند اما این بازار نیز آنطور که باید و شاید نتوانسته نقدینگی چندانی را جذب خود کند.
از این رو، قیمت دلار که در ساعات پایانی معاملات خرداد پارسال ۲۳ هزار و ۷۵۰ تومان بود، در خرداد امسال به ۲۷ هزار و ۶۵۰ هزار تومان آن هم در صرافی ملی رسیده است.
بازاری که همچنان میدرخشد
بازار طلا نیز هرچند هنوز طرفداران خود را دارد و خیلیها سرمایهگذاری در این بازار را به سایر بازارها ترجیح میدهند اما این بازار نیز نتوانسته گوی سبقت را از رقبا برباید و بازار خود را سکه کند. بر اساس گزارشهای منتشرشده، هر اونس طلا در بازارهای جهانی از میانگین ۱۸۲۰ دلار در خرداد سال گذشته به میانگین ۱۷۸۰ دلار در خرداد امسال رسیده است. قیمت انواع سکه نیز در مقایسه با سال گذشته روند رو به رشدی داشته است؛ به طوریکه قیمت سکه طرح جدید از ۱۰ میلیون و ۲۲۰ هزار تومان سال گذشته به ۱۵ میلیون و ۴۰۰ هزار تومان و قیمت سکه طرح قدیم نیز از ۱۰ میلیون و ۵۰ هزار تومان سال گذشته به ۱۴ میلیون و ۴۵۰ هزار تومان در خرداد سال جاری رسیده است. همچنین قیمت نیم سکه نیز از پنج میلیون و ۵۵۰ هزار تومان به ۸ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان و ربع سکه از سه میلیون و ۵۵۰ هزار تومان به ۵ میلیون و ۵۲۰ هزار تومان رسیده است.
سرمایهگذاری دیجیتال
بازار کریپتو با اینکه سال گذشته خریداران زیادی را جذب خود کرده بود و بروبیایی داشت و حتی ارزش آن از ارزش شرکت اپل هم فراتر رفته بود امسال اما سوت و کور است و رونق گذشته را ندارد. آمارها نشان میدهد، ارزش این بازار در یک سال گذشته از ۱۶۰۵ میلیارد دلار به ۱۰۵۰ میلیارد دلار امسال رسیده است. در واقع، در مدت مذکور ارزش این بازار ۵۵۰ میلیارد دلار کاهش یافته است. این بدان معناست که سرمایهگذاران ایرانی هم بخشی از سرمایه خود را از این بازار بیرون آورده و آن را به بازارهای دیگری منتقل کردهاند.
سپردهگذاری
سپردهگذاری در بانکها نیز به واسطه نرخ سود پایین و زمزمه اخباری مبنی بر مالیاتستانی از سپردههای افراد حقوقی و حقیقی، تا حدی جذابیت خود را برای سپردهگذاران از دست داده است. تا جایی که خیلیها به این واسطه سپردههای خود را راهی بازارهای دیگری کردهاند. هر چند بررسیهای یک سال گذشته نشان میدهد که سپردههای بانکی افزایش یافته است. بر اساس آمارهای بانک مرکزی، میزان سپردههای بانکی از ۴۳ میلیون و ۱۴۹ هزار میلیارد ریال در خرداد سال گذشته به ۵۸ میلیون و ۴۱۷ هزار میلیارد ریال در خرداد امسال رسیده است. به عبارت دقیقتر، در یک سال گذشته میزان سپردههای بانکی بیش از ۳۵ درصد افزایش یافته است.
بالشهای امن
کارنامه بازارهای مالی در یک سال گذشته نشان میدهد هر چند بازارهای سهام، صندوقهای سرمایهگذاری و مسکن رونق بیشتری نسبت به سایر بازارها داشته و نقدینگی بیشتری را جذب خود کردهاند، اما بعید نیست بخشی از نقدینگی سرگردان سر از بالشهای کوچک و بزرگ خانههای مردم درآورده باشد. در شرایط فعلی اقتصاد کشور، شاید برخی از مردم ترجیح دهند تا پیدا کردن بازار مطمئن، داراییها را نزد خود و به دور از هیاهوی شهر نگه دارند.
- ارمغان جوادنیا - روزنامهنگار