به گزارش صدای بورس، روز گذشته اعلام شد که ایران پاسخ نهایی خود را به طرفین مذاکرات برجام داده و اتحادیه اروپا در حال رایزنی با مشارکت‌کنندگان و ایالات متحده آمریکا درباره این پاسخ است.
هنوز معلوم نیست که نتیجه مذاکرات هسته‌ای چه می‌شود. اما با انتشار اخبار مثبت، روزنه امیدی پیش روی تولیدکنندگان و صنعتگرانی که باز شد که منتظر احیای برجام هستند. حتی بسیاری از فعالان اقتصادی اعتقاد دارند که اگر نتیجه مذاکرات منفی هم باشد، باز هم بهتر از بلاتکلیفی کنونی است. چراکه در یک شرایط باثبات حداقل از ناحیه روابط بین‌المللی امکان تصمیم‌گیری پیدا می‌کنند.
در این بین تحلیلگران نیز اعتقاد دارند که احیای برجام تنها یکی از پیش‌شرط‌های بازگشت به رشد صنعتی است. در این بین اصلاح قوانین و زیرساخت‌های داخلی است از اهمیت بالاتری برخوردار است.
بیشتر بخوانید : یک قدم تا توافق برجام/آمریکا دوباره شرط گذاشت
البته این به معنای کم‌اهمیت جلوه دادن برجام نیست. چراکه نگاهی به تجربه قبلی اجرای برجام بین دی ماه ۹۴ تا اردیبهشت ۹۷ نشان از بهبود شاخص‌های مختلف اقتصادی و صنعتی دارد. در آن مقطع بود که برای اولین بار در تاریخ بعد از انقلاب در دو سال پیاپی تورم کشور تک رقمی شد. همچنین در همان زمان کشور به رشد اقتصادی ۱۲٫۵ درصدی دست یافت. همکاری با شرکت‌های معتبر بین‌المللی در صنایع مختلف، ازجمله توتال، ایرباس، بوئینگ، رنو، پژو و …، ثبات ارزی، حفظ ارزش پول و … از دیگر اتفاقاتی بودند که در ادامه به جزئیات آن پرداخته می‌شود.
رشد اقتصادی در زمان اجرای برجام
نرخ رشد اقتصادی ایران در سال ۹۵ به ۱۲٫۵ درصد رسید که این یک رکورد به حساب می‌آید. این رشد در حالی محقق شد که در سال‌های قبل از آن، یعنی ۱۳۹۴ و ۱۳۹۳ شاخص رشد اقتصادی ایران به ترتیب اعداد منفی ۱٫۶ و منفی ۳٫۲ درصد را نشان می‌دهد.
تأثیر برجام را روی شاخص رشد اقتصادی زمانی می‌توان دریافت که نگاهی به این شاخص در سال ۹۷ داشته باشیم. یعنی اولین سالی که توافق برجام توسط آمریکا از بین رفت. در آن سال نرخ رشد اقتصادی ایران بار دیگر به منفی ۴٫۹ درصد (با نفت) بازگشت.
در آن سال نرخ رشد اقتصادی صنایع منفی ۹٫۶ درصد ثبت شد تا ضربه به‌روشنی شاهد ضربه مهلک تحریم بر پیکر صنعت ایران باشیم.
شاخص مهم دیگری که می‌تواند نمایانگر تأثیر برجام روی اقتصاد ایران باشد، نرخ تورم است. در اولین سال اجرای برجام، پس از ۲۶ سال نرخ تورم ایران تک‌رقمی شد و به ۹ درصد رسید. سال ۹۶ نیز بار دیگر تورم تک‌رقمی تکرار شد و به‌رغم افزایش فشارها روی شاخص ۹٫۶ درصد ایستاد.
در حال حاضر که دولت تیغ جراحی اقتصادی را در دست دارد، هر ماه رکورد جدیدی از تورم ثبت می‌شود. چنانکه پس از رکوردشکنی تورم در خرداد، در تیر ماه هم برای اولین بار در تاریخ اقتصاد کشور نرخ تورم سالانه از ۵۴ درصد هم گذشت.
برجام با صنایع و نفت چه کرد؟
افزایش فشارهای مالیاتی یکی از موضوعاتی است که به‌ویژه در یک سال اخیر اعتراض بسیاری از اصناف، صنایع، تولیدکنندگان و حتی مصرف‌کنندگان را به دنبال داشت. شیوه اجرایی سیاست‌های مالیاتی شرایط را به گونه‌ای کرد که هر صنف برایی فرار مالیاتی دست به دامان ترفندی شود. از جمع‌آوری دستگاه‌های پوز تا اعمال مالیات روی قیمت نهایی مصرف‌کننده.
شاید اصلی‌ترین دلیل افزایش این فشارها به کاهش درآمدهای نفتی دولت بازمی‌گردد. عدم بازگشت درآمدهای نفتی همچنین تأثیر مستقیم روی بازار ارز و درنهایت قیمت محصولات تولیدی و بی‌ثباتی بازارها گذاشت. البته بسیاری از کارشناسان معتقدند اکنون شرایط به گونه‌ای است که اگر ایران و آمریکا وارد ارتباط مستقیم تجاری و سیاسی هم شوند، باز هم نمی‌توان امید چندانی به ریزش نرخ ارز در بازار داشت.
با این حال در همان زمان اجرای برجام صادرات نفت ایران تا بیش از دو میلیون و ۸۰۰ بشکه در روز هم افزایش یافت. با توجه به رفع تحریم‌ها منابع ارزی به کشور سرریز شد و بازارها و تجارت ایران به یک ثباتی رسید.
به گزارش تجارت نیوز، برخلاف سال ۹۴، تولیدات بخش صنعتی و معدن نیز در سال ۹۵ افزایش داشت. آمارها نشان می‌دهند که تولید کارگاه‌های بزرگ صنعتی در اولین سال اجرای برجام نسبت به سال پیش از آن، ۸٫۴ درصد رشد کرد. عملکرد پروانه‌های بهره‌برداری بر اساس گزارش بانک مرکزی نیز حاکی از آن است که بر حسب تعداد، در میزان سرمایه‌گذاری انجام‌شده و میزان اشتغال به ترتیب ۱۲٫۲ ،۶۶٫۹ و ۱۵٫۳درصد رشد را تجربه کرده‌ایم.