طراحی و انتشار شاخص‌ها در بازارهای مالی دنیا قدمتی بیش از ۳۰۰ سال دارد. در بازارهای مالی بر اساس نیاز سرمایه گذاران شاخص های مختلفی را محاسبه و ارائه می کنند. این شاخص ها با توجه به وسعت و توسعه بازار ها و همچنین چگونگی انتخاب سبد سهام و چگونگی محاسبات شاخص می تواند بسیار متنوع باشند. به عنوان مثال در بازار مالی آلمان بیش از ۲۵۰۰ شاخص ایجاد و منتشر شده است.
شاخص ها به سرمایه گذاران کمک می کنند تا امکان تحلیل عملکرد بازارهای مختلف، تخمین ریسک و ارزیابی عملکرد مدیران سرمایه گذاری را داشته باشند. شاخص ها به تحلیل عملکرد دارایی ها(سهام، کالاها، ارز و...)، ابزارهای نوین مالی(صندوق های سرمایه گذاری، ابزار های مشتقه و...)، صنایع مختلف، استراتژی‌های سرمایه گذاری متفاوت و... می پردازند.
در بازار سرمایه کشورمان نیز در طی سیر تکامل آن شاخص های متعددی طراحی و ارائه شده است اما هنوز نسبت به بازار سرمایه در کشورهای توسعه یافته و نوظهور در این زمینه باید کار بیشتری صورت بگیرد ... شاخص مورد توجه در بازار سرمایه ما شاخص کل بورس تهران است که ترکیبی از شاخص قیمت و بازده نقدی است و بطور کلی میانگین وزنی قیمت و بازده نقدی سهام شرکت ها است که تاثیر شرکت های کوچک در محاسبه شاخص در مقایسه با شرکت های بزرگ در آن بسیار کم است بنابراین در بازار با مساله سهام شاخص ساز که همان سهام شرکت‌های بزرگ است روبرو هستیم که موجب شده است این نماگر به درستی وضعیت بازار را نشان ندهد که با معرفی شاخص های جدید این مسایل حل می‌شود.
در طراحی شاخص ها باید از استانداردها و الگوهای جهانی استفاده کرد تا بتوان به سرمایه گذاران معیار مناسبی برای درک وضعیت یا تغییرات بازار ها ارائه کرد. البته محدودیت ها در ریزساختار های بازار سرمایه مانند حجم مبنا و دامنه نوسان عملکرد این شاخص ها را تحت تاثیر قرار می دهد که امید است اصلاح آن مورد توجه قرار گیرد.
-
صادق قاسمی - مدیرعامل کارگزاری آرمون بورس