صدای بورس - میثم قریشی؛ در نشست اعضای کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق ایران با حضور مجید عشقی، رییس سازمان بورس و اوراق بهادار مشکلات و چالش‌های بورس کالای ایران بررسی شد و حاضران پیشنهادات خود برای حل این مشکلات را ارایه دادند.
محسن یگانه، مشاور اتاق ایران گفت: اهمیت بورس‌های کالایی در کشف قیمت‌های تعادلی، شفافیت و تضمین‌های کافی در معاملات بر اقتصاددانان و کارشناسان حوزه مالی پوشیده نیست اما باید پذیرفت که توسعه یک بازار رابطه تنگاتنگی با میزان مقبولیت اجتماعی آن بازار دارد به ویژه اینکه در بحث بورس‌های کالایی مخالفان جدی وجود دارد، به نظر می‌رسد باید بحث‌های آموزشی و فرهنگی در این زمینه انجام شود .
وی افزود: در دنیا گسترش بورس‌های کالایی موجب رشد و توسعه سایر بازارها شده است و اگر ما بخواهیم بازار خود را گسترش دهیم باید به بورس کالا اهمیت دهیم. به لحاظ تاریخی نمونه‌های موفقی از بورس کالایی در دنیا مثل بورس شیکاگو و بورس فلزات لندن وجود دارد که این بورس‌ها باعث گسترش سایر بازارهای اوراق بهادار شده‌اند.
یگانه تصریح کرد: در اقتصادهای نوظهور هم شاهد مثل‌های موفقی مانند بورس چین، هند و برزیل هستیم. در حال حاضر بورس پالم مالزی به عنوان مرجع قیمت‌گذاری پالم در دنیا شناخته می‌شود. ایران پتانسیل بسیار قدرتمندی در زمینه کالایی دارد و با توجه به ذخایر نفت و گاز و محصولات پتروشیمی در سطح جهان شناخته شده است. ایران ۱۲ میلیون تن اوره و متانول تولید می‌کند و در حوزه مواد معدنی پتانسیل خوبی مثل مس و روی دارد در نتیجه برای توسعه در این زمینه‌ها باید بورس‌های کالایی را گسترش دهیم.
بیشتر بخوانید: زمان بازگشایی نماد پرسپولیس و استقلال مشخص شد
حمیدرضا جیهانی، نایب رییس هیأت مدیره شرکت سبدگردان فراز گفت: بورس کالا بستر شناخته شده‌ای است که در دنیا برای حل بخشی از نظام مدیریت بازار استفاده می‌شود. از طریق بورس کالا می‌توان مشکل شفافیت قیمت‌ها و تعادل عرضه و تقاضا را حل کرد که باعث کاهش هزینه تمام شده بنگاه‌ها و تورم می‌شود. در سال‌های گذشته تعداد زیادی از کالاها وارد بورس شده است و با تحقیقات بیشتر می‌توان بازارهای دیگر مثل بازار ارز و شمش آب شده را ایجاد کرد تا بازار سفته‌بازی از بین برود.
نادر بوالحسنی، مدیرعامل شرکت سبدگردان نوویرا گفت: شفافیت معاملات و تعادل در نظام عرضه و تقاضا از مزایای تعمیق گواهی سپرده‌ها در بازار سرمایه است و این فرایند می‌تواند برای مصرف‌کننده و تولیدکننده فوایدی داشته باشد. برای مصرف‌کننده از طریق سرمایه‌گذاری در گواهی سپرده کالایی باعث کاهش ریسک و برای تولیدکنندگان با توثیق گواهی سپرده کالایی و دریافت وام موجب تامین مالی می‌شود. باید صندوق‌های گواهی سپرده تشکیل داد و برای این منظور از کالاهایی که در ابتدای زنجیره تولید هستند استفاده کرد. با ابلاغیه جدید و معاف شدن گواهی سپرده‌ها از مالیات می‌تواند تحول بزرگی در صندوق‌های گواهی سپرده اتفاق بیافتد.
بابک باقری، عضو هیأت مدیره کانون نهادهای سرمایه‌گذاری ایران گفت: در گذشته معاملات به صورت پیوسته نبود و کشف قیمت‌ها نقطه‌ای انجام می‌شد ولی در حال حاضر از بتوانیم کالاهای بیشتری را وارد بازار کنیم با معامله گواهی سپرده در بازار ثانوی کشف قیمت بهتر اتفاق می‌افتد، در این مسیر مشکلات زیرساختی وجود دارد که با همکاری اتاق بازرگانی ایران و سازمان بورس باید بر طرف شود.
چالش‌های قیمت‌گذاری دستوری برکسی پوشیده نیست اما سوال اصلی این است که راه‌حل برون‌رفت از این وضع چیست؟ سال ۱۳۸۸ که قانون توسعه ابزارها تصویب شد کسی فکر نمی‌کرد قیمت‌گذاری دستوری اینقدر آثار مخرب داشته باشد. در ماده ۱۸ این قانون گفته شده دولت مکلف است کالاهای پذیرفته شده در بورس را از قیمت‌گذاری دستوری خارج کند اما امروز نیازمند قانون رفع قیمت‌گذاری دستوری هستیم زیرا هنوز استقلال بازار سرمایه به رسمیت شناخته نشده است.