صدای بورس – میثم قریشی؛ پیچیدگی‌های اقتصاد ایران هر روز بیشتر می‌شود و این شرایط قدرت تصمیم‌گیری را از فعالان بازار و صاحبان مشاغل گرفته است. مسائلی مثل تورم، کسری بودجه، مذاکرات هسته‌ای و بسیاری دیگری هر روز تیتر اخبار روز هستند. صدای بورس در گفت‌وگویی اختصاصی با سیامک قاسمی، اقتصاددان، سوالاتی را مطرح و این کارشناس مسائل اقتصادی پاسخ‌های زیر را ارائه کرد.
چه سناریوهایی برای مذاکرات هسته‌ای محتمل است؟
واقعیت این است که کیفیت وقوع برجام مهم است، اینکه درباره یک توافق چند مرحله‌ای گام به گام صحبت می‌کنیم یا بازگشت یکباره به برجام و یا شکست برجام؛ اینها سناریوهای متفاوت است ولی با فرض یک توافق چند مرحله‌ای که در حال حاضر احتمال بیشتری دارد، در کوتاه‌مدت حتما منافعی برای دولت وجود خواهد داشت. کسری بودجه جبران می‌شود، دولت استقراض را کم می‌کند و در نتیجه چشم‌اندازی برای کاهش تورم در اقتصاد ایجاد می‌شود ولی برای شرکت‌ها در کوتاه‌مدت به جز تاثیرات روانی، آورده دیگری نخواهد داشت زیرا سرمایه‌گذاری خارجی با چالش‌هایی روبرو است و موضوع اف ای تی اف همچنان مهم است. اگر قرار باشد برجام بر کسب وکارها و شرکت‌ها اثر داشته باشد باید این اثر را در بلندمدت و استمرار مسیر سرمایه‌گذاری ببینیم.
دلیل اضافه برداشت شدید بانک‌ها چیست؟
دولت استراض می‌کند و همچنان کسری بودجه را از محل استقراض جبران می‌کند ولی به جای استقراض مستقیم از بانک‌مرکزی از شبکه بانکی کشور با مدل‌های مختلف قرض می‌گیرد و بانک‌ها به دلیل فشار استقراض دولت دچار کمبود منابع شده و از بانک مرکزی استقراض می‌کنند یعنی عملا دولت باز هم با چاپ پول بانک مرکزی کسری بودجه را جبران می‌کند ولی به جای روش مستقیم از شیوه غیرمستقیم استفاده می‌کند.
بیشتر بخوانید: احتمال افزایش حق مسکن کارگران در فیش مهر ماه
تمام کسری بودجه با فروش اوراق تامین می‌شود؟
نه، عدد کسری بودجه بیشتر از ظرفیت تقاضای اوراق است و با توجه به شرایط فعلی بازار سرمایه این امر شدنی نیست. بدهی دولت بسیار سنگین است و احتمالا بتواند فقط بخشی از آن را جبران کند ولی در حال حاضر دولت از طریق پایه‌های مالیاتی جدید به دنبال جبران کسری است.
معافیت مالیاتی افزایش سرمایه از محل سود انباشته اثری روی بازار سرمایه دارد؟
حتما برای بازار سرمایه باعث افزایش ارزش می‌شود اما بر اساس مباحثی که در چند ماه گذشته مطرح کردم اگر دو موتور رشد بورس (تورم و قیمت دلار) کنترل بشوند، بخش واقعی و رشد تولید ناخالص داخلی در بلندمدت می‌تواند بازار سرمایه را از این ایستایی خارج کند و عملا موتورهای تورمی از دست می‌روند. این دست سیاست‌ها در کوتاه‌مدت جواب می‌دهد و نمی‌تواند بازار را وارد دور جدیدی از رونق کند.
پیش‌بینی شما از تورم امسال چیست؟
اگر اتفاق جدیدی در مذاکرات رخ ندهد یعنی ما به سمت شکست مذاکرات و آغاز مکانیسم ماشه نرویم به نظر می‌رسد امکان اینکه تورم را در محدوده ماهی ۳ تا ۳.۵ درصد نگه داریم، وجود دارد در نتیجه فعلا انتظار شکست تورم بالای ۵۰ درصد نقطه به نقطه وجود ندارد ولی اگر به سمت شکست مذاکرات و تشدید تحریم پیش برویم، اول دلار و پس از رشد شدید آن، بقیه بازارهای دارایی و تورم واکنش نشان می‌دهند.