به گزارش صدای بورس تقریبا هر روز یک یا دو خبر از موضوع بنزین توسط خبرگزاریهای معتبر و از قول مدیران و معاونان دولت منتشر میشود و این اخبار جزو پربازدیدترین خبرها هستند. آمارها نشان میدهد میزان مصرف بنزین بار دیگر از حد نرمال خود عبور کرده است که البته دلایلی ماند شروع سفرها پس از کرونا و یا عبور مصرف در شهریور ماه از ۱۳۰ میلیون لیتر که در سالهای قبل نیز طبیعی بوده همگی بر حجم نگرانیها افزوده است، با این حال علایمی وجود دارند که دیر یا زود دولت باید به افزایش قیمت بنزین تن بدهد.
از این علایم میتوان به کاهش سهمیه بنزین آزاد در کارتها از ۲۵۰ لیتر به ۱۵۰ لیتر و کاهش سهمیه هر بار بنزین زدن از ۶۰ لیتر به ۳۰ لیتر اشاره کرد که به عقیده کارشناسان نشان میدهد دولت در حال آماده سازی ارائه نرخ جدیدی از بنزین در آینده نزدیک است.
هرچند دولت بارها اعلام کرده قصد ندارد قیمت بنزین را افزایش دهد، اما با توجه به تجربههای گذشته و بدقولیهای دولت قبل و به علاوه اقداماتی که در حال انجام است باید گفت قطعا قیمت بنزین دستخوش تحول میشود.
یکی از ساده ترین احتمالات سه نرخی شدن قیمت بنزین است؛ نرخ ۱۵۰۰ تومان به میزان ۶۰ لیتر، نرخ ۳ هزار تومان به میزان ۱۵۰ لیتر و نرخ سوم به هر میزان که در مورد نرخ سوم از ۸ تا ۱۵ هزار تومان ارقام مختلف پیش بینی شده است.
بیشتر بخوانید: چرا دولت مدام به فکر افزایش قیمت بنزین است؟
این که دولت ناچار است قیمت بنزین را افزایش دهد به هر حال ظاهرا درست است، اما ایرادات اساسی دارد. درست است زیرا قیمت نفت در جهان در مقایسه با سال ۹۸ افزایش یافته است و طبیعی است قیمت بنزین بالا رفته و به علاوه پایین بودن قیمت بنزین باعث افزایش قاچاق به کشورهای همسایه شده و در نهایت این که رشد شدید تورم در چند سال اخیر قیمت واقعی بنزین را بار دیگر کاهش داده است.
اما در بین این موارد موضوعات زیادی وجود دارد که این استدلالهای درست را زیر سوال میبرد؛ تورم مردم را در مقایسه با قبل فقیرتر کرده است، افزایش شدید قیمت کالاهای اساسی بعد از هدفمندی یارانهها توان جذب یک شوک جدید را از جامعه گرفته و در نهایت صبر اجتماعی ملت در برابر سیاست فشار اقتصادی به پایان رسیده است.
با توجه به این فشارهای اقتصادی و احتمال اعتراض مردم، به نظر میرسد بنزین همان چیزی است که این آتش را شعله ور خواهد کرد و همه این موارد هزینههای دولت را افزایش میدهد.
افزایش شدید جرائم اجتماعی نشان میدهد تورم شدید و کاهش قدرت خرید و رفاه اقتصادی، جامعه را به لبه پرتگاه برده است و اگر دولت تصمیم بگیرد نسنجیده اقدام به افزایش قیمت بنزین کند، مصیبتی به وجود خواهد آمد.
در این بین اما بارها کارشناسان گفته اند استفاده از ظرفیتهای بورس انرژی برای تنظیم و تعادل بخشی به قیمت بنزین میتواند فرصت مناسبی را در اختیار کشور قرار دهد؛ استفاده از ابزارهای مختلف تعیین قیمت نقدی و آتی برای بنزین متناسب با شرایط اقتصادی و سیاسی کشور و جهان، قدرت جذب مولفههای اقتصادی و غیراقتصادی را در قیمت افزایش میدهد و از آنجا که قیمت در این بازار به صورت روزانه تعیین میشود، به سرعت نیز توسط جامعه جذب میشود و از هر نوع شوک آنی جلوگیری میکند. به نظر میرسد بهتر است دولت به پیامدهای احتمالی افزایش قیمت بنزین بیش از پیش توجه نشان داده و برای مقابله با اثرات افزایش تورم بر سفره مردم چارهاندیشی کند.
-
حمزه بهادیوند چگینی
-
منبع؛ هفته نامه اطلاعات بورس شماره ۴۶۰