صدای بورس - در سفر اخیر آقای رئیسجمهور به نیویورک، مقر سازمان ملل، سه محور اساسیِ مهم وجود دارد؛ نخست اینکه این سفر امکان مناسبی را فراهم میکند تا بتوانیم دیدگاههای اساسی و نقطه نظرات وقت کشور جمهوری اسلامی را در اجلاسهای مختلف به ویژه در اجلاس مقر سازمان ملل که رؤسای جمهور و نخست وزیرها صحبت میکنند بیان کنیم. دوم اینکه حضور همزمان علی باقری مذاکرهکننده ارشد هستهای ایران در این سفر، فرصتی را فراهم میکند تا بتوانیم از طریق مقر سازمان ملل، گفتوگوهای صلحآمیز هستهای کشور را با همتایان اروپایی یا پنج به علاوه یک مطرح کنیم. سوم اینکه از اهداف مهم سفر آقای رئیسجمهور به نیویورک میتوان به مواضع رسمی جمهوری اسلامی ایران در بخشهای مختلف، چه در حوزه هستهای و برجام، چه در حوزه حقوق بشر و آموزش و چه مبارزه با تروریسم افراطگرایی اشاره کرد.
نکته حائز اهمیت دیگر این است که ملاقات آقای رئیسجمهور با نخست وزیران و سایر وزاری خارجی در حاشیه این اجلاس میتواند رویکرد ایران را برای حل مسائل مشترک در حوزه بینالملل و منطقه به رویکرد سایر همتایان خود نزدیک کند.
آنچه که در بدو ورود آقای رئیسی به نیویورک شاهد آن بودیم، حضور در محل یونیسف و سخنرانی در راستای ترویج و آموزشهای همگانی در سطح دنیا و بهرهمندی ایران از آموزش همگانی بود که در خلال آن به موضوعاتی همچونFATF نیز پرداخته شد.
به دنبال این دیدار، آقای رئیسجمهور با رئیسجمهور فرانسه و رئیس شورای اروپایی در مقر سازمان ملل دیدار کرد که با توجه به پرستیژ و دیپلماسی همیشگی فرانسه این رویکرد وجود داشت که دولت سید ابراهیم رئیسی یک دولت انقلابی برای غرب شناخته شده است و غرب نمیتواند دستاوردهایی را برای خود داشته باشد. ضمن اینکه مکرون نیز با دانستن این استراتژی جمهوری اسلامی، به دنبال سیاستی است که کل اروپا را در صحنه جامعه جهانی به یک استقلالطلب نسبی و اتحادی بدون آمریکا نشان دهد.
همچنین آقای رئیسجمهور در هتل محل اقامت خود، با رئیس بلژیکی شورای اتحادیه اروپا دیدار کرد، که حداقل یک نشانه از نشانههای دیگری است که باید این اطمینان را داد که ... (جمله ناقص است)
معتقدم آقای رئیسجمهور باید به غیر از مذاکره با رئیسجمهور فرانسه، مذاکره حضوری با صدراعظم آلمان در مورد تقویت زمینه تعاملات و سرانجام توافق برجام را داشته باشد و از فرصت پیش آمده برای گفتوگوهای رو در رو، پیشنهاد موضوع تأسیس اوپک گازی توسط جمهوری اسلامی ایران را با توجه به اینکه اخیراً به عضویت سازمان اقتصادی شانگهای درآمده است، مطرح کند و یک امتیاز جهانی بگیرد، زیرا با توجه به یکجانبهگرایی تولید محصول گاز از سمت روسیه که کنترل بازار اروپا را در دست دارد، آقای رئیسجمهور با استراتژی و دیپلماسی اقتصادی که ایجاد میکند میتواند با رویکردی جدید، شرایطی را فراهم کند تا مشتریان و طرفهای غربی به دنبال خرید گاز ایران باشند.
معتقدم بهترین دستاورد و ارمغان آقای رئیسجمهور میتواند پیشنهاد تأسیس اوپک گازی برای حل مشکل و معضل جهانی در بخش انرژی ارائه باشد تا ایران بتواند از این امتیاز به دست آمده نهایت استفاده را ببرد.
نکته حائز اهمیت دیگر این است که با توجه به رویکرد اقتصادی ایران در دستگاه سیاست خارجی، آقای رئیسجمهور باید چهره ایران را به صورت چهرهای امن و باثبات در صحنه بینالملل ترسیم کند تا امکان حضور و سرمایهگذاری شرکتهای خارجی و بینالمللی در ایران فراهم شود. ضمن اینکه به دلیل جنگ روسیه و اوکراین، ایران میتواند با گذر از تحریمهای روسیه، تولید ثروت برای ایران را به ارمغان داشته باشد، به ویژه در حوزه نفت و گاز که تمامی کشورهای اروپایی و جنوب شرق آسیا به آن محتاج هستند.
در پایان فکر میکنم تقویت روابط دیپلماسی اقتصادی رئیسجمهور این است که به غیر از دیدار و گفتوگوهای حضوری با همتایان غربی در حاشیه سازمان ملل، گفتوگوهای رسمی و آسانسوری با نخست وزیر کشورهای ژاپن، کره جنوبی، اندونزی و ویتنام داشته باشد تا با استفاده از مزیتهای عضویت ایران در سازمان شانگهای، آن را به آسهآن و پاسیفیک و اپک گره بزند که سازمان بسیار گسترده و فرامنطقهای اقتصادی است و میتواند نقش مثبتی در تجارت بینالمللی ایران بازی کند.
- فرهاد تقوامنش
- تحلیلگر ارشد مسائل بینالملل