پیچیدگی شرایط حاکم بر اقتصاد و بازارهای جهانی در حال حاضر، ایجاد تورم در سطح جهانی بعد از پاندمی کرونا و از سوی دیگر به وجود آمدن جنگ و تنش میان اوکراین و روسیه و تشدید تنش بین روسیه و امریکا و افزایش نرخ بهره توسط فدرالرزرو (و همچنین بانک مرکزی اروپا) و بالطبع افزایش شاخص دلار و رسیدن به ۱۱۰ واحد، سبب ایجاد کاهش قیمت و رکود در بازارهای جهانی شده است، به نحوی که قیمت کالاهای اساسی همچون محصولات زنجیره فولاد حدوداً نزدیک به بهای تمامشده آنها رسیده است. از طرفی تشدید ریسکهای سیستماتیک هم مزید بر علت شده است. همه عوامل مذکور سبب سخت شدن تصمیمگیریهای اقتصادی و سرمایهگذاری در بازار سرمایه شده است. بنابراین این پیشبینی بر اساس وضعیت اقتصاد جهانی و شرایط داخلی در اول مهرماه جاری است.
با فرض ثبات در شرایط حاضر جهانی (پایداری تنش میان روسیه و اوکراین) و عوامل مؤثر و حاکم بر بازار سرمایه، انتظار میرود افزایش نرخ گاز هاب های جهانی و به موازات آن افزایش نرخ اوره را شاهد باشیم. نکتهای که در این حوزه حائز اهمیت است، سهم از بازار صادراتی جهانی اوره کشور روسیه در سال میلادی گذشته حدود ۶/۷ میلیون تن معادل ۱۱ درصد سهم از بازار صادراتی اوره جهان و در سقف ظرفیت تولیدی و صادراتی این کشور است و از طرف دیگر اوکراین نیز سهم قابل توجه صادرات اوره را دارد که با توجه به شرایط فعلی این کشور سبب کاهش صادرات و بالطبع عرضه این محصول میشود. با فرض تحقق مورد مذکور و عملکرد مطلوب در شرکتهای اورهساز داخلی سبب اقبال سرمایهگذاران به این صنعت میشود.
در این میان شرکتهای داخلی همچون شرکت اوره لردگان با توجه به افزایش قیمت جهانی اوره و عدم فروش داخلی با قیمتهای مصوب و افزایش توان پوشش و پرداخت هزینه مالی، جزء شرکتهای رشدی این صنعت به حساب میآیند و شرکتهای دیگر صنعت به ترتیب نمادهای شیراز، خراسان و کرمانشا میتوانند مورد توجه بازار قرار گیرند. نکته حائز اهمیت دیگر احتمال افزایش در نرخ گاز خوراک داخلی پتروشیمی است که به نظر سقف نرخ خوراک گاز در نظر گرفتهشده حدوداً معادل تورم (و نه با رشد چشمگیر) افزایش یابد.
با توجه به شرایط فعلی بازار جهانی (کاهش قیمت کامودیتیها) و کاهش چشمگیر ارزش معاملات و خروج پول (تغییر مالکیت سهامداران حقیقی) در بازار طی مدت اخیر، انتظار میرود صنایع متوسط و کوچک که دارای شرایط بنیادی مطلوب و کمتر متأثر از کاهش قیمتهای جهانی هستند مورد توجه فعالان بازار قرار گیرند، ازجمله این صنایع (متوسط و کوچک) که از منظر بنیادی (نسبت قیمت به سود) در شرایط مطلوب قرار دارند، صنعت فرآوردههای نسوز است. عمده شرکتهای این صنعت دارای طرح و توسعه هستند که انتظار فعالان بازار به بهرهبرداری رسیدن طرح و توسعه این صنعت و تأثیر افزایش و متنوعسازی محصولات این صنعت در عملکرد فصلی پاییز است که متناسب با زمانبندی به بهرهبرداری رسیدن طرح و توسعه شرکتهای این صنعت (منتشره در کدال) همانند فرآوردههای نسوز پارس و شرکت فرآوردههای نسوز آذر از ابتدای پاییز است. متغیرهای بنیادی این صنعت ازجمله نسبت قیمت به سود گذشتهنگر، رشد دلاری درآمدهای عملیاتی و کاهش چشمگیر دلاری ارزش بازار شرکتها و رشد دلاری حاشیه سود صنعت به صورت کلی بیانگر شرایط مطلوب جهت سرمایهگذاری و اقبال فعالان بازار به این صنعت در فصل پاییز است. در خصوص شرکتهای این صنعت برای مثال شرکت فرآوردههای نسوز پارس تبدیل کوره مازوت به کوره گازی سبب دو برابر شدن ظرفیت عملی تولید این شرکت میشود. به فرض تحقق موارد مذکور، رشد فروش و سودآوری این شرکت در گزارشهای فصل آتی در قیاس با عملکرد گذشته شرکت دور از انتظار نیست. از طرف دیگر شرکت فرآوردههای نسوز آذر با استفاده از مواد اولیه داخلی (دولومیت) و با توجه به استقلال شرکت و جدایی از شرکت ذوبآهن و افزایش قدرت چانهزنی در نرخ فروش محصولات سبب افزایش سودآوری شرکت خواهد شد.
ازجمله صنایع دیگر که با توجه به شرایط فعلی بازار و کاهش چشمگیر ارزش معاملات و خروج پول (تغییر مالکیت سهامداران حقیقی) در بازار میتواند مورد اقبال فعالان و سرمایهگذاران قرار گیرد، صنعت کاشی و سرامیک است. در این صنعت افزایش نرخ دلار، صرفه اقتصادی جهت صادرات محصولات به کشورهای همسایه را ایجاد میکند و با توجه به اجماع نظر تحلیلگران و شرایط موجود در فضای اقتصاد کلان کشور، رشد نرخ دلار غیرقابل کتمان است. در نگاهی دیگر با توجه به افزایش نرخ اکتسابی شرکت (منتشره در کدال) و انتظار رشد قیمت دلار میتوان برآورد کرد که در فصل آتی عملکردی مناسب از این صنعت را شاهد باشیم. ازجمله شرکتهای مستعد رشد در این صنعت، شرکت کاشیسازی حافظ با تکمیل ظرفیتهای فنی و به بهرهبرداری رسیدن طرح و توسعه تولید کاشی پرسلانی (منتشره در کدال) با هدف تولید انواع محصولات کاشی در ابعاد مختلف و سایز بزرگ است که تولید این دست از محصولات میتواند سبب افزایش سهم از بازار صادراتی به کشورهای همسایه شود و با توجه به این نکته فروش داخلی محصولات کاشی و سرامیک مشمول قیمتگذاری دستوری است. این امر (فروش صادراتی) سبب افزایش سودآوری برای شرکت و همچنین افزایش سهم از بازار در سال آتی خواهد شد.
امین خرمگاه -تحلیلگر بازارسرمایه
منبع: ماهنامه بازار و سرمایه شماره ۱۳۱