به گزارش صدای بورس بیت‌کوین در تاریخ خود تاکنون تجربه آزمایش شدن در چندین سناریو مختلف اقتصاد کلان، ازجمله یک بیماری همه‌گیر را داشته است؛ اما رکود جهانی اقتصادی که هفته به هفته در حال پیشروی است، یک تجربه کاملاً تازه برای این ارز دیجیتال است که در آن امتحان نشده است.
بیت‌کوین در سال ۲۰۰۹ و درست پس از بحران مالی جهانی ۲۰۰۸-۲۰۰۷ متولد شد، بنابراین با نگاه به گذشته چندان نمی‌توان گفت که دقیقاً چه اتفاقی برای قیمت بیت‌کوین رخ خواهد داد. بیت‌کوین تاکنون تجربه یک رکود و بحران مالی جهانی گسترده را نداشته است، اما اکثر معامله‌گران و تحلیلگران تخمین می‌زنند که ارز دیجیتال پرچمدار بازار می‌تواند به روند نزولی کنونی خود ادامه دهد و به زیر ۱۴ هزار دلار برسد؛ به‌خصوص اگر فدرال‌رزرو امریکا به افزایش نرخ بهره ادامه دهد.
سناریو اول؛ افت و بازیابی
واقعیت این است که اقدامات فدرال‌رزرو امریکا را می‌توان به عنوان بانک مرکزی جهان در نظر گرفت و اگر اوضاع در آنجا تحت کنترل نباشد؛ تعمیق، تشدید و تسریع روند رکود جهانی اجتناب‌ناپذیر خواهد بود. در مورد بیت‌کوین نیز تاکنون بارها و بارها اثبات شده است که یکی از کلیدی‌ترین فاکتورهای تأثیرگذار بر ارزش این ارز دیجیتال، اقدامات فدرال‌رزرو است. بسیاری از کارشناسان و تحلیلگران معتقد هستند که فدرال‌رزرو برای کنترل تورم و کاهش آن، احتمالاً به سیاست تهاجمی افزایش نرخ بهره خود ادامه خواهد داد.
بیشتر بخوانید: خطری که بیت‌کوین را تهدید می‌کند
در چنین شرایطی، در صورت تشدید بحران و رکود اقتصادی باید منتظر افت بیشتر بیت‌کوین بود؛ زیرا شرکت‌ها تا زمانی که وضعیت اقتصادی نامناسب است، ترجیح می‌دهند با سرمایه خود روی دارایی‌های بی‌ثبات قمار نکنند و وضعیت مالی خود تا پایان تلاطم اقتصاد را سالم نگه دارند. همین امر در مورد سرمایه‌گذاران خرد نیز رخ خواهد داد؛ آن‌ها از ذخایر نقدی خود برای پرداخت صورت‌حساب‌ها، کارت‌های اعتباری و وام‌های مسکن خود استفاده می‌کنند و تخصیص سرمایه شخصی برای دارایی‌های پرخطر کاهش می‌یابد.
با وجود چنین نگاه نزولی به بیت‌کوین در جریان رکود اقتصادی پیش‌رو، اکثریت تحلیلگرانی که چنین نگاهی دارند؛ همچنان در بلندمدت نسبت به ارزهای دیجیتال و به‌ویژه بیت‌کوین خوش‌بین هستند. بااین‌حال، آنچه در دیدگاه آن‌ها بیش از همه خودنمایی می‌کند؛ این است که در حال حاضر بیت‌کوین دارایی مطمئنی برای نگهداری در کوتاه‌مدت نیست، به‌خصوص اگر سرمایه‌گذار اعتقاد چندانی به این دارایی برای بلندمدت نداشته باشد.
ارز دیجیتال برتر بازار بیش از دوسوم ارزش خود نسبت به اوج تاریخی بازار را از دست داده است. بیت‌کوین در سال جاری حدود ۶۰ درصد کاهش یافته است و اگر ۳۰ درصد دیگر کاهش یابد به ۱۴ هزار دلار می‌رسد که نمایانگر افتی بیش از ۸۰درصدی از اوج خود خواهد بود. ماه‌های پیش رو همچنین ممکن است سخت‌تر از هفته‌ها و روزهای اخیر باشند و حتی خوش‌بین‌ترین سرمایه‌گذاران نیز باید در مورد ایجاد تعادل در پورتفوی سرمایه‌گذاری خود تجدیدنظر کنند. در واقع، گروهی از تحلیلگران معتقدند تنها کسانی که قاطعانه به بیت‌کوین اعتقاد دارند و به یک دهه آینده نگاه می‌کنند، باید این دارایی را حفظ کرده و در اوج فروش بازار با استفاده از رویکرد میانگین هزینه دلار دست به خرید بزنند. اما کسانی که به یک تا دو سال آینده فکر کنند، واقعیت این است که ممکن است دنیا برای آنان فروبریزد و فروش بیت‌کوین توسط آن‌ها احتمالاً بهترین گزینه موجود خواهد بود.
نابودی بیت‌کوین در راه است؟
البته دیدگاه دیگری نیز در این میان وجود دارد که معتقد است بیت‌کوین با ریزش کنونی بازار ارزهای دیجیتال بار دیگر اوج نخواهد گرفت و چنین نگاه دوره‌ای به بازار ارزهای دیجیتال اشتباه است. تحلیلگران سیکینگ آلفا (Seeking Alpha) با زیر سؤال بردن روایت‌های مربوط به بازیابی بازار دارایی‌های دیجیتال این سؤال را مطرح می‌کنند که آیا اساساً با رکود و بحران اقتصادی پیش رو و سقوط این دارایی‌ها، بهبودی در کار خواهد بود یا یه سمت انقراض این دارایی‌ها حرکت می‌کنیم؟
آن‌ها با اشاره به این‌که در بازار سهام، افت بازار به عنوان دوره‌ای در نظر گرفته می‌شود که یک بهبود نهایی پس از آن اجتناب‌ناپذیر است؛ می‌گویند که فعالان بازار ارزهای دیجیتال سعی کرده‌اند با ادبیاتی مشابه و با استفاده از اصطلاح زمستان ارزهای دیجیتال، چنین دوره اجتناب‌ناپذیری را برای بازار دارایی‌های دیجیتال نیز ترسیم کنند. پس از زمستان، به طور ناگزیر بهار و تابستان می‌آید و آن‌ها می‌خواهند این نوع اجتناب‌ناپذیری را به ارزهای دیجیتال نسبت دهند. این در حالی است که تحلیلگران سیکینگ آلفا معتقدند اصطلاح انقراض ارزهای دیجیتال، توصیف دقیق‌تری برای این مرحله خواهند بود.
آن‌ها معتقدند برخلاف بازار سهام که یک مکانیزم بهبود بسیار قابل‌اعتماد و اجتناب‌ناپذیر مبنی بر رشد مجدد تولید ناخالص داخلی یا رشد اقتصادی دارد که باعث رشد شرکت‌ها و قیمت سهام آن‌ها می‌شود، مکانیزم مشابهی در بازار دارایی‌های دیجیتال وجود ندارد. در واقع، در بازار سهام ماهیت چرخه‌ای بازار یک درک تحقیق‌شده از پایداری مکانیزم‌های اساسی اقتصاد است. اما تبلیغ چنین نگاهی که حتماً بازار ارزهای دیجیتال نیز به همین شکل دوباره رشد خواهد کرد؛ بیشتر در نتیجه انگیزه اقتصادی دارندگان این دارایی‌هاست تا قیمت‌ها بالاتر بروند و ارزش سبد دارایی خود را افزایش دهند، اما چنین واقعیت تحقیق‌شده‌ای وجود ندارد.
در واقع، تحلیلگران سیکینگ آلفا معتقدند در صورت تشدید رکود و بحران اقتصادی، احتمالاً ارزهای دیجیتال از بین خواهند رفت.در واقع، طرفداران و ذی‌نفعان ارزهای دیجیتال از ادبیاتی مبنی بر چرخه نزولی برای سقوط بازار ارزهای دیجیتال استفاده می‌کنند که غیرواقعی است، زیر ابعاد قتل عام بازار را نادیده می‌گیرد و بی‌هیچ دلیل روشنی فرض می‌کند که این سقوط چرخه‌ای است و دوباره بازیابی می‌شود. این در حالی است که سقوط ارزهای دیجیتال از شدیدترین سقوط‌های تاریخ مدرن بازار سهام نیز بسیار بدتر بوده است. در این سقوط حتی قوی‌ترین شرکت‌های ارزهای دیجیتال مانند کوین بیس نیز تا ۸۰ درصد افت کرده‌اند و بسیاری از پروژه‌ها و شرکت‌های کوچک و بزرگ ورشکسته شده‌اند.
تحلیلگران سیکینگ آلفا معتقدند با توجه به آن‌که ارزهای دیجیتال اصول اساسی واقعی ندارند و درآمدی ایجاد نمی‌کنند، نمی‌توانند از الگوی چرخه‌ای پیروی کنند و احتمالاً از دل این رکود اقتصادی پیش رو بیرون نخواهند آمد و منقرض خواهند شد. آن‌ها در مقاله خود مدعی هستند که روند صفر شدن ارزش بیت‌کوین و انقراض ارزهای دیجیتال احتمالاً آغاز شده است و آن‌ها راه چندانی برای بازگشت از بحران اقتصادی و رکود ندارند.
منبع: ماهنامه بازار و سرمایه شماره ۱۳۱