بازار سرمایه کشور در دو سال گذشته وضعیت مناسبی نداشته است و بعد از رشد افسارگسیخته سال‌های ۹۸ و ابتدای ۹۹ پیش‌بینی می‌شد که بازار وارد فاز تعدیل طولانی مدتی شود. در چند ماه گذشته کاهش شدید قیمت کامودیتی‌ها و نشانه‌هایی از ورود کشورهای پیشرو به رکود و متعاقبا افزایش نرخ‌های بهره بین‌المللی خبر از رکودی طولانی مدت دارد. اتفاقاتی مثل جنگ روسیه و اوکراین و احساس ناامیدی کارگزاران بازار سرمایه از بازگشت دولت به برجام در کنار شرایط فعلی کشور به نوعی سایه‌ای از نااطمینانی بر بازار سرمایه کشور انداخته است.
حال سوال این است که بازار سرمایه در چند ماه آینده چه مسیری را ممکن است طی نماید. در پاسخ باید چند متغیر را رصد کرد. متغیر اول برجام است. با توجه به طولانی شدن روند بازگشت به برجام و از سویی شروط ایران و آمریکا که به نظر شروط امکان‌پذیری نیست، به نظر می‌رسد بسیاری از کارگزاران به نوعی از توافق ناامید شده‌اند و در این شرایط این متغیر را از تصمیمات خود خارج کرده‌اند. متغیر دیگر قیمت کامودیتی‌هاست. با توجه به ریزش قیمت کامودیتی‌ها به نظر می‌رسد بسیاری از کامودیتی‌ها به نقاط تعادلی بلندمدت خود رسیده‌اند. در صورت ثبات قیمت کامودیتی‌ها می‌توان به ثبات و رشد بازار امیدوار شد. نکته سوم جنگ روسیه و اوکراین است که با توجه به اینکه سطح تنش روسیه و آمریکا و تهدید به استفاده از سلاح هسته‌ای به سطح بالایی رسیده و با توجه به در پیش بودن زمستان اروپا این اتفاق نیز تاثیر بالایی بر بازار کشور خواهد داشت. متغیر دیگر رکود پیش روی بازارهای جهانی است و متغیر مهم دیگر ناآرامی‌های این روزهای کشور.
ترکیب این متغیرها با یکدیگر و «پی بر ایی» مناسب بسیاری از سهم‌ها، کارگزاران بازار را بر آن داشته که رفتار منفعلانه‌ای را انتخاب کنند. این تصمیم را می‌توان در سطح پایین معاملات روزانه مشاهده کرد. تغییر در اندازه و شدت هر یک از متغیرهای فوق، بازار را به سمت و سوی صعود و نزول پیش می‌برد. اما یک نکته قابل تامل است. بازار سرمایه کشور در دو سال گذشته شاهد خروج شدید سرمایه بوده و تا وقتی که این متغیر مثبت نشود، نمی‌توان به ثبات یا رشد بازار امیدوار بود و این متغیر نیازمند اطمینان‌بخشی به سرمایه‌گذاران است خواه این اطمینان خود به خود به وجود آید یا از اطمینان‌بخشی دولت در مورد نرخ‌های خوراک و قیمت‌های دستوری و عدم مداخله در بازار.
-
منبع: هفته نامه اطلاعات بورس شماره ۴۶۴