از مهم‌ترین مهارت‌هایی که افراد باید در راستای دستیابی به اهداف مالی خود و همچنین حفظ ارزش دارایی‌هایشان در برابر تورم بیاموزند، مهارت سرمایه‌گذاری با ریسک کنترل شده و کسب حداکثر بازدهی ممکن است؛ مهارتی که اصطلاحاً به آن «مدیریت سرمایه» نیز می‌گویند.
مدیریت سرمایه ارتباط بسیار نزدیکی با مدیریت ریسک دارد. در واقع هدف مدیریت سرمایه نیز همچون مدیریت ریسک این است که ریسک سرمایه‌گذاری تا حد امکان کاهش یافته و بیشترین بازدهی ممکن از سرمایه‌گذاری حاصل شود. از سوی دیگر، هر فردی که می‌خواهد وارد دنیای سرمایه‌گذاری شود و سرمایه خود را به‌خوبی مدیریت کند، باید رویکرد خود را به ریسک مشخص کرده و تصمیم بگیرد که کدام‌یک از استراتژی‌های سه‌گانه مدیریت سرمایه را دنبال کند.
استراتژی‌های مدیریت سرمایه شامل سه استراتژی محتاطانه، تهاجمی و پوششی می‌شود. در استراتژی محتاطانه، سرمایه‌گذار حاضر است سود کمتری کسب کند اما اصل سرمایه خود را از زیان در امان نگاه دارد. در استراتژی تهاجمی، سرمایه‌گذار ریسک بالایی را به امید دستیابی به بازدهی بالاتر می‌پذیرد. سرمایه‌گذارانی که از استراتژی پوششی پیروی می‌کنند نیز از لحاظ میزان ریسک‌پذیری، در وضعیتی متوسط (حد وسط استراتژی‌های محتاطانه و تهاجمی) قرار می‌گیرند.
نکات مهم و تأثیرگذار در مدیریت سرمایه
برای اینکه سرمایه خود را به‌خوبی مدیریت کرده و بتوانید اهدافی که از سرمایه‌گذاری برای خود ترسیم کرده‌اید را محقق کنید، باید برخی نکات مهم را همیشه مد نظر داشته باشید. قبل از هرچیز باید بازاری که می‌خواهید در آن سرمایه‌گذاری کنید را به دقت مورد مطالعه قرار داده و با قواعد و پیچیدگی‌های آن آشنا شوید. از سوی دیگر باید با توجه به روحیات، ویژگی‌ها و محدودیت‌هایتان یک سیستم معاملاتی برای خودتان مشخص کرده و سعی کنید که تا حد امکان در چارچوب آن پیش بروید. علاوه بر این، باید همواره بر احساسات خود مسلط باشید و از تصمیمات احساسی و هیجانی بپرهیزید. حفظ اعتماد به نفس به‌ویژه هنگامی که متحمل زیان می‌شوید، از اهمیت خاصی برخوردار است.
استفاده از دانش متخصصان سرمایه‌گذاری
برای سرمایه‌گذاری موفق، همیشه لازم نیست که خودتان دانش بالایی داشته باشید و وقت زیادی را صرف رصد کردن و مطالعه متغیرهای خرد و کلان تاثیرگذار بر بازار کنید. شما می‌توانید با تکیه بر دانش متخصصانی که در قالب شرکت‌های مدیریت دارایی (شرکت‌های سبدگردان) فعالیت می‌کنند، به‌صورت غیرمستقیم اقدام به سرمایه‌گذاری کنید. مدیریت دارایی فرآیندی است که در آن یک شخص (معمولاً حقوقی) سرمایه‌گذاری از طرف یک شخص دیگر را بر عهده گرفته و تلاش می‌کند تا با استفاده از تخصص خود در زمینه سرمایه‌گذاری، بازدهی مناسبی را نصیب آن شخص کند.
شرکت‌های سبدگردان از مدیریت حرفه‌ای برخوردار بوده و تیم کاملی از متخصصان مالی و اقتصادی را نیز در اختیار دارند. این شرکت‌ها اغلب از امکانات فنی و انسانی قابل‌توجهی بهره می‌برند و به واسطه همین امکانات قادرند در بلندمدت عملکرد بهتری نسبت به متوسط بازار داشته باشند. در واقع شما می‌توانید با سپردن مدیریت دارایی‌های خود به شرکت‌های سبدگردان، هم در وقت و انرژی خود صرفه‌جویی کنید و هم در مقایسه با بسیاری از افرادی که خودشان به‌صورت مستقیم سرمایه‌گذاری می‌کنند، بازدهی بالاتری در بلندمدت کسب کنید.
گزینه‌های سرمایه‌گذاری غیرمستقیم
به طور کلی سرمایه‌گذارانی که قصد سرمایه‌گذاری غیرمستقیم دارند، می‌توانند از دو طریق مدیریت دارایی‌های خود را به شرکت‌های سبدگردان محول کنند. یک روش این است که با این شرکت‌ها قرارداد سبدگردانی اختصاصی ببندند. سبدگردانی اختصاصی یا مدیریت پرتفوی، فعالیتی است که در آن یک شرکت سبدگردان به‌صورت اختصاصی مدیریت سبد سرمایه‌گذاری یک فرد را بر عهده گرفته و با استفاده از تخصص مدیران و کارشناسان خود تلاش می‌کند که ریسک سبد را به حداقل و بازدهی آن را به حداکثر برساند.
شرکت‌های سبدگردان با توجه به سطح ریسک‌پذیری و همچنین میزان سرمایه فرد متقاضی خدمات سبدگردانی اختصاصی اقدام به تشکیل سبدی از انواع اوراق بهادار برای وی می‌کنند. البته استفاده از خدمات سبدگردانی اختصاصی برای اغلب سرمایه‌گذاران امکان‌پذیر نیست زیرا شرکت‌های سبدگردان برای انعقاد قرارداد سبدگردانی اختصاصی رقمی را به عنوان حداقل سرمایه اعلام می‌کنند که این رقم معمولاً میلیاردی است. اما برای سرمایه‌گذارانی که به دلیل نداشتن سرمایه لازم امکان سبدگردانی اختصاصی برای آنها فراهم نیست نیز گزینه خوب دیگری برای سرمایه‌گذاری غیرمستقیم وجود دارد.
گزینه دومی که اغلب شرکت‌های سبدگردان به متقاضیان سرمایه‌گذاری غیرمستقیم ارائه می‌دهند، سرمایه‌گذاری در «صندوق‌های سرمایه‌گذاری» است. این گزینه در مقایسه با سبدگردانی اختصاصی، گزینه بسیار رایج‌تری است. در واقع اکثر مشتریان شرکت‌های سبدگردان را افرادی تشکیل می‌دهند که در صندوق‌ها سرمایه‌گذاری می‌کنند، زیرا سرمایه‌گذاری در صندوق‌ها با مبالغ اندک نیز امکان‌پذیر است. علاوه بر این، صندوق‌های سرمایه‌گذاری از مزایای دیگری مانند مدیریت حرفه‌ای، کاهش ریسک سرمایه‌گذاری (از طریق تنوع دارایی‌ها) و همچنین نقدشوندگی بالا برخوردار هستند.
انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری
اگرچه صندوق‌های سرمایه‌گذاری برخلاف سبدگردانی، خدمات اختصاصی به سرمایه‌گذاران ارائه نمی‌کنند، اما این بدان معنا نیست که سلایق و روحیات سرمایه‌گذاران به کلی در این صندوق‌ها نادیده گرفته می‌شود. صندوق‌های سرمایه‌گذاری تنوع خوبی دارند و سرمایه‌گذاران می‌توانند با توجه به میزان ریسک‌پذیری خود، گزینه مناسبی را از میان انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری انتخاب کنند.
به عنوان مثال، افراد ریسک‌گریز می‌توانند در صندوق‌های درآمد ثابت سرمایه‌گذاری کنند. ترکیب دارایی‌های این صندوق‌ها به‌گونه‌ای است که ریسک سرمایه‌گذاری در آنها را به‌شدت کاهش می‌دهد. صندوق‌های درآمد ثابت به‌نوعی امکان یک سرمایه گذاری بدون ریسک را برای سرمایه‌گذاران فراهم می‌کنند. در مقابل، افرادی که ریسک‌پذیری بالایی دارند می‌توانند در صندوق‌های سهامی سرمایه‌گذاری کنند و برای سرمایه‌گذارانی که ریسک‌پذیری آنها در حد متوسط است نیز صندوق مختلط گزینه مناسبی است.
برای آشنایی بیشتر با مدیریت دارایی، سبدگردانی اختصاصی و همچنین انواع صندوق‌های سرمایه‌گذاری می‌توانید مقالات «مدیریت دارایی چیست»، «هرآنچه باید درباره سبدگردانی در بورس بدانید» و «آشنایی با صندوق‌های سرمایه‌گذاری» را در وب‌سایت آموزش مفید مطالعه کنید.
با مراجعه به وب‌سایت آموزش مفید، شما می‌توانید علاوه بر مطالعه مقالات متنوعی که تعداد آنها به بیش از ۱۲۰۰ مقاله می‌رسد، از فرصت شرکت در کلاس‌های آموزشی رایگانی که هر هفته به‌صورت آنلاین برگزار می‌شود نیز بهره‌مند شوید.