هدف اصلی دستورالعمل حاکمیت شرکتی، حمایت از حقوق سرمایه‌گذاران به ویژه سهامداران اقلیت است. همچنین، حمایت از اثربخشی، کارایی و رشد پایدار شرکت‌ها از دیگر اهداف مهم این دستورالعمل عنوان شده است.

نگین عظیمی_ روز دوشنبه پنجم دی ماه نشست خبری حاکمیت شرکتی با حضور رضا عیوضلو معاون نظارت بر بورس‌ها و ناشران، ولی‌اله جعفری سرپرست مدیریت نظارت بر بورس‌ها، مصطفی علوی رئیس اداره نظارت بر حسابرسان معتمد و گزارشگری مالی با اصحاب رسانه برگزار شد. در این نشست به تبیین اصل‌های دستورالعمل حاکمیت شرکتی پرداخته شد و ویرایش‌های صورت گرفته در آن توضیح داده شد.

در ابتدا معاون نظارت بر بورس‌ها و ناشران سازمان بورس در مورد هدف دستورالعمل حاکمیت شرکتی گفت: هدف اصلی این دستورالعمل، حمایت از حقوق سرمایه‌گذاران به ویژه سهامداران اقلیت است. محافظت از حقوق سهامداران اقلیت اصلی‌ترین انگیزه این دستورالعمل برای نظام‌مند کردن فعالیت شرکت‌ها در این راستاست. همچنین، حمایت از اثربخشی، کارایی و رشد پایدار شرکت ها از دیگر اهداف مهم این دستورالعمل است.

رضا عیوضلو افزود: این دستورالعمل شامل شش فصل است. تعاریف، اصول حاکمیت شرکتی، ترکیبات هیات‌مدیره و برگزاری جلسات و نحوه تصمیم‌گیری‌ها، برگزاری مجامع عمومی و ترکیب برگزاری و الزامات مجامع، پاسخگویی و افشای اطلاعات و گزارشگری پایداری و نظام‌مند کردن آن، شش فصل دستورالعمل حاکمیت شرکتی هستند.

به گفته او فصل ششم فصلی جدید در این دستورالعمل است که در مورد گزارشگری پایداری است.

وی با اشاره به سرفصل اصول حاکمیت شرکتی توضیح داد: حاکمیت شرکتی اثربخش و ایجاد چهارچوبی که از بازارهای شفاف و منصفانه و تخصیص کارای منابع استقبال می‌کند، موضوع فصل اول دستورالعمل حاکمیت شرکتی است.

عیوضلو ادامه داد: محافظت از حقوق سهامداران و برخورد یکسان با آن‌ها از اصول بعدی است، به گونه‌ای که حفاظت از حقوق سهامداران تسهیل شود تا آنان از اینکه برخورد یکسان با آن‌ها می‌شود، اطمینان یابند.

معاون نظارت بر بورس‌ها و ناشران سازمان بورس رعایت حقوق ذینفعان به گونه‌ای که حاکمیت شرکتی در راستای رشد پایدار و احقاق حقوق همه ذینفعان فراهم شود را اصل سوم حاکمیت شرکتی برشمرد.

او اضافه کرد: در اصل چهارم به سرمایه‌گذاران نهادی و واسطه‌های مالی پرداخته شده است؛ براساس این اصل، سهامداران مطمئن خواهند شد که حاکمیت شرکتی خوبی در مجموعه حاکم است و با خیال راحت در آن شرکت سرمایه‌گذاری خواهند کرد.

عیوضلو افزود: نظام حاکمیت شرکتی که هیات‌مدیره در شرکت مستقر می‌کند باید به گونه‌ای باشد که سهامداران اطمینان پیدا کنند که به اطلاعات مهم، به موقع دسترسی خواهند داشت و همچنین این اطلاعات به موقع افشا می‌شوند.

عضو هیات مدیره سازمان بورس در مورد اصل ششم گفت: هیات‌مدیره باید بر راهبری شرکت و نظارت بر آن مسئولیت‌پذیرتر باشد و اطمینان معقولی را برای همه سهامداران فراهم کنند که حداکثر حسن‌نیت برای منافع آن‌ها به صورت یکسانی در نظر گرفته می‌شود. همچنین در راستای اثربخش و پاسخگوتر کردن اعضای هیات‌مدیره شرکت، محدودیت‌هایی در دستورالعمل حاکمیت شرکتی لحاظ شده است و در شرکت‌های ثبت شده نزد سازمان، یک شخص نمی‌تواند در بیش از سه شرکت یا سه کمیته عضو هیات‌مدیره یا عضو کمیته باشد.

رضا عیوضلو در مورد اعضای مستقل هیات‌مدیره شرکت‌ها ادامه داد: در ساختار کمیته‌ها تصریح شده که هیات‌مدیره حتما باید از سه کمیته حسابرسی، انتصابات و ریسک برخوردار باشد و اکثریت اعضای این کمیته‌ها باید با اشخاص مستقل باشد. در همین راستا کمیته‌ها حتما باید از منشور مصوب هیات‌مدیره برخوردار باشند به طوری که وظایف و نحوه اتخاذ تصمیم‌ها در منشور کمیته‌های مذکور مشخص و روشن شده باشد.

به گفته معاون نظارت بر بورس‌ها و ناشران سازمان بورس، بحث معاملات با اشخاص وابسته از مباحث مهم در این دستورالعمل است. همچنین در این دستورالعمل تاکید شده که معاملات باید به گونه‌ای باشد که تضاد منافع به شدت کنترل شود و همه سهامداران از منصفانه بودن معاملات اطمینان یابند.

وی گفت: الزام به افشای عمومی معاملات با اهمیت با اشخاص وابسته، همچون موضوع معامله، قیمت معامله، فرایند تعیین قیمت و دلایل عدم انجام معامله با اشخاص غیروابسته از دیگر موارد مرتبط با اشخاص وابسته هستند.

عیوضلو در ادامه افزود: فراهم کردن بستر مطالبه‌گری برای سهامداران اقلیت را از دیگر سرفصل‌های مهم در این دستورالعمل است.

این مقام مسئول در سازمان بورس اضافه کرد: هیات مدیره شرکت باید در راستای اصول حاکمیت شرکتی، اقدامات و سازوکارهای اثربخش خود را برای سهامداران در مجمع تشریح کند و همچنین در مجامع، اظهارنظر کمیته حسابرسی در خصوص معاملات با اشخاص وابسته ارائه شود. همچنین لازم است تعداد جلسات کمیته‌های تخصصی به همراه رئوس مطالب و نتایج به سمع سهامداران برسد.

عیوضلو تشریح کرد: هیات‌مدیره شرکت‌ها باید برنامه‌های راهبردی خود را در مجامع تشریح کنند و اعلام کنند تا چه میزان موفق به تحقق این برنامه‌ها شده‌اند.

عضو هیات مدیره سازمان بورس مطرح کرد: در فصل گزارشگری پایداری باید مشخص شود درباره چه سرفصلی، چه میزانی هزینه شده است.

وی در پایان افزود: شرکت در راستای رویکرد توسعه بازار لازم است اطلاعات لازم در زمینه مسائل مالی، اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی را به اطلاع سهامداران برساند و مخارج کامل این سرفصل‌ها افشا شود. همچنین، حسابرس مستقل باید درباره افشای کامل کمک‌های عام المنفعه در بند جداگانه‌ای توضیح دهد.

همچنین در انتها و پس به پایان رسیدن سخنان معاون نظارت بر بورس‌ها و ناشران سازمان بورس، پرسش و پاسخی بین خبرنگاران و مسئولانی که در نشست حضور داشتند برگزار شد.