به گزارش صدای بورس، امیرحسین کاکایی کارشناس صنعت خودرو با بیان اینکه در دنیا دو نوع روش قیمتگذاری خودرو وجود دارد، گفت: یک روش، قیمتگذاری طبق مکانیزمهای بازار آزاد است. به طور مثال، در ایران خودروسازها در حاشیه بازار قیمت را تعیین میکردند و بازار به تعادل میرسید، اما این روش به دلیل دلالبازی و عدم شفافیت طرفدار ندارد، تا جایی که حتی خودروسازان هم میتوانند از آن سوءاستفاده کنند.
وی روش دیگر را قیمتگذاری دستوری عنوان کرد و افزود: کشورهایی با بازارهای کنترل شده از این روش استفاده میکردند و مشاهده شد که در پنج سال گذشته، در کشور ما نیز مورد استفاده قرار گرفت و صدمات گستردهای به بازار و صنعت خودرو وارد کرد، به طوری که برآوردها نشان میدهد میزان خسارت وارده به صنعت خودرو با استفاده از قیمتگذاری دستوری حداقل ۱۲۰ هزار میلیارد تومان است که به طور مستقیم به این صنعت وارد آمده است. ضمن اینکه هزینه فرصت از دست رفته بالای ۲۰۰ تا ۲۵۰ هزار میلیارد تومان است که به صورت یک رانت در اختیار عدهای قرار داده شده است و علاوه بر تخریب صنعت، هیچ کنترل عملیاتی از سوی وزارتخانه یا دولت روی قیمتها و بازار صورت نگرفته است.
این استاد دانشگاه، عرضه خودرو در بورس کالا را به دلیل شرایط خاص اقتصاد کشورمان روشی جدید عنوان کرد و گفت: عرضه خودرو در بورس کالا علاوه بر ایجاد یک بازار منطقی و شفاف، باعث کنترلهای حداقلی روی بازار هم شده است.
کاکایی با بیان اینکه در شش ماه اول این ابزار برای عرضه خودروهای گرانقیمت در بورس به کار رفت، خاطرنشان کرد: این روش باعث ایجاد تعادل در بازار شد، به طوری که در مورد خودرویی همچون هایما مشاهده شد که بعد از پنج بار عرضه، بر اساس قیمت پایه فروخته شد. ضمن اینکه اخیراً خودرویی همچون ۲۰۷ با حدود ۵۰ تا ۶۰ میلیون تومان زیر قیمت بازار در بورس کالا عرضه شد، بنابراین بورس کالا در همان ابتدای راه بهصورت ذاتی، نه تنها تخریبی در بازار انجام نداد، بلکه میتوان ادعا کرد این روش در میانمدت باعث کاهش قیمتها میشود.
وی افزود: با عرضه خودرو در بورس کالا میتوان امیدوار بود که دولت به جای اینکه روی قیمتگذاری و کنترل بازار که از عهدهاش خارج است وقت بگذارد، به سمت رفع موانع تولید گام بردارد و براساس درآمدی که از عرضه خودرو در بورس کالا با قیمتهای نسبتاً آزاد به دست میآید، میزان تولید را افزایش دهد.
این کارشناس صنعت خودرو با تأکید بر اینکه این روش در وضعیت فعلی تنها ابزار دولت برای تعیین قیمتگذاری و فروش محصولات دو خودروساز اصلی کشور است، تصریح کرد: من ادعا نمیکنم که بورس کالا روشی عالی محسوب میشود، اما معتقدم حداقل از دو روش قبلی بهتر است.
وی یادآور شد: اگر قرار باشد قیمتها متعادل شود، هیچ راهی نیست جز اینکه دولت و مجلس به سمت رفع موانع تولید گام بردارند و شرایطی را بهوجود آورند که هم تولید و کیفیت خودرو بالا برود و هم در میانمدت یا درازمدت بتوانند قیمت تمام شده را پایین بیاورند. هر چند که بعید میدانم در چنین فضای اقتصادی که ارزش ریال رو به کاهش است، کسی بتواند قیمتی را پایین بیاورد، اما تنها چیزی که در بهترین حالت میتوان به آن امیدوار بود، این است که دولت بتواند عرضه مناسبی را داشته باشد و کسی از تولیدکنندگان، واردکنندگان و یا عرضهکنندگان نتواند از کمبودها سوءاستفاده کند و این همان چیزی است که باید به دنبال آن بود و عرضه خودرو در بورس کالا شرط لازم این اتفاق است.