با این حال، اعلام شد که این مصوبه روز یکشنبه منتشر می‌شود و آخر هفته تنها با گمانه‌زنی‌هایی در خصوص این دستورالعمل همراه بود که بعد از انتشار مشخص شد که چندان صحیح نبوده و رازداری اعضای شورای رقابت در این خصوص ستودنی است. این مصوبه بالاخره در روز یکشنبه و میانه‌های بازار منتشر شد و فشار فروش را در خودروسازان و قطعه سازان بورسی تشدید کرد. اما به دلیل ریسک سیستماتیک ایجاد شده، سایر گروه‌های بازار نیز به صف فروش کشیده و بازار یکدست قرمز بود.
مصوبه شورای رقابت نه تنها گره‌ای باز نکرد، بلکه چند گره بر بحران قیمت‌گذاری و صنعت درمانده خودرو افزود. قیمت‌گذاری به سازمان حمایت واگذار و در اقدامی بی سابقه، مقایسه با خودروهای خارجی به لحاظ کیفی و قیمتی در فرمول افزوده شد. اما قیمت‌گذاری سازمان حمایت، باید مجددا به تایید شورای رقابت برسد. حال آنکه شورای رقابت ذاتا حق قیمت‌گذاری ندارد و باید فرمول بدهد. در این میان رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس هم مخالف مصوبه شورای رقابت بوده و اظهار داشت که رئیس‌جمهوری هم مخالف هستند.
خبهمن هم شفاف‌سازی کرد که همچنان در بورس کالا می‌فروشیم و خساپا هم بعد از شفاف سازی مبهم خود، متوقف شد. توقف در شرایطی که حجم قابل توجهی آپشن در این نمادها مورد داد و ستد قرار می‌گیرد، منطقی به نظر نمی‌رسد. واکنش‌ها در سمت وزارت اقتصاد و سازمان بورس، با سکوتی چند روزه همراه بوده و در نهایت پس از برگزاری جلسه شورایعالی بورس، این شورا موضع دیگری را اعلام کرد و آن لزوم عرضه خودروهای پذیرفته شده در بورس کالاست. در میانه‌های هفته، نمادهای خودرویی که برخی یک سوم ارزش خود را از دست داده‌اند، به سمت مثبت حرکت کرده و تا صف خرید هم پیش رفتند. مجمع خودرو در میانه هفته، با حضور فعالان مجازی بورس در مجمعی حضوری، داغ بود و بحث‌های آن روزهای داغ کلاب هاوس را به ذهن افراد تداعی کرد. در کش و قوس شورای رقابت و شورایعالی بورس، مجلس وارد عمل شده و در کمیسیون تلفیق مصوبه‌ای به بودجه افزوده است که بتواند بخش عمده‌ای از میزان رقابت خودرو در بورس کالا را به جیب دولت بریزد. در حاشیه مجمع خودرو، اخبار مثبتی از خاور نیز مخابره شد و اینکه ایران خودرو پیش بینی کرده که امسال بتواند از خاور بیش از ۳ هزار میلیارد تومان سود نقدی شناسایی کند، یک تحول اساسی در این نماد است.
خبری شوکه‌کننده
در میان دعواهای خودرویی که به آب شدن سرمایه‌های مردم در بورس منجر شده، خبری از تورم مسکن در دی ماه، همگان را شوکه کرد. در حالی که دلار در دی ماه رشد خاصی نکرده بود، مسکن در تهران ۹.۸ درصد فقط در دی ماه رشد کرده است. به نظر بورس به بزرگترین بازنده بازارها در سال جاری تبدیل شده است.
انباشت ارزهایی که در ماه‌های ریاست علی صالح آبادی به دلیل اختلاف شدید قیمت آزاد و نیما به اقتصاد برنگشته بود، با سیاست ارزی فرزین در بازار عرضه شدند و سبب کاهش قیمت ارز آزاد شد. در این شرایط، پتروشیمی‌ها همچنان ارز خود را به قیمت نیمایی می‌فروشند و قیمت‌گذاری آنها هم با ارز ۲۸ هزار تومانی است. با این حال صدایی از هلدینگ‌های پتروشیمی و سهامداران عمده پتروشیمی‌ها شنیده نمی‌شود. رانت این سمت بازار دست کمی از بازار خودرو ندارد اما فعلا کسی به آن توجه نمی‌کند و این خود عاملی است که بازار توجهی به گروه پتروشیمی ندارد. در این گروه، اوره با آن چنان سرعتی سقوط کرد که از بیش از ۲ برابر قیمت متانول به کمتر از آن رسید!
قیمت گاز در همه جهان هر روز منفی است و به نظر می‌رسد که سقف قیمتی گاز در بهمن ماه پایان خواهد یافت. در این میان شایعاتی مطرح شده است که دولت به متانولی‌ها در قیمت گاز تخفیف خواهد داد. قیمت دلاری سهام متانولی در کف تاریخی خود است.
بانک گوش به فرمان خودرو
گروه بانکی هم با فرمان خودرویی سقوط کرده بود، در اواخر هفته اندکی بهبود یافت. وسینا در انتظار بازگشایی پاکت‌های مزایده فروش شرکت توسعه اعتماد مبین است و این یعنی بالاخره خریداری آمده است. اثر این موضوع بر بانک سینا می‌تواند تا صد تومان به ازای هر سهم باشد.
ربع سکه ۳۰۰ هزار تومانی در بورس پایین آمد و ۸.۱ میلیون تومان معامله شد. در بازار آزاد، قیمت ربع سکه بالای ۹ میلیون تومان ثابت مانده است و به نظر آربیتراژ اندکی در این بازار وجود دارد.
در بازار جهانی، آمار اشتغال آمریکا عجیب و غریب بود و بیکاری به ۳.۴ درصد رسید، کمترین در بیش از نیم قرن اخیر. حالا بار دیگر انتظار می‌رود که نرخ بهره در آمریکا افزایش یابد و بیش از انتظارات قبلی رشد کند. در نتیجه، بازارهای جهانی فلزات شدید واکنش منفی نشان دادند و چند درصدی کاهش یافتند.
مس زیر ۹ هزار دلار و طلا زیر ۱۹۰۰ دلار رفت. روی همچنان بالای ۳۲۰۰ و سرب حدود ۲۲۰۰ دلار است. آلومینیوم که لیدر رقابت در بورس کالا شده، در قیمت ۲۵۰۰ دلار معامله می‌شود. شمش مدت دار فایرا بالای ۱۲۰ میلیون تومان معامله شد که رقابت بالای ۴۰ درصد را نشان می‌دهد. بدترین عرضه و کمترین رقابت متعلق به آلومینیوم المهدی است که شرکت زیرمجموعه رمپناست که محصولات آف گرید عرضه کرده است. مس هم در بورس کالا ۳۵۰ میلیون تومان و روی ۱۱۰ میلیون تومان داد و ستد شد. شمش فولاد تا بیش از ۲۱ میلیون تومان معامله شد. قیمت‌هایی ۵۰ درصد بیش از تابستان امسال و کاوه یکی از بهترین‌ها در میان فروش بیلت بورسی‌هاست. محصول فجر نیز بیش از ۱۵ درصد رقابت شد. فولاژ در این گروه، با راه‌اندازی طرح توسعه یزد یک، تحول عظیمی را در پیش رو دارد.
در عرضه‌های اولیه، صف ثجنوب عرضه شد و فروژ به قیمت عرضه اولیه رسیده، اما سیمان اردستان و غدانه می‌تازند. وساخت پس از چند روز صف فروش، بار دیگر شاهد خرید با هدف تصاحب مدیریتی بود. ثاخت و زیرمجموعه‌های ثمسکن هم پرحجم بودند. مجمع ثمسکن هم تنها ۵۰ ریال کف دست سهامداران گذاشت.
در گروه بیمه‌ای، اقبال به بیمه میهن پس از رشد شارپ کم شده و بیمه البرز موفق به شکستن ۲۰۰ تومان شده، بیمه سینا با فروش املاک به نمادی پرنوسان تبدیل شده است. حشکوه در زیرمجموعه‌های فدک، لیدر شده است، حآفرین پس از معامله سنگین و انتقال از حقوقی به حقیقی، به زیر ۴۰۰ تومان برگشت. صندوق پالایش بعد از عرضه ناموفق شتران، حالا نمادهای دیگر را هم روی میز فروش گذاشته است و در حال نزدیک شدن به ۸۵ درصد NAV است. در سمت دارا یکم اما خبری نیست. در کمال ناباوری فعالان بازار سرمایه، وزارت نفت بهتر از وزارت اقتصاد توانست مشکل صندوق‌های ETF دولتی را در بورس حل کند.
بازار نگاه مثبتی به سیمانی‌ها دارد، هر چند که فعلا خبری از رقابت در بورس کالا نیست، اما این آخرین روزهای آرام است و بازار انتظار دارد با نزدیک شدن به فصل ساخت و ساز، شاهد رشد قیمت سیمان باشیم. نمادهای سیمانی با P/E ۴-۵ و سود نقدی بالا، به بخش مهمی از پرتفوی فعالان تبدیل شده‌اند.
اما خبری که می‌تواند بازار و شرکت‌ها را متحول سازد، ابلاغ سیاست برگشت ارز و نحوه تسعیر است. بدین ترتیب شرکت‌ها می‌توانند اسکناس وارد کرده و ارز خود را به قیمت اسکناس بفروشند. در این هفته حدود ۲ همت پول از بازار خارج شد.
عملکرد شاخص در کل هفته
در اولین روز کاری هفته با انتشار دستورالعمل شورای رقابت فشار فروش یکباره بر بازار حاکم شد. عرضه در خودروسازان سبب شد که کلیت بازار تحت تأثیر قرار گیرد. حجم و ارزش معاملات کاهش یافت و در محدوده ۵۵۰۰ میلیارد تومان قرار گرفت. شیب خروج پول از بازار نیز افزایشی بود و ۱۰۰۰ میلیارد تومان را ثبت کرد. از اتفاقات دیگر که بازار روز یکشنبه، آمار اشتغال آمریکا بود که بازارهای جهانی را تحت تأثیر قرار داد. نفت و طلا کاهش قابل توجهی داشتند. درنهایت بازار در بزرگترها بخصوص فلزی‌ها و پتروشیمی‌ها نزدیک صفر معامله شدند اما وضعیت منفی می‌تواند به این صنایع نیز سرایت کند. در نهایت شاخص کل با ریزش درحدود ۱.۰۹ درصدی در رقم یک میلیون و ۵۴۰ هزار واحد ایستاد.
جریان تعادل
در روز دوشنبه با تخلیه هیجان‌های فروش بازار به تعادل رسید. بسیاری از سهم‌ها در محدوده حمایتی قرار گرفتند. بازار نه خریدار خاصی و نه فروشنده قوی داشت. بازار در اثر شوک‌ها و خبرهای منفی در حالت رکود قرار گرفت و ارزش معاملات افت قابل توجهی داشت و در محدوده ۴۷۰۰ میلیارد تومان ثبت شد. گروه بانکی با افزایش تقاضا لیدر بازار شدند و راه خود را از گروه خودرویی جدا کردند. گروه ساختمانی نیز معاملات بدی نداشت و بیشترین ورود نقدینگی حقیقی را ثبت کردند. از اخبار مهم این روز می‌توان به خبر دادن خبهمن از پیگیری موضوع خروج خودرو از بورس کالا تا حصول نتیجه اشاره کرد. شیب خروج نقدینگی حقیقی‌ها کاهش یافت و به ۵۰۰ میلیارد تومان رسید. دو نماد میدکو و شپدیس بیشترین تأثیر منفی بر شاخص کل داشتند. و در نهایت شاخص کل با کاهشی حدود ۰.۱۵ درصدی به رقم یک میلیون و ۵۳۷ هزار واحدی رسید.
بازگشت تقاضا در اکثر گروه‌ها
در سومین روز کاری هفته با اخبار مثبت خودرویی‌ها بازار سبزپوش شد. خبر کمیسیون تلفیق مجلس در مورد لزوم عرضه خودرو از طریق بورس کالا و تصویب این الزام در بودجه ۱۴۰۲ توسط کمیسیون تلفیق، باعث بازگشت تقاضا در اکثر گروه‌ها بودیم. انبوه‌سازی و غذایی‌ها بیشترین ارزش معاملات کوچکترها را رقم زدند. گروه فلزات با توجه به عملکرد قابل قبول و رشد قیمت‌های فروش محصولات خود مورد اقبال سرمایه‌گذاران قرار گرفتند. ارزش معاملات در محدوه ۵۰۰۰ میلیارد تومان بود که با روزهای اوج فاصله بسیاری دارد. گروه پتروشیمی‌ها باتوجه به تعیین و تکلیف نرخ نیما در روزهای آتی شاهد تحرکات مثبت در این گروه بودیم. در گروه بانکی بانک ملت برای مجمع افزایش سرمایه متوقف می‌شود که در معاملات این روز با خریدهای حقوقی معاملات جالبی داشت. شاخص کل با رشد ۱.۲۱ درصدی به رقم یک میلیون و ۵۵۶ هزار واحدی رسید.
بازار نوسانی بین عرضه و تقاضا
در آخرین روز هفته بازار با تقاضا شروع شد اما به تدریج عرضه‌ها در بازار شدت گرفت. سیمانی‌ها، فلزی‌ها و خودرویی‌ها در کانون توجه بازار بودند. در بازار روز چهارشنبه فشار فروش سنگینی به چشم نمی‌خورد. سرمایه‌گذاران اشتیاقی برای خرید نداشتند و ارزش معاملات خرد همچنان پایین و در محدوده ۴۵۰۰ میلیارد تومان قرار گرفت که می‌توان یکی از دلایل آن را تعطیلات ۳ روزه پیش رو دانست. از مصوبات روز گذشته کمیسیون تلفیق می‌توان به واریز ۸۵ درصد رقابت در بورس کالا به خزانه که به حمل و نقل عمومی اختصاص یابد، اشاره کرد. اخبار مثبت از بودجه در خصوص نرخ گاز و تعدیل آن به گوش می‌رسد که می‌تواند نجات بخش بازار باشد. در نهایت شاخص کل با رشد اندک در سطح یک میلیون و ۵۵۸ هزار واحدی قرار گرفت.
- ندا کریمی - کارشناس بازار سرمایه
- شماره ۴۸۲ هفته نامه اطلاعات بورس