اگر بخواهیم ببینیم که این مسئله مالیات بر عایدی سرمایه رخ خواهد داد یا خیر باید بگوییم که در سال جاری از سمت شهرداری اعلام شد افرادی که بالای ۵۰ واحد ملک در تهران دارند به اداره دارایی برای گرفتن مالیات خانههای خالی معرفی شدند و عدد مالیاتی که اخذ شد بسیار کوچک بود، به میزانی که نسبت این اعداد و خانههای خالی که در سطح شهر تهران است نزدیک به صفر بود و این نشاندهنده آن است که در هر صورت قدرت دست افرادی است که داراییهای فیزیکی دارند و صاحب ملک و این نوع بیزنسها هستند که نمونه آن را میتوان در بحث خودرو مشاهده کرد، داستانی که مشخصا در نمونههای بارز آن اتفاق افتاده است.
در شرایطی که تورم وجود دارد و انتظارات تورمی نیز بالاست طبیعتا بورس کالا بهترین روش است برای اینکه خودرو به دست مردم برسد و هم قیمتی پایینتر از قیمت بازار خودرو تحویل بگیرد و هم کارخانه منتفع شود که بتواند جریان نقد و سرمایه در گردش را حفظ کند و دیده میشود که به سادگی این قانون زیر سوال میرود و سازمان بازرسی ورود میکند و شورای رقابت با جدیت میایستد که چون اینها کالاهای انحصاری هستند باید به صورت گذشته عرضه شود و به این موضوع توجه نمیکنند که ۸۰ تا ۹۰ درصد این خودروها حتی در سامانه یکپارچه و قرعهکشی به مردم نمیرسد و شاهد بودیم که چندی پیش مدیرعامل بهمن موتور مصاحبهای داشت و گفت ۸۰ درصد خودروهای ثبتنامی گروه بهمن اصلا برای سرویس اولیه مراجعه نکردهاند و این یعنی که این خودروها یا در انبار هستند و یا در نمایشگاهها و زمانی که به این میزان عدم شفافیت در اقتصاد وجود دارد و اصطلاحا بیمار در حال مرگ است، مالیات بر عایدی سرمایه نمیتواند اتفاق بیفتد چون به همان صورتی که در حال حاضر مالیات را برای کسب و کارها بر روی گردش حساب صاحبان کسب و کار و بر اساس گردش مالی که در بانک دارند، برآورد میکنند، آنها راه دور زدن قانون را پیدا کردهاند و کسی که کارش خرید و فروش ملک است نیز این راه را پیدا میکند.
در کل در شرایط و اقتصاد غیرشفاف نمیتوان بر روی مالیات بر عایدی سرمایه حسابی باز کرد و به همان صورتی که در حال حاضر بسیاری از صاحبان کارخانهها دو دفتره جلو میروند و خود را زیانده نشان میدهند و مالیاتی پرداخت نمیکنند و اصطلاحا فرار مالیاتی دارند، در نهایت این موضوع تاثیری برای بازار سرمایه نخواهد داشت چرا که برای بازار سرمایه متغیرهای دیگری اثرگذار است و به نظر نمیرسد بخاطر این موضوع، فرار سرمایه از بازارهای دیگر صورت بگیرد و موجب شود که بازار سرمایه شرایط بهتری پیدا کند اما اگر مالیات بر عایدی سرمایه بخواهد بر سپردههای بانکی اشخاص حقوقی به صورت جدی اتفاق بیفتد، میتواند بر روی بازار اثرگذار باشد.
- روزبه شریعتی - مدیر معاملات کارگزاری اقتصاد بیدار
- شماره ۴۸۳ هفته نامه اطلاعات بورس