گرچه از نظر فنی در مجموعه جوایز نوبل قرار نمی‌گیرد، اما دریافت‌کنندگان این جایزه را «برنده جایزه نوبل اقتصاد» می‌نامند. امروزه این جایزه از سوی آکادمی سلطنتی علوم سوئد در استکهلم به برندگان اهدا می‌شود.
تاکنون ۵۴ جایزه نوبل اقتصاد به ۹۱ اقتصاددان از سراسر جهان تعلق گرفته است که اقتصاددانان آمریکایی با بیش از ۶۰ جایزه، بیشترین سهم را به خود اختصاص داده‌اند. در شماره‌های قبل، با تعدادی از برندگان جایزه نوبل اقتصاد آشنا شدید. در این شماره نیز به معرفی ریچارد استون، اقتصاددان بریتانیایی برنده نوبل اقتصاد در سال ۱۹۸۴ میلادی می‌پردازیم. او به دلیل مشارکت بنیادی در توسعه نظام‌های حساب ملی (پیاده‌سازی تکنیک‌های حسابداری کامل و یکپارچه برای اندازه‌گیری فعالیت‌های اقتصادی یک کشور را گویند) موفق به دریافت این جایزه شد.
ریچارد استون
سر جان ریچارد نیکلاس استون، اقتصاددان برجسته بریتانیایی و دارنده مدال جرج پنجم (عالی‌ترین نشان امپراتوری بریتانیا) در آگوست ۱۹۱۳ در شهر لندن متولد شد. او به دلیل توسعه یک مدل حسابداری که در پیگیری و اندازه‌گیری فعالیت‌های اقتصادی در سطح ملی (و بعدها در سطح بین‌المللی) مورد استفاده قرار می‌گرفت، در سال ۱۹۸۴ جایزه نوبل اقتصاد را دریافت کرد.
ریچارد استون زمانی که هنوز کودک بود، وارد مدرسه وست‌مینستر شد. در ۱۷ سالگی به همراه پدرش (که به عنوان قاضی در شهر مدرس منصوب شده بود) به هند رفت. در مدت یک سال از کشورهای مالزی، سنگاپور و اندونزی دیدن کرد و بعد به لندن بازگشت و از ۱۹۳۱ به مدت دو سال در کالج گانویل و کایوس (کمبریج) مشغول به تحصیل در رشته حقوق شد. استون جوان بعدها با تغییر رشته به تحصیل در رشته اقتصاد پرداخت. او به علم اقتصاد علاقه داشت و معتقد بود: اگر تعداد اقتصاددانان بیشتر بود، جهان جای بهتری بود.
در جریان رکود بزرگ بریتانیا در دهه ۱۹۳۰ میلادی (Great Slump)، افزایش شدید نرخ بیکاری در بریتانیا استون را ترغیب کرد تا به شناسایی ریشه‌های این بحران و راه‌های غلبه بر آن بپردازد. البته او در این راه با چالش بزرگی روبه‌رو بود: والدینش از انتخاب او ناخرسند بودند. با این حال، استون مشتاق بود که اقتصاددان شود. در این رشته، او تحت تعلیم دو اقتصاددان بریتانیایی یعنی ریچارد کان و جرالد شاو قرار گرفت. با این حال، در دانشگاه کمبریج، ذهن آماری و کمیتی استون بیش از همه تحت تاثیر کالین کلارک، اقتصاددان و آمارشناس بریتانیایی- استرالیایی قرار گرفت. کلارک او را به پروژه خود برای اندازه‌گیری درآمد ملی راه داد. این همان پروژه‌ای است که بعدها به شهرت استون منجر شد و جایزه نوبل اقتصاد را برایش به ارمغان آورد. رابطه این دو بعدها به دوستی صمیمی تبدیل شد.
استون در سال ۱۹۳۵ زمانی که ۲۲ سال داشت، از دانشگاه کمبریج فارغ‌التحصیل شد و تا آغاز جنگ جهانی دوم در شرکت بیمه لویدز لندن مشغول به کار شد. در زمان جنگ، او به عنوان آمارشناس و اقتصاددان به همراه جیمز مید (اقتصاددان بریتانیایی برنده جایزه نوبل ۱۹۷۷) برای دولت بریتانیا کار می‌کرد. به درخواست دولت، آنها به تجزیه و تحلیل شرایط اقتصادی بریتانیا در ارتباط با کل منابع موجود کشور در زمان جنگ پرداختند. در این زمان بود که آنها نسخه‌های اولیه نظام حساب‌های ملی را ارائه کردند. نتیجه فعالیت این دو اقتصاددان، شکل‌گیری نخستین حساب‌های ملی بریتانیا در سال ۱۹۴۱ بود. پس از سال ۱۹۴۱، همکاری استون و مید به پایان رسید چون اداره آنها به دو بخش متفاوت و مجزا تبدیل شد. در این زمان، مید مسئول بخش اقتصادی و استون مسئول بخش درآمد ملی شد.
پس از پایان جنگ، در سال ۱۹۴۵ استون شغل دولتی را ترک کرد و از ۱۹۴۵ تا ۱۹۵۵ به عنوان مدیر بخش تازه تاسیس شده اقتصاد کاربردی در دانشگاه کمبریج مشغول به کار شد. او در ۱۹۸۰ از کمبریج بازنشسته شد.
ریچارد استون در دسامبر ۱۹۹۱ از دنیا رفت.
- علی دانیال - روزنامه‌نگار
- شماره ۴۸۵ هفته نامه اطلاعات بورس