صدای بورس - مهراز حبیبی، در کودکان، علت اصلی چاقی عدم تعادل بین کالری مصرفی و میزان فعالیت بدنی انجام شده است.
چرا باید نگران چاقی کودکان باشیم؟
کودکان آینده جامعه هستند و برای ساختن آینده ای عالی به نسلی سالم نیاز داریم. درست مانند چاقی بزرگسالان، چاقی دوران کودکی نیز خطر ابتلا به بسیاری از بیماری ها مانند دیابت نوع 2، دیس لیپیدمی، کبد چرب، مشکلات اسکلتی عضلانی مانند اختلال حرکت، افزایش شیوع شکستگی ها و دردهای مفصلی اندام تحتانی را افزایش می دهد. و شدت این بیماری ها با شدت چاقی بیشتر می شود. بسیاری از این کودکان چاقی را تا بزرگسالی نیز حمل می کنند. علاوه بر سلامت جسمانی، چاقی دارای پیامدهای روانی اجتماعی مانند اعتماد به نفس ضعیف، افسردگی، اضطراب و کاهش کیفیت زندگی مرتبط با سلامت است.
علل چاقی در کودکان
چاقی یک بیماری پیچیده است که از ترکیبی از عوامل محیطی، رفتاری و ژنتیکی ناشی می شود. در کودکان، علت اصلی چاقی عدم تعادل بین کالری مصرفی و میزان فعالیت بدنی انجام شده است. غذای ناسالم یکی از عوامل اصلی چاقی کودکان است. کودکانی که غذاهای پر کالری، چربی، قند و نمک مصرف می کنند در معرض خطر افزایش وزن یا چاقی قرار دارند. فست فود، تنقلات فرآوری شده، نوشیدنی های شیرین و غذاهای راحت از جمله مقصران رایج هستند.
یکی دیگر از عوامل اصلی چاقی در دوران کودکی عدم فعالیت بدنی است. کودکانی که به تلویزیون، بازی های ویدیویی یا رایانه معتاد هستند، کمتر به فعالیت بدنی منظم می پردازند. این سبک زندگی بی تحرک، همراه با عادات غذایی ناسالم، می تواند منجر به افزایش وزن شود. علاوه بر رژیم غذایی و ورزش، سایر علل کمتر شایع چاقی کودکان، اختلالات ژنتیکی، اختلالات هورمونی و مشکلات ناشی از دارو است.
چگونه چاقی را در کودکان تشخیص دهیم؟
واژه چاقی به معنای چربی اضافی است. با توجه به هزینه بالای ارزیابی چربی کل بدن، یک نشانگر ساده و موثر به نام شاخص توده بدنی (BMI) برای شناسایی چاقی در کودکان دو ساله یا بیشتر استفاده می شود.
شاخص توده بدنی (BMI) یک شاخص ارزان و قابل اعتماد برای اضافه وزن و چاقی در کودکان و نوجوانان دو ساله و بالاتر به دلیل هزینه بالای اندازه گیری چربی کل بدن است.
وزن برای قد معیار استاندارد اضافه وزن و چاقی در کودکان زیر دو سال است. BMI بالاتر از صدک 85 اضافه وزن و BMI بالاتر از صدک 95 چاق در نظر گرفته می شود. اندازه گیری دور کمر کودک نیز می تواند به تشخیص چاقی کمک کند. چاقی شکمی یا چربی اضافی دور کمر با افزایش خطر مشکلات سلامتی مانند دیابت و بیماری قلبی مرتبط است. دور کمر بالاتر از صدک 90 یک علامت هشدار برای خطرات بالقوه سلامتی در نظر گرفته می شود.
چگونه از چاقی در کودکان جلوگیری کنیم؟
پیشگیری بهتر از درمان و حتی مقرون به صرفه است. با پرداختن به علل ریشه ای چاقی در کودکان، می توانیم به پیشگیری از مشکلات درازمدت سلامتی و ارتقای رشد سالم برای نسل های آینده کمک کنیم. باید یک رویکرد چند وجهی از جمله والدین، مدارس، ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی، جوامع و سیاست گذاران وجود داشته باشد. همه آنها نقش اساسی در ترویج عادات سالم و پیشگیری از چاقی کودکان دارند.
والدین باید فعالیت بدنی را در کودکان تشویق کنند:
الف) انجام فعالیت بدنی منظم مانند ورزش کردن، پیاده روی و غیره.
ب) شرکت در این فعالیت ها با فرزندانشان.
ج) محدود کردن زمان نمایش کودک از جمله تلویزیون، بازی های ویدیویی و تلفن های هوشمند تا دو ساعت در روز.
والدین باید تغذیه سالم را در کودکان ترویج دهند:
الف) به فرزندان خود یک رژیم غذایی متعادل و غنی از میوه ها، سبزیجات، غلات کامل، گوشت بدون چربی و چربی های سالم ارائه دهند. آنها باید تعداد غذاهای فرآوری شده، نوشیدنی های شیرین و تنقلات پرکالری مصرفی کودک خود را محدود کنند.
ب) الگو قرار دادن فرزندان خود برای ترویج عادات غذایی سالم به گونه ای که کودکان باید الگوبرداری کنند.
روش های دیگری که والدین می توانند تطبیق دهند:
الف) از خواب کافی اطمینان حاصل کنید: زمان خواب ثابتی را تنظیم کنید و یک محیط خواب آرام ایجاد کنید.
ب) وزن کودک را کنترل کنید: برای نگرانی با ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی مشورت کنید.
مدارس می توانند کودکان را تشویق کنند:
الف) برگزاری کلاس های تربیت بدنی.
ب) ترویج بازی فعال در طول تعطیلات.
مدارس می توانند تغذیه سالم را ترویج کنند:
الف) آموزش تغذیه سالم به کودکان.
ب) ارائه گزینه های غذایی سالم در کافه و بوفه مدرسه.
جامعه می تواند فعالیت بدنی را تشویق کند توسط:
الف) ارائه مراکز اجتماعی، باشگاه های ورزشی، و برنامه های بعد از مدرسه برای کودکان که می تواند سرگرم کننده و سالم باشد و سبک زندگی فعال را ترویج کند.
ب) ایجاد محیط های امن که ممکن است شامل بهسازی پیاده روها، پارک ها و مسیرهای دوچرخه سواری و ایجاد محیط امن برای فعالیت کودکان باشد.
جامعه می تواند تغذیه سالم را ترویج کند:
الف) برپایی باغ های اجتماعی، بازارهای کشاورزان و کلاس های آشپزی.
ب) آموزش غذاهای سالم و تهیه آنها به کودکان و خانواده ها.
ج) حمایت از سیاست هایی که عادات سالم و رژیم غذایی سالم را ترویج می کند.