در سال‌های آخر دولت محمود احمدی نژاد و حسن روحانی، جهش‌های بزرگ ارز و رشد فزاینده بازار سرمایه که معمولاً فراتر از جهش ارز بوده را دیده‌ایم در سال ۱۴۰۱ نیز از اواسط سال شاهد جهش حدود ۶۰ الی ۷۰ درصدی ارز بودیم ولی این افزایش نرخ ارز با افزایش‌های قبلی چه تفاوتی داشت. چرا شاهد رشد بازار سرمایه آنگونه که در قبل تجربه کرده‌ایم، نبوده‌ایم.
برای پاسخ به این سوال، ابتدا شرایط و نگرش حاکم بر بازار سرمایه در سال ۱۴۰۱ را بررسی و سپس به تحلیل و پیش‌بینی شرایط بازار سال ۱۴۰۲ می‌پردازیم.
۱-بی‌اعتمادی مردم نسبت به بازار سرمایه پس از ریزش عظیم بورس در نیمه دوم ۱۳۹۹ و سال ۱۴۰۰
۲ - کسری شدید بودجه و پیش‌بینی روی آوردن دولت بر کسب درآمد از محل‌هایی همچون افزایش قیمت حامل‌های انرژی و اخذ فزاینده مالیات
۳ -فشار بر روی شرکت‌ها از جمله؛ تعیین نرخ فروش محصولات و عرضه ارز ناشی از درآمدهای ارزی در سامانه نیما با نرخ دستوری و متفاوت از بازار
۴-نبود وجود چشم انداز مثبت در روابط خارجی و کاهش فشارهای تحریمی
۵-عدم هماهنگی افکار، برنامه‌ها و راهکارهای تیم اقتصادی دولت و بروز آن در رسانه‌های داخلی و خارجی
۶- ناآرامی‌ها و اعتراضات اجتماعی و تاثیرات آن بر روی اقتصاد و بازار سرمایه
مطالب فوق گوشه‌ای از مشکلات بازار سرمایه در سال ۱۴۰۱ بودند. حال سال ۱۴۰۲ چه می‌شود؟ آیا می توان پیش بینی رشد در خور توجهی برای بازار سرمایه کرد.
ابتدا باید عرض کنم که با رفع حتی یک قلم از مشکلات بازار که همانا نرخ ارز دستوری بود شاهد تغییر و تحولی در بازار سرمایه بودیم که به نظر می‌آید با نزدیک شدن به فصل مجامع شرکت‌ها و انتشار گزارشات فصلی بر روی سامانه کدال و ملموس شدن این تغییر برای اهالی بازار سرمایه، این روند بهبود خواهد یافت و فصل بهار خوبی برای بازار متصور می‌شود.
در این روزهای پایان سال نیز شاهد تحولاتی بر روی روابط خارجی کشور هستیم که امیدوارم با وجود برنامه و چشم انداز تاثیرات مثبت خود را بر روی بازار و اقتصاد به جای بگذارد.
رشد بازار در سال ۱۴۰۲ در صورت ادامه وجود مشکلات معروض سال ۱۴۰۱ حداکثر در بهترین شرایط، همتای تورم خواهد بود، در برخی از سهام‌های جا مانده نیز شاهد رشد خوبی خواهیم بود. ولی در صورتی که مشکلات مذکور رفع شوند می‌توان شاهد رشد بازار سرمایه فرای رشد ارز و تورم باشیم.
- علیرضا خدایی - کارشناس بازار سرمایه
- شماره ۴۸۷ هفته نامه اطلاعات بورس