بهنظر فروپاشی زمانی رخ میدهد که نرخ بیکاری، تورم و رکود با درصد بالا تر از میانگین فعلی رخ میدهد با توجه به اینکه بانکهای ما هنوز دارایی دارند و جزء سرمایهدارهای بزرگ هستند و کماکان درآمد ارزی از نفت داریم. مناسب ترین اسمی که برای شرایط کنونی میتوان طرح کرد وخامت اقتصادی است.
برای فروپاشی اقتصادی باید به کشورهایی مانند آرژانتین، ونزوئلا و آمریکا در دهه ١٩٣٠ اشاره کرد؛ که نرخ ورشکستگی بالا در عینحال با قیمتهای پایین و رکودهای اقتصادی بالا تر از میانگین رکودشان نسبت به ایران بیشتر بود. فروپاشی زمانی رخ میدهد که تولیدی در کشور صورت نگیرد و دولت از حل مسائل عاجز باشد، در کشور ما با وجود گرانی برای هر کالایی خریداری وجود دارد.
نمیتوان گفت اقتصاد ایران در حال فرو پاشی است، مردم توانایی خرید دارند، از خرید ویلاهای لوکس تا ماشین های لوکس، قشر متوسط جامعه خودروهای ارزان میخرند و با جابجایی مسافر در سطح شهر امرار معاش میکنند و گاه در آمد زیادی دارند و افرد زیادی به واسطهگری در معاملات روی آوردهاند که درآمد خوبی برایشان دارد. شواهد حاکی است اقتصاد چندان شرایط فاجعهای ندارد و یک تورم روزانه را پشتسر میگذارد و البته وضعیت نابسامان سیاسی که ناشی از تصمیمهای آنی دولت است.
تنها واکنشی که دولت به اجبار نشان داد مهار نرخ ارز بود. بانکمرکزی حالا توانسته نرخ ارز را از ٦٠ به 44 هزار تومان (لحظه تنظیم گزارش) برساند که دوام آن مشخص نیست زیرا تمامی اصناف از پتروشیمی تا فروشندگان خردهپا به فکر سود خود هستند کمااینکه دولت با وارد کردن خودرو به بورسکالا به این شرایط دامن میزند؛ و تنها اقدام به مسائلی مانند افزایش یارانه و... نمود.
دلیل افزایش قیمت سفتهبازی است که باعث پرواز قیمت پراید شد و در حال حاضر شاهد فرو پاشی اقشار پاییندست هستیم.
- آلبرت بغزیان - اقتصاددان
- شماره ۴۸۷ هفته نامه اطلاعات بورس