نشست خبری اولین رویداد بین‌المللی نوآوری و فناوری امروز یکشنبه ۲۰ فروردین ماه با حضور محمدعلی شیرازی، مدیرعامل فرابورس؛ هاشم آقازاده، دستیار معاون علمی فناوری ریاست جمهوری؛ محمد مهدی فریدوند، رئیس هیات مدیره انجمن صندوق‌ها و نهادهای سرمایه‌گذاری خطرپذیر؛ سجاد عباسی، دبیر رویداد اینوتکس و علیرضا دلیری، رئیس کمیته علمی رویداد اینوتکس در محل معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری برگزار شد.

به گزارش صدای بورس، در ابتدای این نشست دستیار معاون علمی فناوری در حوزه دانش‌بنیان گفت: حوزه دانش‌بنیان در دو دهه اخیر به صورت جدی در ایران مورد توجه قرار گرفت و آنچه می‌تواند اقتصاد دانش‌بنیان را به حرکت در بیاورد، بحث تامین مالی و توسعه سرمایه‌گذاری است. به دنبال نام نهادن سال گذشته از سوی مقام معظم رهبری در خصوص اقتصاد، دانش‌بنیان و سپس قانون جهش دانش‌بنیان، ساختار سازمانی معاونت علمی در این راستا تغییر کرد.

هاشم آقازاده افزود: تاکنون تامین مالی زیست‌بوم دانش‌بنیان از طریق دولت و بودجه بوده اما اکنون، نیاز فعالان این حوزه در حال گسترش است و با کاهش منابع بودجه‌ای، شکافی در تامین مالی ایجاد شد که راهکار آن استفاده از ابزارها و نهادهای مالی فعال مثل بازار پول و بازار سرمایه است.

وی با اشاره به اینکه تعاملات معاونت علمی با بازیگران در عرصه ابزارهای مالی برای تامین مالی زیست بوم دانش‌بنیان امیدبخش است، گفت: در این راستا رویدادی با حضور تمام بازیگران با هدف مشترک توسعه اقتصاد دانش‌بنیان برگزار می‌شود.

آقازاده ادامه داد: معاونت علمی و فناوری هر ساله رویداد اینوتکس را برگزار می‌کرد که تصمیم گرفته شد امسال در دوازدهمین سال اینوتکس، نخستین رویداد تامین مالی نوآورانه و فناورانه (FINOTEX ۲۰۲۳) نیز همزمان در تاریخ ۱۹ تا ۲۲ اردیبهشت‌ماه در پارک فناوری پردیس برگزار شود.

به گفته او فرابورس به عنوان بازیگر عرصه مالی در رویداد بین‌المللی تامین مالی نوآورانه و فناورانه پا به پای معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با رویکرد کاملا مشارکتی حضور دارد.

توسعه سرمایه‌گذاری در بنگاه‌ها

دبیر اجرایی اینوتکس‌ و رئیس کارگروه اجرایی فینوتکس گفت: در همه دوره‌ها سه هدف برای این گردهمایی وجود داشته است؛ هدف اول توسعه زیست بوم، هدف دوم ایجاد ارتباط بین بنگاه‌ها و هدف سوم توسعه سرمایه‌گذاری در بنگاه‌های این حوزه است.

سجاد عباسی در ادامه تاکید کرد: برنامه کافه سرمایه در راستای هدف سوم از سال‌های گذشته در حال اجراست که با استقبال خوبی مواجه شده است. در این رویداد میزبان بانک‌ها، صنعت بیمه، بازار سرمایه، صندوق‌های VC و بنگاه‌های دانش‌بنیان خواهیم بود.

او اضافه کرد: سال گذشته میزبان ۷۰ هزار مخاطب حضوری و مجازی بودیم و پیش‌بینی می‌شود امسال شاهد استقبال بیش از ۱۰۰ هزار مخاطب باشیم. تا امروز بیش از ۴۰۰ متقاضی در بخش نمایشگاهی ثبت‌نام کرده‌اند که پیش‌بینی شده بیشتر از این میزان متقاضی داشته باشیم.

همچنین علیرضا دلیری، رئیس کمیته علمی رویداد اینوتکس در این نشست با تاکید بر تغییراتی که در سال‌های اخیر در حوزه تامین مالی دانش‌بنیان رخ داده است، تصریح کرد: معاونت علمی و فناوری اقتصاد دانش‌بنیان در سال ۸۶ بر این اساس شکل گرفت که نوآوری و فناوری، متولی داشته باشد. در دولت نهم و دهم بیشتر ساختارها را ایجاد کردیم و برخی قوانین مصوب شد.

او ادامه داد: سال‌۹۲ با هر رئیس بانکی که تماس می‌گرفتم هیچ کس حاضر نبود منابع خودش را در حوزه استارتاپی تزریق کند و پروژه را پرریسک می‌دانستند. زمان برد که بانک‌ها و نهادها، فعالان زیست بوم دانش‌بنیان را قبول کنند و خوشبختانه اکنون به صورت ماهانه پرداخت تسهیلات به دانش‌بنیان‌ها اعلام می‌شود.

وی گفت: در فینوتکس عملکرد گذشته را نیز آسیب‌شناسی خواهیم کرد و سه کارگاه آموزشی در راستای تجربیات گذشته خواهیم داشت و نهادهایی که فهم بهتری نسبت به استارتاپ‌ها دارند، معرفی خواهیم کرد.

حضور فعال فرابورس در رویداد فینوتکس

مدیرعامل فرابورس ایران نیز در این نشست با بیان اینکه اقتصاد دانش‌بنیان و دانش‌بنیان بودن بنگاه‌ها با توجه به تغییر نیازهای مصرف‌کنندگان، موضوعی اختیاری و انتخابی نیست بلکه ضرورت کنونی اقتصادهاست، گفت: در زنجیره تبدیل دانش به ثروت، حلقه مفقوده، تامین مالی بنگاه‌های دانش‌بنیان است و فعالان این حوزه دغدغه تامین مالی و صندوق‌های VC دغدغه پروژه‌های دانش‌بنیان را دارند که این رویداد می‌تواند حلقه مفقوده این دو نهاد را حذف کند.

محمدعلی شیرازی با بیان حضور فعال فرابورس در رویداد فینوتکس ادامه داد: فرابورس ایران به عنوان بورسی که ایجاد سازوکار و ساماندهی تامین مالی برای بنگاه‌های اقتصادی اعم از دانش‌بنیان‌ها را فراهم می‌کند، وظیفه خود می‌داند در این رویداد حضور داشته باشد. فرابورس ایران دارای مجموعه‌ای از ابزارها، نهادها و بازارهایی است که می‌تواند به تامین مالی حوزه دانش‌بنیان کمک کند.

وی بیان کرد: در بازارهای اول و دوم فرابورس که ویژه شرکت‌های دارای قابلیت پذیرش است، در حال حاضر بالغ بر ۱۷۰ شرکت حضور دارند که ۱۴ شرکت از این مجموع یعنی حدود ۱۰ درصد، دانش‌بنیان هستند.

او اضافه کرد: بازار پایه نیز برای شرکت‌هایی است که امید به بهبود عملکرد دارند. همچنین امسال بازار توافقی راه‌اندازی می‌شود که بستری برای معامله شرکت‌هایی فراهم می‌کند که قابلیت پذیرش در بازارهای بالاتر ندارند اما سهامی عام هستند. این بازار برای شرکت‌های دانش‌بنیان بسیار بستر مناسبی است و امیدواریم در سال جدید فعالیت این شرکت‌ها گسترش یابد.

به گفته شیرازی، با راه افتادن بازار دانش‌بنیان‌ها شرایط خوبی برای حضور این شرکت‌ها در بازار سرمایه و تامین مالی فراهم خواهد شد. در فرابورس ایران بازار دارایی فکری از گذشته وجود داشته است؛ همچنین VC ، PE و تامین مالی جمعی نیز دیگر ابزارهای فرابورس برای شرکت‌های دانش‌بنیان هستند.

مدیرعامل فرابورس تاکید کرد: ۲۱ صندوق‌ VC و PE در حال حاضر در فرابورس هستند که سرمایه‌گذاری ۳۴۰۰ میلیارد تومانی را به خود تخصیص داده‌اند. در خصوص سکوهای تامین مالی جمعی هم که ابزاری برای تامین مالی دانش‌بنیان‌هاست، در حال حاضر ۱۸ سکو مجوز فعالیت از فرابورس را دارند.

۳ هزار و ‌۸۶۰ میلیارد تومان صندوق جسورانه

معاون توسعه صندوق نوآوری و شکوفایی با تاکید بر ضرورت همکاری بازیگران عرصه تامین مالی فناوری و نوآوری، توضیح داد: وظیفه دولت مکمل بودن و انگیزه‌بخش بودن و همچنین کاهش ریسک است که در صندوق همواره این را مد نظر قرار می‌دهیم.

سیاوش ملکی‌فر افزود: بورس، فرابورس، بانک‌ها، صندوق‌های خصوصی و سایر بازیگران هر کدام وظایفی دارند و تجربه دنیا می‌گوید تجمیع تمام ‌موارد در تامین مالی دانش‌بنیان در یک جا محقق نخواهد شد.

ملکی‌فر تصریح کرد: صندوق نوآوری و شکوفایی از سال ۹۲ تا کنون منابعی معادل ۲ هزار و ۶۰۰ میلیارد تومان از دولت گرفته اما تاکنون ۲۱ هزار میلیارد تومان قرارداد منابع مالی با شرکت‌های دانش‌بنیان داشتیم که از طریق همکاری با بازیگران تامین مالی بوده است. در همین راستا اکنون ۳ هزار و۸۶۰ میلیارد تومان صندوق جسورانه در کشور داریم.

همچنین در پایان محمد مهدی فریدوند، رئیس هیات مدیره انجمن صندوق‌ها و نهادهای سرمایه‌گذاری خطرپذیر با بیان اینکه تامین مالی، نیاز اصلی شرکت‌های دانش‌بنیان بوده و این حوزه جدید است، گفت: نهادهایی که در این ۱۰ سال شکل گرفته نیز جدید هستند و سابقه قدیمی‌ترین صندوق این حوزه کمتر از ۱۵ سال است. با این حال در این یک دهه، شرکت‌ها و نهادهای خوبی شکل گرفته و تعداد شرکت‌های دانش‌بنیان افزایش یافته و سهم این شرکت‌ها از اقتصاد رو به رشد است.

وی ادامه داد: یکی از موضوعاتی که در کشور همیشه مطرح است هم افزایی بین بازیگران است و این موضوع می‌تواند در توسعه زیست بوم بسیار مهم باشد. در این راستا انجمن صنفی صندوق‌ها و نهادهای سرمایه‌گذاری خطرپذیر راه‌اندازی شد. این انجمن در حال حاضر بیش از ۱۲۰ صندوق و نهاد عضو دارد و ارائه خدمات در سه بخش تسهیلات، ضمانت‌نامه و سرمایه‌گذاری بالغ بر ۷۰ هزار میلیارد تومان بوده است.

به گفته او هم افزایی در رویداد فینوتکس با حضور جمع بزرگی از نهادهای مالی اتفاق خواهد افتاد و پیش‌بینی می‌شود اتفاق‌های بسیار خوبی در این رویداد رخ دهد.