در این دوره شاهد گذار از نمادهای بزرگ و شاخص کل به شرکت‌های کوچک و هم‌وزن بودیم. در نیمه اول فروردین، نمادهای بزرگ و شاخص‌ساز لیدر بازار بودند.
فارس شاهد صف‌های خرید سنگین بود و از ۱۳۰۰تومان عبور کرد و به ارزش بازار ۶۵۰ همت معادل ۱۳ میلیارد دلار آزاد و ۲۰ میلیارد دلار نیمایی رسید که برای این شرکت کم‌سابقه است. در گروه فلزات، فولاد و فملی بعد از افزایش سرمایه از محل جایزه با عرضه‌های شدید روبه‌رو شدند و رشدی کمتر از شاخص کل را به ثبت رساندند. فشارهای زیادی بر این دو غول صنعتی و معدنی کشور برای کاهش قیمت‌های فروش و نرخ دلار است. موضوعی که به ضرر سهامداران و تولیدکنندگان واقعی و به نفع رانت‌خواران خواهد بود.
شروع عرضه اولیه‌ها
بازار شاهد عرضه اولیه پی‌پاد از زیرمجموعه‌های بانک پاسارگاد بود. این بانک با وجود زیرمجموعه‌های فراوان در سال‌های اخیر عرضه اولیه خاصی نداشته است. وکغدیر عرضه اولیه‌ای که در اواخر سال گذشته آمده بود، شاهد رشد مناسب و عبور از ۲۵۰۰ تومان بوده است. اخباری در خصوص راه‌اندازی طرح‌های توسعه و افزایش سرمایه این شرکت توسط مدیرعامل آن اعلام شد. افزایش نرخ‌های گروه مینو سبب اقبال بازار به نمادهای این گروه از جمله خودکفا، غپیو، غصینو و غمینو شده است. بازار به سمت نمادهای تجدید ارزیابی محور در حال حرکت است. برخی بانک‌ها مانند تجارت و صادرات که در سال ۱۳۹۷ تجدید ارزیابی داشته‌اند از جمله نمادهایی هستند که با رعایت فاصله ۵ ساله می‌توانند در سال جاری افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی بدهند. با توجه به رشد قابل توجه ارزش دارایی‌ها از جمله املاک و سهام، پتانسیل تجدید ارزیابی چند برابری قیمت فعلی وجود دارد. نیروگاه‌ها شاهد ابلاغ افزایش نرخ حدود ۳۰درصدی بودند که سبب توجه بازار به این گروه شد. شرکت‌های سرمایه‌گذاری در این مدت نیز مورد توجه بودند.
تعیین قیمت خودرو
پس از کش و قوس‌های فراوان، شورای رقابت قیمت‌هایی برای خودروسازان تعیین کرد که با واکنش شدیدا منفی معاون اول رئیس جمهور روبه‌رو شد و با وجود حضور نمایندگان دولت در شورای رقابت، نگاه غیرکارشناسی و غیراقتصادی در تصمیمات اقتصادی را نشان می‌دهد. خودروسازان افزایش حدود ۳۰درصدی گرفتند. افزایشی که نخواهد نتوانست زیان این شرکت‌ها را بکاهد، چرا که این افزایش بر اساس بهای تمام شده ۶ ماهه ۱۴۰۱ بوده است. در بازار جهانی، مس کم نوسان بود و در محدوده ۸۸۰۰ تا ۹۰۰۰ دلار داد و ستد شد. این موضوع در کاهش اقبال به فملی موثر بود. روی کاهشی و به ۲۸۰۰ دلار رسید و سرب در محدوده ۲۱۰۰ دلار باقی ماند. نفت پس از توافق اوپک پلاس شاهد توقف روند نزولی بود و با رشد مناسبی به بالای ۸۵ دلار افزایش یافت.
رکوردشکنی طلا
طلا در این روزها خیره‌کننده بود و مرز روانی ۲ هزار دلار بر اونس را شکست و به نظر می‌رسد به دنبال رکوردشکنی قیمت در روزهای بحران بانکی و تورم در جهان است. فزر در این مدت پس از بازگشایی مجمع نه تنها گپ تقسیم سود نقدی خود را در روز بازگشایی پر کرد، بلکه با رشد مناسب و بیش از شاخص و حتی قیمت طلا داخلی به بالای ۴ هزار تومان افزایش یافت. از سوی دیگر، قیمت جهانی شکر در حال ثبت رکوردهای جدیدی است و انتظار می‌رود قیمت داخلی شکر علاوه بر تورم از این محل نیز شاهد رشد خوبی باشد. گروه قندی از جمله جوین و قهکمت کمترین P/E را در این صنعت دارند.
نزدیکی شاخص به مرز ۲میلیون واحد
اولین روز کاری سال ۱۴۰۲ با نزدیک شدن به مرز روانی ۲میلیون واحد شاخص کل، فشار عرضه‌ها در بزرگترها از ابتدای وقت بر بازار غالب شد. در این میان گروه خودرویی و فولادی تقاضای بهتری داشتند. تنش سیاسی در سوریه باعث فشار فروش بر بازار شد که به تدریج با افزایش قیمت دلار آزاد هیجان مثبت وارد بازار شد و در نهایت بازار متعادلی را شاهد بودیم. ارزش معاملات خرد حدود ۱۰ هزار میلیارد تومان ثبت شد. نرخ تبدیل برق نیروگاه‌ها از ۸۰۳ ریال به ازای هر کیلووات ساعت به ۱۰۶۰ریال به ازای هر کیلووات ساعت افزایش پیدا کرد. به نظر می‌رسد با پایان یافتن ماه رمضان برخی کالاها مانند شیر و محصولات لبنی، شکر، شوینده‌ها و برخی کالاهای دیگر افزایش نرخ بدهند. در نهایت شاخص کل با افزایش ۱.۹۳ درصدی به رقم یک میلیون و ۹۹۸ هزار واحد رسید که در این میان فولاد و فملی بیشترین تاثیر مثبت بر شاخص داشتند.
در دومین روز هفته ابتدایی سال با افزایش حجم معاملات هسته فرابورس با قطعی همراه شد. بازارپرنوسان و عدم اطمینان در سرمایه‌گذاران دیده می‌شد. با خبر تغییر مبنای محاسباتی نرخ ارز در صنعت پالایش شاهد توجه بازار به این گروه بودیم. ارزش معاملات در حدود ۸۵۰۰ میلیارد تومان ثبت شد. شاخص کل پس از حدود ۲سال مجددا به بالای ۲میلیون واحد رسید و برخی از سهامداران با ترس از ریزش تمایل به فروش داشتند. در نهایت پالایشگاه‌ها، خودروسازان و شیمیایی‌ها بیشترین ورود پول را داشتند.
در سومین روز کاری سال با شوک منفی روز قبل شروع شد اما به تدریج تقاضا در بازار تقویت شد. نمادهای کوچکتر معاملات بهتری نسبت به شاخص‌سازها داشتند. انبوه‌سازی، بانک‌ها و فرآورده‌های نفتی بیشترین ورود نقدینگی حقیقی‌ها را داشتند. ارزش معاملات خرد به بیش از ۱۰۵۰۰میلیارد تومان رسید که عدد خوبی برای این روزهاست. شایعاتی از افزایش قیمت بنزین داخلی باعث واکنش مثبتی در گروه پالایشی شد. در نهایت شاخص کل با افزایش ۰.۵۲ درصدی به رقم ۲میلیون و ۲۹ هزار واحدی رسید. در چهارمین روز کاری سال شاخص کل با رشد ۰.۷۵درصدی به رقم ۲میلیون و ۴۴ هزار واحدی رسید. بانک‌ها، خودروسازان و کوچکترها معاملات بهتری نسبت به شاخص‌سازها داشتند. بیشترین ارزش معاملات نیز از آن خودروسازان و بانک‌ها بود.
در آخرین روز هفته نخست سال بازار مثبت و پرحجم بود. اغلب نمادها با تقاضا همراه بودند در گروه خودرویی با انتشار خبرهایی از افزایش نرخ از سوی شورای رقابت مورد توجه قرار گرفتند. در نهایت شاخص با رشد ۱.۶۸درصدی به رقم ۲میلیون و ۷۸هزار واحدی رسید. ارزش معاملات خرد در محدوده ۱۲۶۰۰میلیارد تومان قرار گرفت.
جومنفی پالایشی‌ها
در اولین روز کاری هفته دوم سال شاخص‌سازها بعد از رشد اخیر متعادل شده و خودرویی‌ها و کوچکترها با رشد قیمت همراه شدند. خبر تغییر مبنای محاسبه ارز پتروپالایشی‌ها از مبادله‌ای به ۲۸۵۰۰ تومان باعث شد جو منفی بر پتروشیمی‌ها، پالایشی‌ها حاکم شود و پرعرضه معامله شوند. در میانه بازار موج تقاضا باعث شد که بازار مثبت شود. خودرویی ها و ارتباطات بیشترین ورود پول را داشتند. ارزش معاملات خرد در حدود ۱۳۵۰۰میلیارد تومان قرار گرفت که رقم بسیار خوبی به نسبت روزهای گذشته بود. در دومین روزکاری هفته شاخص کل به سقف سال ۹۹ رسید و همین امر سبب شد که عرضه‌ها شدت بگیرد. ارزش معاملات خرد حدود ۱۴۴۰۰میلیارد تومان بود. با صدور ابلاغیه، خوراک پتروشیمی‌ها با ارز ۲۸۵۰۰ رقم می‌خورد و ارز صادراتی آنها با بازار دوم نیما یعنی ۳۶۵۰۰ تومان به فروش می‌رسد. شرکت‌هایی که در بورس‌کالا عرضه می‌کنند، می‌توانند با نرخ بالاتر از پایه بفروشند. این موضوع باعث شد که نمادهایی مانند شگویا و آریا مورد توجه قرار بگیرند.
در آخرین روز هفته دوم بازار متعادل شروع و با افزایش تقاضا همراه شد اما به طور کلی کوچکترها شرایط بهتری داشتند. سهام ریالی از جمله خودروسازان و بانک‌ها علاوه بر کوچکترها مورد توجه بازار قرار گرفتند. سهام‌های جامانده نسبت به سقف ۹۹ بیشتر مورد توجه قرار گرفتند. ارزش معاملات خرد در رقم بالای ۱۲۵۰۰میلیارد تومان قرار داشت. در نهایت شاخص کل با افزایش حدود ۰.۸۷ درصدی به رقم ۲میلیون و ۱۳۷هزار واحدی رسید.
بازار همچنان در اوج
در اولین روز هفته سوم، بازار به‌رغم انتشار اخبار منفی در خصوص مخالفت دولت با افزایش نرخ خودروسازان اما همچنان صعودی بود و قدرت خریداران در بازار زیاد بود. سهام در قیمت‌های بالا دست به دست شد. ارزش معاملات در محدوده ۱۸۰۰۰میلیارد تومان بود که رکورد دوساله خود را شکست. شاخص کل با افزایش حدود ۳.۰۴ درصدی به رقم ۲میلیون و ۲۰۲ هزار واحد رسید و حدود ۱۴۰۰میلیارد تومان ورود پول حقیقی ثبت شد. در دومین روز هفته بازار پرعرضه بخصوص در بزرگترها را شاهد بودیم. ارزش معاملات خرد حدود ۱۶۲۰۰ میلیارد تومان بود که به نسبت روز قبل عدد بسیار خوبی بود. مثبت خودرویی‌ها باعث شد که کوچکترها نیز مورد تقاضا قرار بگیرند و حدود ۱۰۰۰میلیارد تومان ورود پول ثبت شد. در نهایت شاخص با رشد اندک در سطح ۲میلیون و ۲۱۲ هزار واحد قرار گرفت.
در روز دوشنبه بازار پرعرضه و منفی بسته شد. بانکی‌ها به صف فروش رسیدند و کلیت بازار پرعرضه بود. ارزش معاملات خرد در نزدیکی ۲۰ هزار میلیارد تومان رسید که رکورد دوساله را شکست. افزایش نرخ خودروسازان کمتر از انتظار بود. با تشدید عرضه‌ها در این گروه، کلیت بازار نیز پرعرضه شد. در نهایت شاخص کل با کاهش حدود ۲۲ هزار واحد به سطح ۲ میلیون و ۱۹۰ هزار واحدی رسید.
- ندا کریمی - کارشناس بازار سرمایه
- شماره ۴۸۸ هفته نامه اطلاعات بورس