بر پایه این گزارش، در سال ۲۰۲۲ ارزش بازارهای سهام جهان ۲۰ درصد و ارزش معاملات نیز ۱۰ درصد کاهش پیدا کرد و روند صعودی دوساله این بازارها متوقف شد.
پیامدهای همه‌گیری ویروس کووید ۱۹ که موجب پدید آمدن روندهای تورمی به دلیل تقاضای مصرفی قوی و تنگنای عرضه شد (که خود تحت تاثیر جنگ اوکراین و تحریم‌ها علیه روسیه تشدید شد و به افزایش قیمت انرژی به ویژه در اروپا انجامید)، از عوامل اصلی هستند که باعث رکود سال گذشته شدند. اجرای دوباره سیاست‌های قرنطینه در چین در بخش بزرگی از سال، زنجیره عرضه جهانی را تحت فشار قرار داد و قیمت کالاهای وارداتی را افزایش داد. در همین حال، میزان سرمایه‌گذاری در بازارهای سهام به دلیل رشد چشمگیر تورم، به همراه اجرای سیاست‌های پولی انقباضی شامل افزایش نرخ‌های بهره در بسیاری از اقتصادها، با کاهش روبه‌رو شد. ناندینی سوکومار، مدیر ارشد اجرایی فدراسیون بورس‌های جهان در این باره گفت: همانگونه که گزارش WFE نشان می‌دهد، در سال ۲۰۲۲ شاهد توفان کاملی بودیم به طوری که میزان فشارهای منفی بر بازارهای سهام به اوج رسید. البته اخبار مثبتی هم درباره افزایش معاملات اوراق مشتقه (به جز مشتقه‌های کالایی) داشتیم که موجب دلگرمی بود. همچنین حجم معاملات آپشن نیز با رشد روبه‌رو شد که دلیل آن احتمالا نیاز شدید سرمایه‌گذاران به بیمه خود در برابر بی‌ثباتی بازار بوده است.
بازار نقدی
سال گذشته همه مناطق جهان شاهد افت (در مجموع ۲۰ درصدی) ارزش بازارهای سهام بودند. ارزش معاملات جهانی بازارهای سهام نیز حدود ۱۰ درصد افت کرد. با این حال حجم معاملات ۵ درصد افزایش یافت و به ۴۸.۳۲ میلیارد معامله (بالاترین رکورد در ۶ سال گذشته) رسید. حجم معاملات در منطقه America (قاره آمریکا) ۱۳.۴۴ میلیارد مرتبه، در منطقه APAC (آسیا-اقیانوسیه) ۳۱.۱۳ میلیارد مرتبه و در منطقه EMEA (اروپا-خاورمیانه-آفریقا) ۳.۷۴ میلیارد مرتبه بود.
سقوط عرضه‌های اولیه
در سال ۲۰۲۲ تعداد و ارزش تامین مالی عرضه‌های اولیه با کاهش شدیدی روبه‌رو شد. سال گذشته و در مقایسه با سال پیش از ۲۰۲۱ تعداد عرضه‌های اولیه ۵۰ درصد و ارزش تامین مالی IPO ها ۶۵ درصد سقوط کرد.
معاملات مشتقه
سال گذشته آمار معاملات اوراق مشتقه (شامل اوراق آپشن و آتی) به ۸۴.۷۶ میلیارد قرارداد یعنی بالاترین سطح در ۶ سال گذشته رسید. از این رقم، معاملات اوراق آپشن معادل ۵۶.۱۷ میلیارد و معاملات اوراق آتی به میزان ۲۹.۵۹ میلیارد مورد بود. اوراق مشتقه کالایی تنها ابزارهایی بودند که در سال ۲۰۲۲ با افت ۱۴.۵ درصدی حجم معاملات (در دو نوع آپشن و آتی) روبه‌رو شدند. با این حال، حجم معاملات اوراق مشتقه سهامی، ارزی و ETF ها شاهد جهش‌های چشمگیر بودند و به ترتیب ۴۸.۴ درصد، ۴۸.۲ درصد و ۳۶.۹ درصد رشد کردند. در همین حال، حجم معاملات مشتقه‌های نرخ بهره نیز ۸.۵ درصد رشد سالانه را تجربه کرد.
در سال ۲۰۲۲ تعداد و ارزش معاملات ETF های پذیرفته‌شده به ترتیب ۵ درصد و ۳۲.۲ درصد افزایش یافت. این افزایش در تمامی مناطق رخ داد. بر اساس آمارهای موجود، در حالی که تعداد صندوق‌های سرمایه‌گذاری پذیرفته‌شده با افتی ۶.۱ درصدی روبه‌رو شد، اما ارزش معاملات آنها ۱۲.۵ درصد افزایش یافت.
- علی دانیال - روزنامه‌نگار
- شماره ۴۸۹ هفته نامه اطلاعات بورس