با گذشت زمان و توسعه صنعت مالی ابزارهای گوناگونی جهت کاهش مخاطرات چالش مذکور ایجاد و در دسترس جامعه هدف قرار گرفته است. قراردادهای آتی و اختیارمعامله از پرکاربردترین ابزارهایی است که فعالان بازار با اهداف و انگیزه‌های مختلف از آن استفاده می‌کنند.
یکی از کاربردهای این ابزارها کاهش مخاطرات ناشی از نوسانات نامطلوب قیمت کالاهای انرژی است که تحت عنوان «پوشش ریسک» شناخته می‌شود. پوشش ریسک برای تولیدکنندگان و مصرف کنندگان کالاها اقدامی حائز اهمیت است.
قراردادهای اختیارمعامله یکی از ابزارهای پوشش ریسک است که در ازای پرداخت مبلغی اندک، حق خرید یا فروش دارایی پایه قرارداد به خریدار اختیار منتقل می‌شود. در مقابل فروشنده اختیارمعامله است که با فروش این ابزار و دریافت وجه معامله خود را در موقعیت تعهدی مقابل خریدار قرار می‌دهد.
تولیدکنندگان کالاهای انرژی که همواره در معرض ریسک ناشی از کاهش قیمت کالاهای تولیدی خود هستند می‌توانند با خرید اختیارفروش بر روی کالای تولیدی، با پرداخت مبلغی معادل کسری از قیمت دارایی پایه، حداقل قیمت فروش کالای تولیدی خود را در زمان مشخصی در آینده تثبیت کنند و از طرفی فرصت افزایش بیش از انتظار قیمت کالاهای تولیدی خود را نیز حفظ کنند.
مصرف‌کنندگان کالاهای انرژی نیز که همواره نگران افزایش قیمت کالاهای مصرفی خود هستند می‌توانند با خرید اختیارخرید بر روی کالای مصرفی، با پرداخت مبلغی معادل کسری از قیمت دارایی پایه، حداکثر قیمت خرید کالای مصرفی خود را در زمان مشخصی در آینده تثبیت کرده و از طرفی فرصت کاهش بیش از انتظار قیمت کالای مصرفی خود را نیز حفظ کنند.
این مثال‌ها دو مورد از ساده‌ترین روش‌های استفاده از ابزار اختیارمعامله به عنوان یکی از ابزارهای پوشش ریسک است. پوشش دهندگان ریسک می‌توانند با ترکیب ابزارهای مختلف از راهبردهای پیشرفته‌تری جهت پوشش بهینه‌تر ریسک‌های کسب‌وکار خود استفاده کنند.
- محسن محبتی - کارشناس مشتقات انرژی
- شماره ۴۹۸ هفته نامه اطلاعات بورس