گرچه از نظر فنی در مجموعه جوایز نوبل قرار نمی‌گیرد، اما دریافت‌کنندگان این جایزه را «برنده جایزه نوبل اقتصاد» می‌نامند. امروزه این جایزه از سوی آکادمی سلطنتی علوم سوئد در استکهلم به برندگان اهدا می‌شود.
تاکنون ۵۴ جایزه نوبل اقتصاد به ۹۱ اقتصاددان از سراسر جهان تعلق گرفته است که اقتصاددانان آمریکایی با بیش از ۶۰ جایزه، بیشترین سهم را به خود اختصاص داده‌اند. در شماره‌های قبل، با تعدادی از برندگان جایزه نوبل اقتصاد آشنا شدید. در این شماره نیز به معرفی رابرت فوگل و داگلاس نورث، اقتصاددانان آمریکایی برنده جایزه نوبل اقتصادی سال ۱۹۹۳ می‌پردازیم. آنها به دلیل پژوهش‌های جدید در تاریخ اقتصادی با به‌کارگیری تئوری اقتصادی و روش‌های کمی به منظور تبیین و تشریح تغییرات اقتصادی و نهادی موفق به دریافت این جایزه شدند.
رابرت فوگل
رابرت ویلیام فوگل، متولد جولای ۱۹۲۶، اقتصاددان تاریخ آمریکایی و مدیر مرکز اقتصاد جمعیت در دانشگاه شیکاگو بود. او در خانواده‌ای از مهاجران اوکراینی در شهر نیویورک به دنیا آمد. از همان دوران نوجوانی تحت تاثیر افکار و سخنان برادرش (که ۶ سال بزرگتر بود) درباره پیامدهای اقتصادی و اجتماعی رکود اقتصادی دهه ۱۹۳۰ آمریکا قرار گرفت. او در ۱۹۴۴ از دبیرستان فارغ‌التحصیل شد و دریافت که عاشق ادبیات و تاریخ است اما به دلیل بدبینی شدید نسبت به اقتصاد در نیمه دوم دهه ۱۹۴۰، او با تغییر علاقه به سمت علم اقتصاد گرایش پیدا کرد.
فوگل پس از ورود به دانشگاه کرنل، در رشته تاریخ و اقتصاد به ادامه تحصیل پرداخت و به عنوان رئیس سازمان «جوانان آمریکا برای دموکراسی» که سازمانی کمونیستی بود، انتخاب شد. پس از فراغت از تحصیل در سال ۱۹۴۸، او به سازمان‌دهنده حرفه‌ای حزب کمونیست تبدیل شد، اما ۸ سال بعد، کمونیسم را مکتبی غیرعلمی معرفی کرد و آن را کنار گذاشت. در همین زمان وارد دانشگاه کلمبیا شد و زیر نظر جرج استیگلیتز (اقتصاددان آمریکایی، برنده نوبل اقتصاد ۱۹۸۲) موفق شد در سال ۱۹۶۰ مدرک کارشناسی ارشد خود را دریافت کند. او همچنین در سال ۱۹۶۳ از دانشگاه جان هاپکینز مدرک دکترا گرفت.
نخستین کار بزرگ فوگل درباره تاریخ اقتصادسنجی (کلیومتریکس، عبارت است از کاربرد اصولی تئوری اقتصادی، روش‌های اقتصادسنجی و متدهای ریاضی برای مطالعه تاریخ) بود که در نوشته «راه‌آهن و رشد اقتصادی آمریکا: مقالاتی در باب تاریخ اقتصادسنجی» (۱۹۶۴) بازتاب یافت. اما پرمناقشه‌ترین اثر او کتابی بود به نام Time on the Cross که با همکاری استنلی انگرمان به رشته تحریر درآمد. این کتاب درباره پرسود بودن نظام برده‌داری برای برده‌داران ایالت‌های جنوبی آمریکا بود. او علاوه بر نوبل اقتصاد، یک جایزه دیگر نیز در سال ۱۹۷۵ دریافت کرد. رابرت فوگل در ژوئن ۲۰۱۳ درگذشت.
داگلاس نورث
داگلاس سسیل نورث، متولد نوامبر ۱۹۲۰، اقتصاددان آمریکایی بود که به دلیل پژوهش در زمینه تاریخ اقتصاد شهرت داشت. او از چهره‌های اثرگذار در حوزه اقتصاد نهادگرا بود که بر تاثیر نهادها بر رفتارها و نتایج اقتصادی تاکید می‌کند.
داگلاس نورث در شهر کمبریج ایالت ماساچوست به دنیا آمد اما به دلیل شغل پدرش، زندگی در شهرهای مختلف را تجربه کرد. از این رو، پس از پذیرش در دانشگاه هاروارد، به دلیل تغییر محل ماموریت پدرش تصمیم گرفت به دانشگاه کالیفرنیا، برکلی برود. در این دانشگاه او به عضویت «انجمن برادری شی فی» درآمد. در ۱۹۴۲ مدرک کارشناسی خود را دریافت کرد و تصمیم گرفت در رشته‌های علوم سیاسی، فلسفه و اقتصاد ادامه تحصیل دهد. همان سال وارد ناوگان تجاری آمریکا شد و به مدت سه سال به عنوان افسر کشتی به کار پرداخت. در طول جنگ جهانی دوم، بین سانفرانسیسکو و استرالیا در سفر بود و در همان زمان به مطالعه علم اقتصاد مشغول شد و به عنوان سرگرمی، عکاسی کرد. پس از جنگ بین ادامه تحصیل در رشته اقتصاد و عکاسی، اولی را انتخاب کرد و پس از بازگشت به دانشگاه برکلی، موفق به دریافت مدرک دکترای اقتصاد در سال ۱۹۵۲ شد و بلافاصله کار تدریس در دانشگاه واشنگتن را به عنوان استادیار شروع کرد. داگلاس نورث در نوامبر ۲۰۱۵ درگذشت.
- علی دانیال - روزنامه نگار
- شماره ۴۹۹ هفته نامه اطلاعات بورس