خروج نقدینگی حقیقی تشدید شده است و فشار فروش همچنان ادامه دارد و با وجود اصلاح قیمت برخی نمادها به قیمت‌های شش ماه پیش، همچنان فروشنده سنگین دارند. در این بین، شاخص کاهش کمتری داشته است. مدیریت و کنترل قیمت هلدینگ خلیج فارس یکی از ستون‌های عدم کاهش شدید شاخص است.
در حالی که فغان همه فعالان بازار از بی عملی مدیران شرکت‌ها و نهادهای ناظر برآمده است، شاهد گسترش تلاش‌های دولت برای تحمیل هزینه‌های جدید به بنگاه‌های اقتصادی هستیم. در جدیدترین رویداد، پالایش و پخش بخشی از سود اعلامی به شرکت پالایش نفت اصفهان را برگشت زد و سبب تعدیل منفی این شرکت شد. در حالی که براساس آخرین توافق قرار بوده که قیمت محصولات و خوراک به صورت ماهانه اعلام و نهایی شود. فعالیت اقتصادی در حوزه پالایشی در شرایطی که تا تیر سال بعد نیز قیمت فروش محصولات و خرید خوراک مشخص نیست و حتی با یک نامه سود سال‌های قبل را کم و زیاد می‌توان کرد، در تعریف ریسک و نااطمینانی نیز نمی‌گنجد. در این شرایط سازمان بورس به دادستان کل کشور نامه نگاری کرده است در حالی که برخی رسانه‌ها از این نامه به عنوان شکایت نام برده‌اند، در متن آن شکایتی نشده و بلکه ظن اعلام شده است و در عین حال فرآیند حقوقی شکایت چیزی متفاوت از این نامه است.
نرخ خوراک پالایشی‌ها همچنان نامعلوم
سوپرایز بعدی، به مصاحبه رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار بر می‌گردد که از احتمال حذف تخفیف پالایشی‌ها خبر داده است. در این شرایط نماد «پالایش» از بیش از ۲۱ هزار تومان به کمتر از ۱۵ هزار تومان در طی چند هفته کاهش یافته است. در کنار این اخبار بد، «خبهمن» خبر از افزایش نرخ ۳۰ درصدی محصولات سواری مونتاژی خود توسط شورای رقابت داده است. افزایش گاز همچنان شرکت‌های اوره‌ای و متانولی را تحت فشار قرار داده است. متانول فوب خلیج فارس در حدود ۲۰۰ دلار تثبیت شده و اوره روند کاهشی داشته و به زیر ۲۵۰ دلار هم رسیده است.
شرایط در بازارهای جهانی چگونه بود؟
در بازارهای جهانی، طلا اندکی رشد کرد و به حدود ۱۹۵۰ دلار رسید. نفت به محدوده ۸۰ دلار نزدیک شده و روی و سرب اندکی مثبت و به ترتیب ۲۳۸۰ و ۲۰۸۰ دلار معامله شدند. مس به ۸۴۵۰ دلار رسیده و در بازار داخل پس از رشد قیمت طلا، حالا فشار فروش بر دلار ایجاد و به محدوده ۴۹ هزار تومان رسیده است. گفته می‌شود سررسید برگشت ارز تا تیر ماه است و بدین جهت فشار فروش تشدید شده است. سکه کانال ۲۸ میلیون تومان را نیز از دست داده است.
شروع بی‌رمق هفته
در اولین روز هفته بازار کم رمق و متعادل شروع شد. در ساعات ابتدایی بازار شاهد معاملات متعادل بودیم اما به تدریج عرضه‌ها در بازار شدت گرفت و شاخص کل را با کاهش به عدد ۲.۱۹۵ میلیون واحدی رساند. تک سهم‌ها و کوچکترهای بازار عملکرد بهتری داشتند و در نهایت شاخص هم وزن با مثبت بسته شد. عدم اعتماد و ترس در بازار سبب کم تحرکی و در نتیجه کاهش ارزش معاملات به محدوده ۵۹۰۰ میلیارد تومان شد. «فارس» و «کچاد» بیشترین تاثیر منفی بر شاخص را اعمال کردند. با توجه به اخبار سیاسی و همین‌طور انتظارات تورمی دلار در محدوده ۵۰ هزار تومان ماند. افزایش نرخ خوراک پتروشیمی‌ها و قطعی برق صنایع فولادی سبب کاهش تولید می‌شود و در نتیجه این اخبار منفی بر کلیت بازار سرایت کرده و شاهد روند معاملات ضعیف بودیم.
در دومین روز هفته بازار در ادامه روز گذشته‌اش پرعرضه بود. باتوجه به ریسک‌های موجود خریداران تمایلی برای سرمایه گذاری ندارند و فروشندگان بر بازار غالب شدند. با ابلاغ نرخ خوراک پتروشیمی‌ها بازار را وارد فاز اصلاحی کرد و خوش بینی‌ها برای لغو این ابلاغیه کمرنگ‌تر شد. در نتیجه آن شاخص با کاهش ۰.۸۳ درصدی به سطح ۲.۱۷۶ میلیون واحدی بازگشت.
ارزش معاملات نیز در سطوح پایین قرار گرفت و محدوده ۶۹۰۰ میلیارد تومانی را ثبت کرد که بیشتر این حجم برای بازگشایی «وآیند» پس از ۲ سال بود. باتوجه به روند معاملات شاهد خروج پول ۲۸۰ میلیارد تومانی از بازار بودیم. گزارش ۳ ماهه مثبت «ارفع» سبب صف خرید شدن این نماد شد. شفاف سازی «بفجر» در خصوص ابلاغ نرخ جدید خوراک پتروشیمی‌ها و افزایش آن به ۷ هزار تومان سبب افزایش عرضه در کلیت بازار و افزایش تنش و نگرانی بابت کاهش سودآوری این صنایع شد.
فروشندگان تحت تاثیر اخبار منفی
در سومین روز هفته بازار از همان دقایق ابتدایی عرضه توسط فروشندگان بر بازار غالب بود و اکثر سهم ها در محدوده منفی معامله شدند. اخبار منفی در خصوص نرخ خوراک پتروشیمی‌ها و سیاست قیمت گذاری دستوری در صنایع و از طرفی کسری بودجه دولت سبب شد بازار کم رمق و پرعرضه‌ای داشته باشیم. باتوجه به کاهش قیمت کوچکترها شاخص هم وزن کاهش بیشتری نسبت به شاخص کل داشت. شاخص کل با کاهش ۰.۸۲ درصدی در سطح ۲.۱۵۸ بسته شد. ارزش معاملات بدون تغییر در محدوده ۶۰۰۰ میلیارد تومانی ماند و شاهد خروج پول ۹۰۰ میلیارد تومانی از بازار بودیم.
در روز سه شنبه بازار از همان ابتدای وقت با عرضه شروع شد اما با انتشار نامه پتروشیمی اصفهان مبنی بر لغو سود شناسایی شده از محل کارمزد و و بهره تبدیل ارز صادرات سنوات ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۰ و درنتیجه تعدیل منفی ۲۲۵ ریالی بازار را وارد فاز منفی کرد و عرضه ها در بازار شدت بیشتری گرفت. افزایش بی اعتمادی و سیاست‌های نادرست سبب عدم تمایل خریداران به خرید سهم در بازار شد. خبر اخذ مالیات از سپرده‌های حقوقی هم نتوانست تاثیر مثبتی بر بازار داشته باشد. با توجه به عرضه‌ها و روند منفی بازار شاهد خروج سنگین پول حدود ۱۶۰۰ میلیارد تومانی از بازار بودیم. شاخص با افت ۱.۴ درصدی به سطح ۲.۱۲۸ میلیون واحد رسید.
پایان قرمز برای تابلوی بورس
در اخرین روز هفته بازار پرعرضه و منفی داشتیم که حمایت ۲.۱۰۰ میلیون واحد را ازدست داد و ۲.۰۷۱ میلیون واحد قرار گرفت. نیمه دوم بازار باتوجه به شکسته شدن حمایت‌ها در اکثر سهم‌ها برخی نمادها با خرید حقوقی‌ها صف‌های فروش در نمادهای شاخص ساز جمع شد. خروج پول ۱۲۰۰ میلیارد تومانی از بازار ثبت شد. گزارش های ۳ ماهه می‌تواند محرک بازار برای برون رفت از این شرایط شود. خبرهای مثبت از حمایت سازمان برای اصلاح نرخ خوراک می‌تواند باعث افزایش امید برای اصلاح و بازنگری در این ابلاغیه شود.
- ندا کریمی - کارشناس بازار سرمایه
- شماره ۵۰۰ هفته نامه اطلاعات بورس