به گزارش صدای بورس به نقل از مجموعه سولوشن، سهم سرمایهگذاری چین در بخش انرژی خاورمیانه در ده سال اخیر از ۱۱ درصد در ۵ سال اول به ۲۳ درصد در ۵ سال دوم افزایش یافته است.
با آغاز ابتکار کمربند و راه (BRI) منطقه مِنا (خاورمیانه و شمال آفریقا) به عنوان یک نقطه کانونی مهم در استراتژی سرمایهگذاری چینیها قرار گرفت. سه کشور عراق، عربستان و امارات حدود یک سوم واردات نفت چین در سال ۲۰۲۲ را به خود اختصاص دادند. در بخش گاز نیز، استراتژی این کشور ترکیبی از سرمایهگذاری در توسعه میادین (کسب سهم ۵ درصد توسط CNPC در یکی از فازهای پروژه NFE قطر) و عقد قرارداد بلندمدت خرید LNG (دو قرارداد ۲۷ ساله ۴ میلیون تنی با قطر انرژی) بوده است.
آسیای میانه و موقعیت استراتژیک آن
سه کشور قزاقستان، ترکمنستان و ازبکستان به دلیل دسترسی به مسیرهای خشکی و تامین انرژی از مسیرهای دریایی مثل تنگه هرمز و مالاکا مورد توجه چین قرار گرفته است. میتوان گفت آسیای میانه از لحاظ استراتژیک برای چین حائز اهمیت است.
ثمره سرمایهگذاری چین در این منطقه، احداث خط لوله انتقال نفت از قزاقستان به ظرفیت ۴۰۰ هزار بشکه در روز و احداث خطوط لوله تأمین گاز از ترکمنستان و ازبکستان به ظرفیت سالانه ۵۵ میلیارد مترمکعب گاز (معادل ۱۵ درصد تقاضای گاز چین در سال ۲۰۲۲) بوده است.
تنوع در مبادی وارداتی گاز چین
چین از مبادی مختلفی LNG خود را تامین میکند. علاوه بر استرالیا، حجم واردات از قطر، آمریکا و روسیه نیز افزایش پیدا کرده است. جذابیت قیمتی LNG آمریکا به دلیل اتصال به معیار HH موجب افزایش سهم آمریکا در خریدهای LNG چین شده است، اما پایدار ماندن سهم این کشورها از تامین LNG چین در آینده، منوط به تامین گاز از مبادی دیگر از جمله مذاکرات مربوط به خطوط لوله Power of Siberia۲ است.
سهم اندک ایران از سرمایهگذاری ۶۴ میلیارد دلاری چین
سهم نفت و گاز در سبد سرمایهگذاری چین در خاورمیانه نزدیک به ۷۵ درصد و مابقی مربوط به سرمایهگذاری در حوزه زغال سنگ و سایر انرژیهای غیرفسیلی بوده است. در ۵ سال گذشته بیشترین مقصد سرمایهگذاریها در عربستان، عراق و امارات به ترتیب به ارزش ۱۲.۳، ۱۰.۵ و ۱۰ میلیارد دلار و سهم ایران از این سرمایهگذاری کمتر از ۴ درصد بوده است. سهم ایران از سرمایهگذاریهای چین در سالهای ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۷ تنها ۱۰ درصد بوده اما این نسبت طی سالهای ۲۰۱۸-۲۲ به دلیل تشدید تحریمها به شدت کاهش پیدا کرده است. نبود همکاری بلندمدت در بخش بالادستی نفت و گاز نیز از جمله دلایلی است که باعث بیمیلی چین به سرمایهگذاری در ایران شده است.