برنامه آموزش حاکمیت شرکتی ناشران واقع در سازمان بورس و اوراق بهادار روز یک شنبه مورخ ۱ مردادماه برگزار شد. در طی این همایش حمیدرضا گنجی، عضو هیات علمی دانشگاه الزهرا در مصاحبه با صدای بورس اشاره کرد که حاکمیت شرکتی ابزاری است تا سرمایه‌گذاران و اعتباردهندگان از گزند سوءاستفادهی مدیران و سهامداران عمده حفظ شوند. همچنین در حاکمیت شرکتی وظایف غیرقابل تفویضی بر عهده مدیر عامل قرار می‌گیرد. در ادامه کمیته‌هایی تحت نظارت هیئت مدیره قرار می‌گیرد که هر کدام شرح وظایف مشخصی دارند. همچنین سازمان بورس شرکت‌ها را ملزم به انتشار گزارش پایداری می‌کند، که در این گزارش شرکت خود را ملزم به رعایت مسائل مالی، اقتصادی، مسئولیت اجتماعی و محیط زیستی می‌کند.
این مقام مسئول در مورد حاکمیت شرکتی توضیح داد: دستورالعمل حاکمیت شرکتی بر این حقوق بنا شده است مکانیزمی طراحی شود تا اطمینان حاصل شود سرمایه‌گذاران و اعتباردهندگان از گزند سوءاستفادهی مدیران و سهامداران عمده حفظ می‌شوند. هدف از اصول حاکمیت شرکتی کمک به خط مشی گذاران در ارزیابی و بهبود چارچوب قانونی، مقرراتی و نهادی برای حاکمیت شرکتی با هدف حمایت از اثربخشی، کارایی، رشد پایدار و ثبات مالی شرکت است. حاکمیت شرکتی ساختاری است که از طریق آن اهداف شرکت تنظیم می‌شوند و روش‌های دستیابی به آن اهداف و نظارت بر عملکرد تعیین می‌گردند.
وی در ادامه در مورد وظایف غیرقابل تفویض هیئت مدیره بیان کرد:
- انتخاب هیئت عامل، مدیرعاملو قائم مقام یا جانشین وی، اعضای کمیته‌های ریسک، حسابرسی، انتصابات و جبران خدمات و سایر کمیته‌های هیات مدیره، مدیر حسبرسی داخلی و نظارتی بر عملکرد آن؛
- معرفی اعضای هیات مدیره برای شرکت‌های فرعی و وابسته و تعیین نماینده حقوقی هیات مدیره در شرکت‌های فرعی و وابسته؛
- تعیین حقوق و مزایا و پاداش مدیر عامل و قائم مقام وی، اعضای کمیته حسابرسی و سایر کمیته‌های هیات که عضو هیات مدیره نیستند؛
- تصویب برنامه‌های راهبردی خط مشی‌های اجرایی منشور اخلاقی سازمانی، آیین نامه‌های لازم جهت اداره امور؛
- تصویب و افشای معاملات شرکت با اشخاص وابسته مطابق با قوانین؛
- کسب اطمینان از استقرار سازوکارهای مناسب برای مدیریت ریسک؛
- تصویب معاملات با اهمیت مربوط به دارایی‌های ثابت مشهود و نامشهود؛
- تعیین شرایط ترهین و توثیق عمده اموال و هبه یا صلح اموال و حقوق شرکت؛
- تصویب بودجه سالانه شرکت و نظارت بر اجرای آن؛
- تصویب سیاست‌های مربوط به تعیین قیمت و شرایط فروش محصولات و ارائه خدمات؛
- تائید صورت‌های مالی و پذیرش مسئولیت آن.
گنجی ادامه داد: کلیه شرکت‌ها باید کمیته‌های زیر را تحت نظر هیات مدیره تشکیل و عملکرد آن را مورد نظارت قرار دهند. انواع کمیته عبارتند از:
- کمیته حسابرسی: تعداد اعضای کمیته‌ها باید ۳ یا ۵ نفر بوده و هیات مدیره موظف است منشور مرتبط با هر کدام از کمیته‌ها را به تصویب برساند.
- کمیته انتصابات: اکثریت اعضای کمیته‌ها باید عضو مستقل خارج از هیات مدیره باشند. شرایط استقلال در منشور کمیته حسابرسی شرکت نمونه (سهامی عام) تعریف شده است.
- کمیته ریسک: اشخاص می‌توانند در هر شرکت با در نظر گرفتن الزامات ذکر شده در کمیته‌های مختلف آن شرکت به طور همزمان عضویت داشته باشند، با این وجود هیچ شخصی نمی‌تواند به طور همزمان در بیش از ۳ کمیته از شرکت‌های ثبت شده نزد سازمان یا نهادهای مالی، عضو داشته باشد.
همچنین وی در مورد گزارشگری پایداری ایراد کرد: شرکت باید با رویکرد توسعه پایدار و ایجاد سازوکاری برای سنجش و ارزیابی توان ایجاد ارزش در کوتاه مدت و بلندمدت، اطلاعات لازم در زمینه‌ی مسائل مالی، اقتصادی، زیست محیطی و اجتماعی را در پایگاه‌های اینترنتی خود ارائه نماید. همچنین شرکت باید در گزارش فعالیت هیات مدیره خود در یک سرفصل مشخص به طور جداگانه تحت عنوان گزارش پایداری به افشای مخارج صورت گرفته در این خصوص بپردازد. در مجمع عمومی عادی به صاحبان سهام ارائه نماید.
افشای گزارش پایداری دارای ابعاد سه‌گانه است:
محیط زیست: نظیر میزان ذخیره و کاهش مصرف‌انرژی، اقدامات برای کاهش آثار مخرب تنوع زیستی، رعایت مسائل زیست محیطی از دید مشتریان، تفکیک ضایعات و نحوه‌ی برخورد با آن‌ها
مسئولیت اجتماعی: نظیر کمک‌های عام‌المنفعه، دریافت گواهینامه‌های بهداشت و سلامت کارکنان، رعایت حقوق مصرف‌کنندگان، ساعات آموزش کارکنان، مشتری‌مداری
اقتصادی: نظیر عملکرد اقتصادی، سهم بازار محصول، شاخص‌های بهره‌وری تولید و رشد شرکت
این مقام مسئول گفت: هیئت مدیره باید در گزارش تفسیری مدیریت و گزارش فعالیت هیئت مدیره ضمن ارزیابی میزان تحقق برنامه‌های راهبردی، گزارش اقدامات شرکت در رابطه با رعایت مفاد و اصول حاکمیت شرکتی موضوع این دستورالعمل را در گزارشات یاد شده تشریح کنند و در مجمع عمومی عادی صاحبان سهام ارائه نمایند. این موارد شامل:
- چهارچوب حاکمیت اثر بخش
- سرمایه گذاری نهادی بازار سهام و سایر واسطه‌های مالی
- حفظ حقوق سهامداران و برخورد یکسان با آن‌ها
- افشا و شفافیت
- رعایت حقوق ذینفعان
- مسئولیت پذیری هیئت مدیره.