به گزارش صدای بورس؛ کلاهبرداری‌های مالی از دیرباز در همه بازارها و کشورها رواج داشته است و با وجود تلاش قانونگزاران و نهادهای نظارتی برای کشف و کنترل این جرائم، همچنان ادامه دارند. معمولا کلاهبرداران با استفاده از خلاء و ضعف قوانین، همچنین ناآگاهی عمومی درباره مسائل مالی و سرمایه‌گذاری، با وعده‌های وسوسه‌انگیز درباره درآمدهای کلان، مردم را به دام می‌اندازند. در این میان، اطلاع‌رسانی‌های مستمر درباره شگردها و شیوه‌های کلاهبرداری مالی به دلایل مختلف اثرگذاری لازم را نداشته‌اند.
یکی از حوزه‌های کلاهبرداری مالی که پیشینه کوتاهی دارد، حوزه کریپتوکارنسی است. در یک دهه گذشته، جهش قیمت‌ها در بازار پرتلاطم رمزارزها امکان ورود کلاهبرداران به این حوزه را تسهیل کرده است. روزی نیست که در گوشه‌ای از جهان خبری درباره کلاهبرداری کریپتویی منتشر نشود. قربانیان این حوزه عموما افرادی هستند که کمترین آشنایی با مسائل مالی و سرمایه‌گذاری دارند و تنها فریب وعده‌های وسوسه‌انگیز کلاهبرداران درباره سودهای کلان را خورده‌اند.
قانون طلایی
یکی از قوانین طلایی در حوزه فعالیت‌های مالی می‌گوید: «هرگز در بازار یا کالایی که نمی‌شناسید، سرمایه‌گذاری نکنید.»
بی‌توجهی به این اصل مهم پیامدهای ناگواری به همراه دارد. به عنوان مثال، در فاصله بین سال‌های ۲۰۰۰ تا ۲۰۲۲ بیش از ۳ هزار میلیارد دلار جذب بازار کرویپتوکارنسی شد. در این مدت، یک‌پنجم مردم آمریکا و بریتانیا بدون توجه به زیروبم‌های سرمایه‌گذاری در بازار ارزهای دیجیتال و عموما تحت تاثیر روند صعودی قیمت‌ها و وعده‌های شیرین، وسوسه شده و وارد این بازار شدند؛ نتیجه: تقریبا همه آنها پول‌هایشان را از دست دادند. نکته جالب توجه اینکه تنها کسانی که از این بازار سود بردند، مالکان شرکت‌های تولیدکننده دارایی‌های مجازی و (در بسیاری موارد) صاحبان صرافی‌های رمزارزی بودند. هفته گذشته چند خبر مهم در این باره منتشر شد.
در بریتانیا، مردی ۶۰ ساله به انتقال ۱۵۰ هزار پوند در یک کلاهبرداری کریپتویی متهم شد. پلیس بریتانیا بارها نسبت به خطرات این نوع جرائم مالی هشدار داده است. داستان از این قرار است که کارمند یکی از بانک‌ها در تماس با پلیس اعلام کرد، فردی قصد دارد مبلغ هنگفتی را به یک حساب مشکوک منتقل کند. پس از بررسی روشن شد، فردی که گمان می‌کرد در حال سرمایه‌گذاری در بازار رمزارزهاست، تراکنش‌های متعددی را انجام داده است. مجموع این تراکنش‌ها بیش از ۱۵۰ هزار پوند بوده است. بر این اساس، پلیس بریتانیا به مردم هشدار داد که نسبت به هرگونه سرمایه‌گذاری هوشیار باشند چون ممکن است از طریق فضای مجازی یا تبلیغات آنلاین طعمه کلاهبرداران شوند. در کلاهبرداری فوق، قربانی در یک گروه واتساپی به دام افتاده بود. به گفته گروه مقابله با کلاهبرداری بریتانیا، افزایش میزان سرمایه‌گذاری مردم در بازار کریپتوکارنسی نظر کلاهبرداران را به حوزه جلب کرده و آنها فرصت‌های بی‌نظیری برای به دام انداختن افراد ناآگاه به دست آورده‌اند. معمولا کلاهبرداران با تبلیغ طرح‌های سودآور و اغواکننده، وعده سرمایه‌گذاری در حوزه کریپتوکارنسی را معادن را می‌دهند. توصیه گروه مقابله با کلاهبرداری این است که مردم نسبت به طرح‌های بسیار سودآوری که در فضای مجازی تبلیغ می‌شوند، محتاط باشند.
مشکلات کلاهبرداری در بازار کریپتوها به همین‌جا ختم نمی‌شود. کلاهبرداری‌های کریپتویی در یوتیوب، تلگرام، لینکداین و حتی از طریق پیام کوتاه و ایمیل هم مشاهده شده است. واقعیت این است که روش‌های متنوع کلاهبرداری در فضای مجازی و در بازار کریپتوها هر روز ابعاد و اشکال مختلفی به خود می‌گیرد. یکی از این روش‌ها، ارائه پیشنهاد کار است.
نشریه ایندیاتایمز در گزارشی نوشت: آیا تا به حال در واتساپ پیام پیشنهاد کار دریافت کرده‌اید؟ این یک دام است، مراقب باشید. در این روش، کلاهبرداران با معرفی فرصت‌های شغلی جعلی به شما می‌گویند تنها با پرداخت مبلغ ناچیزی در یوتیوب با فرصت‌های بی‌شمار شغلی آشنا شوید و شغل دلخواهتان را پیدا کنید. این کلاهبرداران در پلتفرم‌هایی همچون واتساپ، لینکداین و فیسبوک قربانیان را به دام می‌اندازند و مبالغ کلانی از آنها سرقت می‌کنند.
چندی قبل در آمریکا نیز یک مرد ۷۴ ساله که از طریق اینستاگرام و تلگرام اقدام به سرمایه‌گذاری در بازار کریپتو کرده بود، پس‌انداز تمام عمرش را که بیش از ۳۴۰ هزار دلار بود، از دست داد. به همین دلیل، نهاد ناظر مالی ورمونت آمریکا درباره افزایش کلاهبرداری در بازار کریپتوکارنسی از طریق پلتفرم‌های فضای مجازی به شهروندان آمریکایی هشدار داد. این نهاد اعلام کرد: ضروری است شهروندان در زمان سرمایه‌گذاری یا معامله در بازار کریپتوکارنسی به شدت محتاط باشند. در چین نیز کلاهبردارانی که خود را کارمند گوگل معرفی می‌کردند، با ارسال ایمیل‌هایی درباره جوایز ارزنده، مبالغ کلانی به جیب زدند.
روز یکشنبه ۲۳ جولای (اول مرداد) دادگاهی در آمریکا، مردی را به اتهام کلاهبرداری کریپتویی به ارزش ۲۴۸ میلیون دلار از ۲۵ هزار نفر به ۹ سال زندان محکوم کرد. بررسی‌ها نشان داد که متهم، ادی الکساندر این پول را صرف خرید کالاهای لوکس همچون خودروهای گران‌قیمت کرده است.
شگردها و روش‌های کلاهبرداری در بازار جذاب کریپتوکارنسی همچنان ادامه دارد و در مقابل، نهادهای ناظر نیز می‌کوشند تا با یافتن ضعف‌های قانونی، از آن جلوگیری کنند. اما آنچه روشن است اینکه کلاهبرداران همیشه یک گام جلوتر هستند و تنها درصدی از جرائم مالی کشف و تنها تعداد کمی از کلاهبرداران دستگیر می‌شوند. این واقعیت نشان می‌دهد که وعده پول آسان و سود کلان، تنها یک دام است که افراد ناآگاه و حریص را گرفتار می‌کند.