زمانی که یک فرد اعم از سرمایه‌گذار خطرپذیر و یا پوشش‌دهنده ریسک اقدام به سرمایه‌گذاری می‌کند، قیمت ارسال شده تحت عنوان مظنه همان دیدگاه ذهنی و ارزشگذاری اطلاعات وی در مورد قرارداد مربوطه است. برای مثال اگر معامله‌گری قرارداد آتی نفت خام سنگین با سررسید ۱۷/۰۶/۱۴۰۲ در تابلوی قرارداد آتی بورس انرژی ایران را با قیمت x دلار خرید کند، در واقع به بازار سیگنال می‌دهد که از نظر او ارزش قرارداد تقریبا این مقدار است.
دستکاری را می‌توان به طور خلاصه هر اقدامی دانست که منجر به افزایش، کاهش یا تثبیت عمدی قیمت قراردادهای مشتقه و یا دارایی پایه آنها می‌شود. در واقع دستکاری قیمت منجر به قیمت‌سازی غیرطبیعی و کنترل‌شده می‌شود. البته این نکته قابل ذکر است که هر افزایش یا کاهش قیمتی در بازار دستکاری تلقی نمی‌شود. به عنوان مثال بسیاری از معامله‌گران زیان خود را به دلیل وجود دستکاری در بازار می‌دانند در حالی‌که لزوما این موضوع صحیح نیست؛ بازار به سمت بالا و پایین تغییر می‌کند و در نوسان است و معامله‌گران حرفه‌ای‌تری در حال رقابت با آنها هستند. به نوعی هر فردی استراتژی معاملاتی و مدیریت ریسک مختص خود را پیاده کرده و مطابق با آن به کسب سود یا تحمل زیان می‌پردازد.
به طور کلی می‌توان گفت فلسفه شناسایی دستکاری قیمت از استراتژی معاملاتی منطبق بر اصول شناخته شده‌ای مانند ۱) نیت و قصد دستکاری افراد، ۲) قابلیت تاثیرگذاری بر قیمت‌ها، ۳) وجود قیمت مصنوعی و کنترل‌شده و ۴) دلیل قیمت مصنوعی است؛ فلذا در بین قانون‌گذاران، تنظیم‌کنندگان و ناظران بازار تلاشی مبنی بر شناسایی رفتار قانونی از رفتار غیرقانونی همواره وجود داشته و سعی می‌شود تا بازار یکپارچگی و شفافیت خود را حفظ نماید.
- حمیدرضا پورابراهیم - رئیس اداره نظارت بر بازار بورس انرژی ایران
- شماره ۵۰۵ هفته نامه اطلاعات بورس