به طور مثال موضوعی که به شدت برای بازار سهام مهم بود مساله نرخ خوراک است که چه از جهت سوخت و چه از جهت خوراک بسیار مهم است. نزدیک به ۹ ماه یعنی از آذرماه سال ۱۴۰۱ که رئیس جمهور لایحه بودجه را تقدیم مجلس کرده تا امروز که بعد از بررسی، مجلس تمام موارد را تصویب و نرخ خوراک را به دولت ارجاع داده است و دوباره شاهدیم دولت نرخ خوراک را مشخص کرده و مجلس از آن ایراد گرفته است.
اگر مجلس میخواست تصمیم بگیرد باید مثلا تصمیم به تعدیل میگرفت و عدد یا فرمول خاصی برای آن میگذاشت اما حالا که مصوبه را رد کرده و دولت درباره آن تصمیم گرفته است عدهای پیگیر اصلاح آن در مجلس هستند. این مدتی که بازار سرمایه درگیر نرخ خوراک بوده همواره درگیر تایید و تکذیب کرده است در این بین نامه ۱۷ اردیبهشت که تصمیمی پشت درهای بسته برای نرخ خوراک گرفته شده بود و نزدیک به ۴۰ روز بعد اعلام رسمی شد ولی از همان روز که این تصمیم گرفته شد بازار سرمایه افت کرد و این شائبه وجود دارد که عدهای از این خبر با استفاده از رانت با خبر شده و از آن استفاده کردهاند که سازمان بورس پیگیر آن است.
مجموع اینها باعث شد تصمیمی که میتوانست طی ۲۰ روز تا یک الی دوماه گرفته شود ۹ماه طول بکشد و هنوز بازار درگیر آن است و تولید کننده نمیداند خوراکش با چه نرخی محاسبه میشود. وقتی شرکت تولیدی نداند که چه نرخی را به عنوان نهاده تولید حساب کند و سود آن شرکت مشخص نیست، مشخص است که بازار سرمایه و فعالان بازار سرمایه صبر میکنند تا وضعیت مشخص شود. اگر الان وضعیت بازار سرمایه این است به این دلیل است که مسئولان فضا را غبار آلود کردهاند و سرمایه گذار نمیتواند تصمیم درستی بگیرد. همواره فرمول نرخ خوراک مشخص بود و همه میتوانستند حساب کنند حالا این فرمول را لغو کرده و یک عدد ریالی جای آن گذاشتهاند. در کشوری که تورم ۵۰ درصد دارد نرخ ریالی پایدار نمیماند و به همین دلیل بعد از ۹ ماه نرخ خوراک مشخص نشده است در حالی که ۴ ماه دیگر مصوبه بودجه سال ۱۴۰۳ خواهد آمد و باید دید دوباره نرخ خوراک تغییر میکند یا خیر؛ یعنی با یک تصمیم غلط سیاست گذار هم یک فضای تهدید بوجود آورده است و هم خود نمیداند با این نرخ چه میخواهد کند و یک موضوع ساده را تبدیل به یک بحران میکند. همچنین تصمیمات ناگهانی دیگر مثل افزایش عوارض صادرات برای فولادیها از نیم درصد به ۲ درصد و تصمیم اینکه خودروسازان باید دلار خودشان را تهیه کنند و غیره.
- محمود مرادی - تحلیلگر بازار سرمایه
- شماره ۵۰۶ هفته نامه اطلاعات بورس