به گزارش صدای بورس به نقل از موسسه مشاوره انرژی SolutiEn، بیش از 70 درصد گاز طبیعی در بخشهای خانگی، تجاری، حمل و نقل و نیروگاهها مصرف میشود، اما مجموع درآمدهای حاصل از این مصارف تنها 6 درصد از کل درآمدهای صنعت گاز معادل 228 همت را تشکیل داده و مابقی آن به مصارفی تخصیص یافته است که بر اساس نرخ خوراک پتروشیمی قیمتگذاری میشود.
نقش پررنگ هابها در قیمت گاز طبیعی
قیمت نفت یکی ازمرجع های پراستناد در قرارداهای فروش گاز در طول زمان بوده و با ایجاد بازارهای منطقهای و مستقل برای معاملات گاز طبیعی، تا حدودی جای خود را به هابهای گازی داده است. در حال حاضر 55 درصد از تجارت گاز طبیعی در دنیا بر اساس قیمتهای کشف شده در هابها قیمتگذاری میشود که نسبت به دو دهه قبل 35 درصد رشد داشته است.
هنری هاب
هنری هاب به عنوان اصلیترین هاب گازی ایالات متحده، نقطه تراکم زیرساختهای مهم گاز در آمریکا و شامل یک خط لوله اصلی (Sabine) است که از بندر Arthur در تگزاس به سمت Earth در لوئیزیا کشیده شده و دارای بیشترین انشعاب خطوط در شبکه انتقال گاز آمریکاست. این خطوط حدود 50 درصد از تولید گاز طبیعی در آمریکا را به خود اختصاص میدهند.
اهمیت فیزیکی هنری هاب به نزدیکی به مراکز تولید گاز، تراکم خط لوله و مخازن ذخیرهسازی و اهمیت اقتصادی آن در تحویل قراردادهای آتی گاز در بورس کالای نیویورک (به عنوان نقدشوندهترین قراردهای مالی گاز طبیعی در جهان) است که معاملات آن را را به مرجع قیمتی برای قیمتگذاری گاز در بازارهای داخلی آمریکا و بازارهای جهانی تبدیل کرده است.
سهم 90 درصد هاب TTF و NBP از معاملات گازی اروپا
با وجود بیش از 25 هاب گازی در کشورهای اروپایی، دو هاب NBP انگلستان و TTF هلند به عنوان مرجع های قیمتگذاری در بازارهای اروپا و نیز بازارهای جهانی مورد استناد واقع میشوند. با توجه به نزدیکی جغرافیایی هابNBP به بازار ICE در لندن به عنوان یکی از بزرگترین بورسهای کالا در جهان، قیمت قراردادهای گازی در این هاب مرجعی برای قیمتگذاری در اروپا محسوب میشود. ولی با افت شدید تولید گاز در انگلستان به تدریج از سال 2016 حجم معاملات قرارداهای هاب قیمتگذاری TTF در بورس ICE از NBP فراتر رفت و ظرف سه سال به بیش از 3 برابر آن رسید. در حال حاضر بیش از 75 درصد از کل معاملات گاز طبیعی در اروپا، شامل 56 درصد از معاملات در بورس و 81 درصد از معاملات خارج از بورس مربوط به قرارداهای آتی TTF است.
چشمانداز قیمت خوراک
با توجه به تخلیه نسبی شوک قیمتی ناشی از قطع جریان گاز روسیه، انتظار می رود تنگناهادر بازار گاز اروپا در زمستان سال آتی همچنان وجود داشته باشد. در نتیجه قیمتها میان 50 تا 60 سنت درمترمکعب قرار دارد؛ هرچند با به مدار آمدن واحدهای جدید LNG از سال 2025، قیمتها به سمت 50 سنت تعدیل می یابد.
با توجه به مصوبه اخیر نرخ خوراک پتروشیمی (بازگشت به فرمول سال 94 و قرار دادن سقف قیمت گاز صادراتی برای میانگین 4 هاب)، با عبور قیمت گاز هابهای اروپایی از محدوده 60 سنت درمکعب، قیمت خوراک پتروشیمی به میانگین پیشبینی شده برای قیمت صادراتی حدود 30 سنت خواهد رسید. در مجموع نرخ خوراک پتروشیمی در دو سال آینده در محدوده 15 تا 20 سنت درمتر مکعب برآورد میشود.