نیمه دوم امسال، برای اقتصاد کشور و بازار سرمایه نیمه حساسی است. امسال انتخابات مجلس را خواهیم داشت. انتخابات مجلس یک مولفه مهم در میان اتفاقاتی است که در نیمه دوم سال رخ خواهد داد، چرا که از طرفی وقتی مجلس به پایان عمر خود نزدیک می‌شود، نمایندگان در لایحه بودجه، تغییرات بسیار جدی می‌دهند. تجربه سال‌های گذشته نشان داده است که وقتی مجلس به پایان دوره چهارساله می‌رسد، لایحه بودجه سال آخر بسیار تغییر می‌کند. طبیعی است که برخی از نمایندگان که می‌خواهند در انتخابات شرکت کنند یا آخرین حضور خود در مجلس را می‌بینند، تغییراتی را در بودجه حوزه‌های انتخاباتی می‌دهند و از این منظر انحراف بسیار زیادی در بودجه سنواتی کشور رخ می‌دهد. سکه در واقع دو رو دارد. وقتی انحراف بودجه زیاد شود، فشار بر بنگاه‌ها و اقتصاد کشور بیشتر خواهد شد. یعنی مالیات‌ها، عوارض و موارد دیگر تشدید می‌شود. پس این یک مولفه مهم است.
مسئله بعدی بحث دلار است. تجربه هر سال نشان داده معمولاً در نیمه دوم سال، به خصوص در دی‌ماه، نرخ دلار به اوج قیمتی می‌رسد و امسال هم انتظار داریم در دی‌ماه، بازار دلار را متغیر ببینیم. این هم یک مولفه مهم برای بازار سرمایه در ماه‌های پایانی سال خواهد بود.
موضوع بعدی بحث کسری بودجه و تامین بودجه در ماه‌های پایانی سال است. همچنین چالش‌های صندوق‌های بازنشستگی را هم داریم که معمولاً در این دوره زمانی یعنی نیمه دوم سال، فشار مضاعفی را تجربه می‌کنند. از این نظر در شش ماه دوم سال و به خصوص سه ماه پایانی، انتظار داریم که اقتصاد زیر فشار بیشتری باشد.
تنها نکاتی که می‌تواند به بازار سرمایه کمک کند، یکی بحث افزایش قیمت دلار است؛ فشاری که هم‌اکنون دلار ۲۸۵۰۰ تومانی به بنگاه‌ها می‌آورد، کمرشکن است و انتظار می‌رود افزایش قیمت دلار بتواند کمک کند مقداری از این فشار کمتر شود. از سوی دیگر، چنانچه گزارش‌های ۹ ماهه یا شش‌ماهه از وضعیت اقتصاد کشور خوب باشد، می‌تواند یک مقدار بازار را حرکت بدهد.
در مجموع به نظر می‌رسد در بازار سرمایه، فضای بسیار متفاوتی را در نیمه دوم سال نداشته باشیم و نیمه دوم سال هم همچون نیمه اول، چندان چنگی به دل نزند و ریزش‌های قابل توجهی را که در نیمه اول سال تجربه کردیم، در نیمه دوم سال هم خواهیم داشت. این موضوع با توجه به این نکته است که به نظر نمی‌رسد دولت سیاست منسجمی برای بازار سرمایه داشته باشد و فعلاً چرخ‌های اقتصاد کشور هم به حرکت درنیامده است. در کنار تمامی این مسائل، بالا بودن نرخ بهره را هم شاهد هستیم و این موضوعات برای هر اقتصاد و بازار سرمایه‌ای، ترکیب بسیار بدی هستند. یعنی نرخ بهره بالا، کسری بودجه بالا، تورم بالا و از طرفی سیاست انقباضی شدید، موضوعات و نکات مهمی هستند که هر اقتصادی را دچار مشکل می‌کنند.
- همایون دارابی-مدیرعامل سبدگردان داریوش
- منبع: ماهنامه بازار و سرمایه شماره۱۳۴