صنعت دارو یکی از مهمترین صنایع موجود در اقتصاد، اجتماع و حتی بازار سرمایه ایران است. میزان تولید و صادرات، چالش‌هایی که برای شرکت‌های داروسازی وجود دارد و چشم انداز آن هم از موضوعات حائز اهمیت برای سهامداران است.

به گزارش صدای بورس، صنعت دارو یکی از مهمترین صنایع موجود در اقتصاد، اجتماع و حتی بازار سرمایه ایران است. میزان تولید و صادرات، چالش‌هایی که برای شرکت‌های داروسازی وجود دارد و چشم انداز آن هم از موضوعات حائز اهمیت برای سهامداران این شرکت است. بر این اساس سامان غلامی، مدیرعامل شرکت داروسازی اکسیر در گفت‌وگو با هفته‌نامه اطلاعات بورس به بررسی این موضوعات و همچنین عملکرد شرکت پرداخته است.

* شرکت داروسازی اکسیر در چند سال گذشته به ویژه سال گذشته دستاوردهای خوبی در صنعت دارو داشته است.
دقیقا، شرکت داروسازی اکسیر هم در حوزه توسعه خطوط جدید و هم در حوزه بهبود خطوط قبلی که در حال حاضر می‌توانند بالاترین الزامات کیفی را پاس کنند؛ پروژه‌های خوبی تعریف شده و همگی به بهره برداری رسیده است که در سال جاری برخی از آنها به بهره برداری خواهد رسید. بخش اعظمی از پروژه‌ها به اتمام رسیده و چند پروژه‌ هم که زیر ساختی هستند و به توسعه در آینده کمک می‌کنند، در طول دو یا سه ماه آینده تکمیل خواهد شد. همچنین در حوزه توسعه محصولات جدید حدود ۱۹ محصول داریم که در دست اقدام است و در سه ماه آینده حداکثر وارد بازار خواهد شد از جمله این محصولات انسولین گلارژین است که داروسازی اکسیر در حوزه تولیدات محصولات انسولین، به عنوان بازیگر اصلی حجم و مارکت اصلی بازار همیشه حضور داشته و محصول آنالوگ انسولین هم با عنوان لانسولین جی وارد بازار خواهد شد.

* فعالیت شما در حوزه تولید، فروش و سوددهی چگونه بوده است؟
در حوزه تولید، فروش و سوددهی مطابق گزارش‌هایی که ثبت در سامانه کدال می‌شود، در سه ماهه حدود ۴۹ درصد رشد فروش داشتیم و حدود ۵۲ درصد هم افزایش سود داشتیم که بعد از حسابرسی یک ماهه این بحث رشد سود دهی و رشد فروش قابل مشاهده خواهد بود. نکته‌ای که وجود دارد در طول ۶ ماه سال نسبت به مدت مشابه سال گذشته بحث رشدی که داروسازی اکسیر داشته با دیگر شرکت‌ها تفاوت می‌کند. داروسازی اکسیر در سال گذشته با تمام ظرفیت خود کار کرده و چیزی که امروز به عنوان رشد سود و رشد فروش می‌بینیم، بر پایه اتفاقات جدید، برنامه‌های جدید و رویکردهای جدیدی بوده که در شرکت اتفاق افتاده و با بالفعل کردن پتانسیل‌های استفاده نشده نبوده است. درواقع از همان پتانسیل‌هایی که وجود داشت، با ظرفیت کامل و با تمام قوا در سال گذشته کار می‌کرد و به واسطه ابتکاراتی که اتفاق افتاد، در سال جدید منجر به افزایش سوددهی و افزایش فروش شد. این نکته‌ از این جهت حائز اهمیت است که کار سخت‌تری است. وقتی می‌خواهید نسبت به سال گذشته متمایز عمل کنید و سال گذشته با تمام ظرفیت خود کار کردید، نیاز دارید که پروژه‌های جدید تعریف کنید تا ظرفیت جدید تعریف شود.

* کمبود نقدینگی و مشکلات ارزی چه چالش‌هایی برای شما به وجود آورده است؟
در بحث نقدینگی و چالش‌های صنعت، سال گذشته توفان اقتصادی را صنعت دارو بعد از طرح دارو یار، تک نرخی شدن آن زمان نرخ ارز و حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی تجربه کرد که برای شرکت‌هایی مثل ما که بالغ بر ۶۰ تا ۷۰ درصد مواد اولیه محصولات خود را وارد می‌کنند، اتفاق بسیار بزرگی بود و هم نیاز به تامین مالی وجود داشت و هم نیاز به جبران این فاصله نقدینگی بود که باید انجام می‌شد و اتفاق بسیار بزرگی بود. پیش‌بینی‌های لازم از سوی سایر نهادهای مرتبط با صنعت تولید نشده بود و چالش جدی را ما در نیمه ۱۴۰۱ تجربه کردیم که البته داروسازی اکسیر با پشتوانه و ظرفیتی که از پرسنل خود بهره می‌برد، موفق شد با راهکارهایی هم اعداد را در ۶ ماهه دوم نسبت به ۶ ماهه اول تغییر داده و تحول ایجاد کند و هم در حوزه فروش، سود دهی و هم اینکه آن چالش‌ها را با همه مشکلاتی که وجود داشت پشت سر بگذارد. اما سال به پایان نرسیده مشکلات ارزی شروع شد و تامین ارز به چالش جدی صنعت دارو تبدیل شد. این در حالی بود که همه صنایع و شرکت‌ها در صنعت دارو به دنبال خرید برای سال آینده بودند. فرض کنید برای شروع این کار اولین موضوعی که برای شما اهمیت داشت بحث زنجیره تامین بود که چالش بسیار جدی در حوزه تامین ارز به وجود آمده و با پیش‌بینی‌هایی که در داروسازی اکسیر شد، تولید به قوت خود جلو رفت و تصمیمات به موقعی گرفته شد برای اینکه با چه برنامه‌ای تولید شود، به چه شکل تولید کنیم و چگونه سبد چینی کنیم و... آن سه ماهه پشت سر گذاشته شد.

* البته در حال حاضر مشکل تامین ارز تا حد زیادی حل شده...
درست است؛ در حال حاضر مشکلی برای خرید نداریم. تامین و زنجیره تامین در کشور ما فرآیند زمانبری است، وقتی وابسته به واردات باشید صرف تامین ارز نمی‌تواند مشکل را در لحظه حل کند و فرآیندهای انتقال پول، فرآیندهای تولید ماده و انتقال آن به داخل ایران زمانبر است ولی حالا حل شده است. در حال حاضر داروسازی اکسیر ۶ ماهه دوم را با قدرت شروع می‌کند و عملکرد بسیار خوبی هم در حوزه فروش و سوددهی در ۶ ماهه اول به جا گذاشته است در حالی که در بسیاری از محصولات چالش جدی با سازمان غذا و دارو داریم. البته به عنوان شرکت تولیدی در حوزه مسئولیت‌های اجتماعی، هی‌چوقت اجازه ندادیم که محصولی کم شود و آن محصول از داروسازی اکسیر باشد ولی با سبد خوبی که داریم، سعی می‌کنیم محصولاتی را جایگزین کنیم که از رژیم درمانی حذف می‌شوند و سعی شده که این سبد همیشه پر فروش باقی بماند و این مشکلات ناشی از عدم قیمت گذاری مناسب سازمان است که امروز چالش اساسی صنعت دارو است. قیمت‌گذاری امسال هم صورت گرفته ولی به واسطه افزایش قیمت‌هایی که در همه حوزه ها افتاده و به ویژه در حوزه خرید مواد اولیه اقلام و آن چیزی که ما به آن وابسته هستیم، متناسب نیست.

* وضعیت صادرات در داروسازی اکسیر به چه صورت است؟
در بین شرکت‌های تولید کننده محصول نهایی در هلدینگ دارویی تامین، سال گذشته بهترین صادر کننده بودیم ولی نه ما از عملکرد خود راضی هستیم و نه این پتانسیل ماست. به واسطه کمبود محصولات دارویی در سال گذشته بسیاری از مجوزها صادر نشد و امروز بازار بسیار بزرگی در کشورهای منطقه و خارج منطقه داریم. یعنی رقمی که پتانسیل ماست به مراتب بزرگتر از عددی است که صادر می‌کنیم ولی این موضوع وابسته است به مجوزی که از سازمان بگیریم و وابسته است به اینکه تامین در داخل کشور توسط تمام کمپانی‌های درگیر در حوزه صنعت دارو به خوبی صورت بگیرد که مشکل تامین داخل را نداشته باشیم و بتوانیم مازاد آن را که در محاسبات سازمان غذا و دارو می‌آید و از نظر آنها تایید است صادر کنیم.

* و نکته پایانی...
در پایان اینکه وضعیت صنعت دارو در ایران روند رو به رشد خوبی داشته و کارخانجات داروسازی اکسیر در این زمینه به اندازه خود پیشرو بوده است. صنعت دارو در ایران در عین اینکه رشد خوبی داشته ولی هنوز هم بکر است و هنوز هم جای کار داشته و قابلیت گسترش دارد. اما واقعیتی وجود دارد که در تجارت بخش مهم، بحث‌های مالی و سود و زیان است که این موضوع وابسته است به اتفاق‌های خارج از صنعت دارو و تا زمانی که مجبور هستیم با این مدل قیمت‌گذاری‌ها کار کنیم؛ آن جهشی که می‌تواند صنعت دارو داشته باشد، نخواهیم داشت ولی آینده بسیار روشنی را برای این حوزه پیش بینی می‌کنم و مطمئنم که صنعت داروی ایران با پتانسیلی که در حال حاضر دارد و ورودی که به کشورهای دیگر کرده چشم انداز روشنی دارد. در حال حاضر در ارمنستان در حال اجرای پروژه هستیم برای اینکه هم به آنها انتقال تکنولوژی دهیم و هم تولید محصولات استریل در ارمنستان در شرکتی با تجربه و دانش شرکت داروسازی اکسیر اتفاق بیفتد و همچنین برخی از کشورهای دیگر که امروز این درخواست را دارند، نشان دهنده اعتمادی است که به وجود آمده است. چشم انداز بسیار روشنی برای این حوزه می‌توان متصور بود ولی واقعیتی را دوباره تکرار می‌کنم اگر این صنعت نتواند به لحاظ گردش مالی خود متناسب با پتانسیل خود رفتار کند این رشد اگر باشد خیلی کند خواهد بود.

  • نگاه پندار - خبرنگار