مهرداد فرح آبادی در گفت و گو با «صدای بورس» با اشاره به اینکه ابزارهای متنوعی در بازار سرمایه وجود دارد،گفت: ابزارهای مبتنی بر بدهی (DB) یادرآمد ثابت و هم ابزارهای مالکانه (EB) در بازار سرمایه به خوبی تعبیه شده، به طوری که در سال های اخیر انتشار اوراق بدهی در بازار سرمایه رشد قابل توجهی داشته است.
مدیرعامل تامین سرمایه کیمیا افزود: در اردیبهشت ماه سال جاری در بازار سرمایه ۷۰۰ همت مانده بدهی اوراق منتشرشد که این رقم تا پایان شهریور ماه به ۶۶۰ همت رسید. نکته قابل توجه این است که بخش عمده ای این اوراق از سوی دولت و در قالب اسناد خزانه یا اوراق مرابحه منتشر شد .
وی با بیان اینکه سهم شرکت تامین سرمایه کیمیا در تامین مالی از طریق اوراق بدهی سهم بالایی نیست و چیزی حدود ۲۵ درصد است، اظهارداشت: نکته قابل تامل این است که در شش ماهه اول سال ۱۴۰۲ چیزی بالغ بر ۱۲۰ همت اوراق منتشر شده که از این میزان چیزی حدود ۹۱ همت سهم دولت، ۲۵ همت سهم شرکت های خصوصی و حدود ۳ همت هم شهرداری از این بازار تامین مالی اوراق با درآمد ثابت منتشر کردند.
فرح آبادی تصریح کرد: نکته نگران کننده این است که بازخرید اوراق شرکتی در شش ماه اول بیش از انتشار اوراق، یعنی چیزی در حدود ۳۳ همت بازخرید اوراق بخش خصوصی و شرکتی و ۲۵ همت تامین مالی بوده است. در واقع خالص تامین مالی بخش خصوصی در شش ماه اول سال در حدود ۸.۴ همت منفی بوده و این نشان می دهد که بخش خصوصی ما مکانیسم کارآمدی برای تامین مالی خود از طریق اوراق بدهی در بازار سرمایه ندارد و این نیازمند یک بازنگری جدی است و کماکان بیشترین نفع از بازار بدهی را خود دولت از حجم بالای انتشار می برد و با توجه به پیش بینی ها با کسری بودجه در پایان سال و ظرفیت هایی که قانون بودجه در اختیارش قرار داده تا در پایان سال اوراق بدهی منتشر کند، به نظر می رسد حجم اوراق منتشرشده دولتی روند رو به صعودی خواهد داشت .
مدیرعامل تامین سرمایه کیمیا درپاسخ به این سوال که چرا تجدید ارزیابی برای بزرگ شدن ترازنامه نشانه خطرناکی برای بازار سرمایه است؟ گفت: این موضوع در مقایسه با ترازنامه دیگر کشورها بیان شده است، یعنی بسیاری از کشورهای پیشرفته با اقتصادهای نوظهور که تورم های پایینی دارند. چیزی که در ترازنامه های شرکت های بزرگ بازارهای نوظهور و پیشرفته شاهد هستیم این است که هر ساله حجم دارایی های نامشهود نسبت به کل دارایی ها در حال افزایش است. ورود شرکت های جدید باعث شده شرکت های دانش بنیان، شرکت های آی تی و دیجیتال در مجموعه بازار رو به رشد باشد. اما ما در ایران شاهد این روند نیستیم یکی از دلایل هم شاید وجود تورم های بالا در کشور است و این باعث می شود شرکت ها سمت تجدید ارزیابی دارایی ها بروند و همین سهم دارایی های مشهود در ترازنامه ها را افزایش می دهد.
فرح آبادی درباره کسری بودجه و نرخ بهره و تاثیر آن بر بازار سرمایه نیز گفت: مواردی همچون میزان، حجم و عمق کسری بودجه دولت، مدیریت مخارج و تحقق درآمد ها و اینکه این کسری بودجه از چه راه هایی تامین مالی خواهد شد روی نرخ بهره اثرگذار است. به طور طبیعی اگر حجم نرخ کسری بودجه دولت بالا و فشار برای انتشار اوراق زیاد باشد و این اوراق به نوعی به سیستم بانکی تحمیل شود، به طور یقین با توجه به مشکلات نقدینگی عدیده ای که بانک های خصوص و دولتی در کشور با آن رو به رو هستند، رقابت بر سر نرخ بهره برای جذب منابع و سپرده ها بالا خواهد رفت و برای اینکه بتوانند آن اوراق را از دولت خریداری کنند یا استقراض های شبانه یا تامین مالی هایی که از بانک مرکزی دارند، به طور طبیعی این موضوع و نرخ بهره ای که برای این اوراق تعیین می شود، بر بازار سرمایه اثرگذار خواهد بود.