با توجه به شرایط سیاسی بسیار متغیر فعلی و ساختار سیاسی کشور، تحلیل آینده بازارها باید با چندین سناریو انجام شود. در شرایط فعلی جنگ اسرائیل و فلسطین یک متغیر فعال است با توجه به این که هنوز این جنگ تمام نشده است و احتمال درگیری جمهوری اسلامی ایران نیز گهگاه مطرح میشود در حال حاضر نمیتوان پیشبینی دقیق کرد، اما میتوان فرض کرد که اگر ایران درگیر شود طبیعتا همه بازارها از جمله بورس رو به وخامت میگذارد و بازار ارز و طلا با افزایش مواجه خواهد شد. حتی اگر درگیری اسرائیل و فلسطین خاتمه یابد، شرایط بازارهای کشور همچنان به تحریم و FATF گره خورده باقی میماند.
اگر این مسئله حل نشود و اتفاق غیرمنتظرهای رخ ندهد احتمال افزایش نسبی قیمت ارز و طلا به آرامی وجود دارد. همچنین در مساله تحریم از طرف دیگر ایران ادعا میکند که باوجود تحریم، روند فروش نفت و دریافت درآمدهای ارزی ادامه دارد. این بدان معناست که دولت به طور نسبی درآمدهای ارزی گذشته را دارد و قاعدتا نباید قیمتها افزایش یابند اما شواهد نشان میدهد که دولت در همین شش ماه اول هم با کسری بودجه مواجه بوده و از آنجا که امکان تامین این کسری از محلهای غیر تورمزا فراهم نیست دولت احتمالا ناچار به توسل به بانک مرکزی و افزایش تدریجی قیمتها تا پایان سال خواهد بود. به نظر میرسد با فرض پایان جنگ غزه بدون تاثیر بر ایران، اگر تحریمها و تداوم کسری بودجه حل نشود، روند افزایش ملایم قیمتها را خواهیم داشت. دولت فعلا ناچار است نرخ ارز را کنترل کند زیرا یک متغیر بسیار موثر است و به نظر نمیرسد دولت نرخ آن را به زودی آزاد بگذارد هرچند اقتصاد خواندههای طرفدار بازار آزاد فشار میآورند که قیمت ارز آزاد شود ولی چون دولت نگران تنشهای سیاسی و افزایش نرخ تورم است به نظر نمیرسد فعلا قیمت ارز را آزاد کند مگر این که مساله تحریمها حل شود که مقداری درآمد ارزی باعث شود تا دولت روی قیمت مانور دهد.
- مرتضی افقه - اقتصاددان
- شماره ۵۱۹ هفته نامه اطلاعات بورس